Υπενθυμίζουμε ότι το 2022 το πραγματικό ΑΕΠ της Μεσσηνίας ήταν μικρότερο κατά 25% από το ΑΕΠ του 2008. Μικρότερο κατά 19,8% ήταν το 2022 και το πραγματικό ΑΕΠ της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Ουσιαστικά, η Μεσσηνία και η Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν κατάφεραν να παράξουν ξανά τον όγκο των προϊόντων και των υπηρεσιών που παρήγαγαν το 2008. Η οικονομική αποτυχία χρεώνεται κυρίως στις κυβερνήσεις και τις αυτοδιοικητικές αρχές, που δεν κατάφεραν να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες, που οι ίδιες διαπιστώνουν σε συνέδρια και συνεντεύξεις. Δεν ευθύνονται όμως μόνο οι πολιτικοί που κυβέρνησαν και διοίκησαν. Ευθύνονται, εκτός από τα κόμματα διαμαρτυρίας, και οι κοινωνικοί εταίροι, που δεν αμφισβητούν το κυρίαρχο οικονομικό δόγμα του κεντρικού σχεδιασμού των δημόσιων υποδομών και των κρατικών ενισχύσεων.
Σύμφωνα με αυτό το κυρίαρχο δόγμα, που υπηρετούν τόσο η Δεξιά όσο και η Αριστερά, η οικονομική ανάπτυξη θα επιτευχθεί με μεγάλα έργα υποδομής (δρόμους, φράγματα κ.λπ.) και διαρκή κρατική ενίσχυση ακόμα και θνησιγενών παραγωγικών δραστηριοτήτων. Η μεν Δεξιά έχει μείνει στην εποχή του 1950, όταν ο τότε υπουργός Υποδομών Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκαινίαζε μεγάλα έργα υποδομών που ήταν αναγκαία για την πρωτογενή συσσώρευση. Η δε Αριστερά ακόμα ονειρεύεται την εποχή των πενταετών πλάνων και του εξηλεκτρισμού της Σοβιετικής Ένωσης. Εννοείται ότι από τον κεντρικό σχεδιασμό, αλλά πελοποννησιακά, δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα πατροπαράδοτα ρουσφέτια, που καθιστούν ανεδαφική κάθε σκέψη για αξιοκρατία και υγιή ανταγωνισμό. Και ενώ λοιπόν η ασκούμενη οικονομική πολιτική έχει εξαντλήσει κάθε περιθώριο ανάπτυξης, κανένας κοινωνικός εταίρος ή πολιτικός φορέας δεν ζητεί αλλαγή της. Αντιθέτως, όλοι πλειοδοτούν σε διεκδικήσεις μεγάλων δημόσιων έργων και υπόσχονται να πετύχουν με την ίδια πολιτική όσα πέτυχαν οι προηγούμενοι, που υπόσχονταν ακριβώς τα ίδια.
lathanasis@yahoo.gr