Η πορεία της κυβέρνησης ήταν απόλυτα προβλέψιμη, και μόνο οι φανατικοί οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλληνων δεν θέλουν ακόμα να πιστέψουν ότι οι ψηφοφόροι άρχισαν να εγκαταλείπουν τα μεγάλα κόμματα όταν έβαλαν το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν φόρους - κι ότι το κίνημα της μεγάλης φυγής θα πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις όταν θα μειωθούν οι συντάξεις. Ομως ανεξάρτητα από τις ψευδαισθήσεις των φανατικών οπαδών, το εκλογικό σώμα, από την ημέρα που ξέσπασε η οικονομική κρίση μέχρι τώρα, δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε όποιον πλειοδοτήσει σε υποσχέσεις, και στη συνέχεια του τραβάει το χαλί κάτω απ' τα πόδια όταν επιβληθούν αυξήσεις στους φόρους και περικοπές σε συντάξεις και μισθούς.
Το μόνο που απομένει να μάθουμε για το μέλλον των κυβερνητικών τις επόμενες εβδομάδες, ή το αργότερο τους επόμενους μήνες, είναι με ποιον τρόπο θα προσπαθήσει ο Αλέξης Τσίπρας να σώσει τον ΣΥΡΙΖΑ: Θα προσφύγει για τέταρτη φορά (μαζί με το δημοψήφισμα) στις κάλπες; Ή θα επιχειρήσει να μοιραστεί το πολιτικό κόστος στηρίζοντας μια οικουμενική κυβέρνηση με πρωθυπουργό κοινής αποδοχής από τα υπόλοιπα κόμματα που θα μετέχουν σε αυτήν; Ούτε ο ίδιος ο κ. Τσίπρας δεν γνωρίζει την απάντηση σε αυτό το ερώτημα - και σίγουρα οι πολιτικές εξελίξεις δεν εξαρτώνται πλέον μόνο από τη βούλησή του. Για παράδειγμα: Ο κ. Τσίπρας μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης, αλλά να μη βρει κομματικούς εταίρους και τελικώς να οδηγηθούμε σε εκλογές.
Ποια θα είναι όμως καλύτερη κυβέρνηση; Μια οικουμενική ή μια κυβέρνηση που θα κληθεί να σχηματίσει μετά από εκλογές -και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις- ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Η αντιπολίτευση που θεωρεί αναγκαία προϋπόθεση για τη σωτηρία της Ελλάδας την απομάκρυνση του ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία, επιλέγει χωρίς δεύτερη κουβέντα μια κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ομως πολλοί κεντροαριστεροί καλοβλέπουν το σχηματισμό μιας οικουμενικής κυβέρνησης επειδή φοβούνται μια ισχυρή δεξιά κυβέρνηση.
Και οι δύο πλευρές ουσιαστικά “επιλέγουν” κυβέρνηση επικεντρώνοντας στα αρνητικά της αντίθετης λύσης. Γι' αυτό οι περισσότεροι που θα ψήφιζαν αυτή την περίοδο κυβέρνηση Μητοτάκη κάνουν τη συγκεκριμένη επιλογή γιατί θέλουν να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία και όχι επειδή έχουν πειστεί ότι ο κ. Μητσοτάκης θα εφαρμόσει επιτυχώς τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ανάπτυξη της οικονομίας. Στην άλλη όχθη, όσοι επιλέγουν οικουμενική κυβέρνηση λαμβάνουν την απόφασή τους με πολλά και διάφορα πολιτικά κριτήρια, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν πειστεί ότι μόνο μια οικουμενική κυβέρνηση μπορεί να θέσει την ελληνική οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.
Πάντως, οποιαδήποτε κυβέρνηση και να διαδεχτεί τη σημερινή, δεν θα μπορέσει να πετύχει κάτι καλύτερο από όσα κατάφεραν οι προηγούμενες χωρίς τη συναίνεση -ή τουλάχιστον την ανοχή- των περισσότερων Ελλήνων. Πολύ φοβάμαι όμως ότι οι περισσότεροι Ελληνες εξακολουθούν να πιστεύουν πως το μνημόνιο έφερε την ύφεση... και ότι δεν χρειάζεται να γίνουν μεταρρυθμίσεις για να ανακάμψει η ελληνική οικονομία. Επειδή βλέπουν φυσικά και τα προβλήματα που προκάλεσαν οι πολιτικοί οι οποίοι υποσχέθηκαν ανώδυνη επιστροφή στον “παλιό καλό καιρό”, είναι πιθανό να δώσουν μια μικρή πίστωση χρόνου στην επόμενη κυβέρνηση, για να κάνει μέσα σε λίγους μήνες όσα θα έπρεπε να έχουν γίνει τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Το πιθανότερο μάλιστα είναι στην επόμενη κυβέρνηση, όποια κι αν είναι αυτή, να μη δοθεί ψήφος εμπιστοσύνης, αλλά ψήφος ανοχής.
Μπορεί όμως μια κυβέρνηση να αλλάξει την πορεία της χώρας μέσα σε λίγους μήνες - και μάλιστα χωρίς την ενεργό στήριξη των πολιτών; Μόνο με ένα θαύμα, που όμως... δεν αποκλείεται κιόλας, καθώς το καράβι της ελληνικής οικονομίας είναι μικρό και μπορεί εύκολα να στρίψει, αν γίνουν οι σωστές κινήσεις. Βεβαίως, για να γίνει το “θαύμα” θα πρέπει πρώτα από όλα μια κυβέρνηση να πιστέψει ότι για την κρίση δεν φταίνε τα μνημόνια - και ότι χρειάζεται να γίνουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις, που θα στερήσουν από πολλές προνομιούχες ομάδες τα προνόμια που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό. Διαφορετικά, αν επιχειρήσει πάλι ψευτομεταρρυθμίσεις με στόχο τη διατήρηση της κατεστημένης τάξης πραγμάτων, θα έχει αρχικώς τη δημοσκοπική πορεία της σημερινής κυβέρνησης και στη συνέχεια θα συντριβεί πάνω στα βράχια της πραγματικότητας, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις από το 2008 μέχρι σήμερα.
Βέβαια οι προνομιούχες ομάδες δεν πρόκειται να παραδώσουν αμαχητί τα προνόμιά τους, ακόμα κι αν αντιληφθούν ότι το μετεμφυλιακό κράτος έχει πεθάνει και κανένας δεν μπορεί να το αναστήσει: Θα προτιμήσουν να μετατρέψουν την Ελλάδα σε... Κούγκι, για να μείνουν πρώτοι στο χωριό παρά να συνεχίσουν ως ίσοι στην Ευρώπη.
Χρειάζεται λοιπόν ένα πολύ μεγάλο θαύμα, για ν' αποφύγουμε εκτός από τα βράχια και το Κούγκι.
Θανάσης Λαγός
e-mail: lathanasis@yahoo.gr
