Οι προνομιούχες ομάδες που συγκροτούν το αντιμεταρρυθμιστικό μέτωπο, θεωρητικώς συμφωνούν με την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, αλλά διαφωνούν έμπρακτα με κάθε αλλαγή που επηρεάζει τον κλάδο τους. Για παράδειγμα, οι δικηγόροι δεν έχουν καμία αντίρρηση για τις μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση, αλλά διαφωνούν οριζοντίως και καθέτως με την αναδιάρθρωση των δικαστηρίων, που είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη γρήγορη έκδοση των δικαστικών αποφάσεων. Στον αντίποδα, οι εκπαιδευτικοί δεν διαφωνούν με την ανάγκη αναδιάρθρωσης των δικαστηρίων, αλλά είναι οριζοντίως και καθέτως αντίθετοι με την αξιολόγηση των σχολείων, που είναι αναγκαία προϋπόθεση για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης.
Αν στο κάδρο προστεθούν και οι τοπικιστικές κραυγές, τόσο αυτών που θεωρούν το χωριό τους ομφαλό της γης όσο κι εκείνων που επιβιώνουν μόνο σε εσωστρεφές οικονομικό περιβάλλον, αρχίζει να σχηματίζεται μπροστά μας όχι μόνο η εικόνα του ανίκητου αντιμεταρρυθμιστικού μετώπου αλλά κυρίως τα όρια της κρατικοδίαιτης οικονομίας. Συνειδητά ή υποσυνείδητα, οι κοινωνικοί εταίροι προτιμούν την ασφάλεια της κατεστημένης τάξης πραγμάτων από το ρίσκο της ανάπτυξης, που ενδέχεται να αλλάξει την ανακατανομή του εισοδήματος σε βάρος των προνομιούχων ομάδων. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι προνομιούχες ομάδες που έχουν διαρκώς στραμμένο το βλέμμα στο παρελθόν, νοσταλγώντας τον υπερπροστατευτισμό του έθνους-κράτους έξω από την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ούτε είναι λιγότερες οι προνομιούχες ομάδες που αντιμετωπίζουν την ψηφιακή τεχνολογία πιο εχθρικά κι από όσο αντιμετώπιζαν οι Λουδίτες τους ατμοκίνητους αργαλειούς και μύλους.
Το αντιμεταρρυθμιστικό μέτωπο είναι φυσικά πιο ισχυρό σε υπανάπτυκτες οικονομικά περιοχές, όπως η Μεσσηνία, στις οποίες η πολιτική ηγεσία αντλεί ισχύ κυρίως από τις προνομιούχες ομάδες. Γι’ αυτό ακόμα και οι κυβερνητικοί βουλευτές πολλές φορές (αν όχι τις περισσότερες) εκφράζουν τουλάχιστον επιφυλάξεις για μεταρρυθμίσεις που θίγουν τα τοπικά ή κλαδικά συμφέροντα της εκλογικής τους πελατείας. Η εκάστοτε αντιπολίτευση απλώς πλειοδοτεί, τάζοντας υπερπροστασία των προνομίων και επιστροφή στο… ένδοξο παρελθόν. Εννοείται ότι μπροστάρηδες στο αντιμεταρρυθμιστικό μέτωπο είναι οι αιρετοί της τοπικής αυτοδιοίκησης, που έτσι κι αλλιώς τις περισσότερες φορές σκέφτονται σαν κοτζαμπάσηδες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι οποίοι διεκδικούν μεγαλύτερο κομμάτι από μια σταθερή φορολογική πίτα.
Ανεξάρτητα όμως από τους φόβους και τα κοντόφθαλμα συμφέροντα των πιο προνομιούχων ομάδων, ολόκληρη η κοινωνία πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη είναι απλώς μονόδρομος για την επιβίωση της Ελλάδας και ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο στασιμότητας ή οπισθοδρόμησης. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο πόλεμος στη Γάζα και η ενδεχόμενη εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ που θέλει να διαλύσει το ΝΑΤΟ, επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές, σε ένα περιβάλλον όπου θα επιβιώσουν μόνο οι ισχυρές οικονομίες. Και για να αποκτήσει ισχυρή οικονομία η Ελλάδα, πρέπει επειγόντως να απελευθερώσει τις παραγωγικές της δυνάμεις από τα δεσμά των προνομιούχων.
Αυτή η ουσιαστική μεταρρύθμιση της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να γίνει από μια μονοκομματική κυβέρνηση -όσο ισχυρή κι αν είναι. Απαιτείται ένας μεγάλος πολιτικός συνασπισμός (κυβερνητικός και αυτοδιοικητικός), στον οποίο θα μετέχουν όλοι οι Έλληνες που αγωνιούν για το μέλλον και δεν τρέφουν αυταπάτες νοσταλγώντας επιστροφή στο παρελθόν. Και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να εργαστεί για αυτόν τον πολιτικό συνασπισμό. Μόνος του δεν θα καταφέρει τίποτα περισσότερο από το να προσθέσει το όνομά του στη λίστα των πρωθυπουργών που ηττήθηκαν (έστω και αξιοπρεπώς) από το πανίσχυρο αντιμεταρρυθμιστικό μέτωπο των προνομιούχων ομάδων της ελληνικής κοινωνίας.
Θανάσης Λαγός
