Ο τουρισμός θεωρείται η βαριά βιομηχανία της χώρας. Αρκεί να δει κάποιος το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών του Ιουνίου, που ανακοινώθηκε προχθές, για να καταλάβει τον ρόλο που παίζει ο συγκεκριμένος τομέας στην ελληνική οικονομία. Το πρόβλημα όμως με τη δημόσια συζήτηση στη χώρα είναι ότι όταν μιλάμε για την οικονομία δεν συζητούμε με βάση τα στοιχεία και τους αριθμούς. Τις περισσότερες φορές τους χρησιμοποιούμε αποσπασματικά για να επιβεβαιώσουμε ψευδαισθήσεις και φαντασιώσεις. Τα βασικά που πρέπει να έχουμε υπόψη μας, είτε μιλάμε για τουρισμό είτε για αγροτικά προϊόντα - που βρέθηκαν τις τελευταίες ημέρες στο επίκεντρο λόγω του Ρώσικου εμπάργκο -, είναι ότι το 70% των ελληνικών εξαγωγών συνολικά γίνονται στην ευρωζώνη. Αντίστοιχες αν όχι μεγαλύτερες είναι οι εισροές τουριστών από χώρες της Ε.Ε. Αν σε αυτά προσθέσουμε τους τουρίστες και τις λοιπές εμπορικές συναλλαγές με ΗΠΑ, Καναδά κ.λ.π. που είναι εκτός Ε.Ε. αντιλαμβανόμαστε το βαθμός εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας και δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε το αυτονόητο.
Σε μια κοινωνία όμως που κυριαρχεί η συνωμοσιολογία και η άρνηση της πραγματικότητας είναι εύκολο να ευδοκιμούν ο ανορθολογισμός ως άποψη, και μάλιστα υπερήφανη, και η βλακεία ως θεωρία συνωμοσίας αεροψεκασμού, με προφητείες γερόντων και αγίων - τη δύναμη των οποίων ανακάλυψαν οψίμως και νέοι εκκολαπτόμενοι σωτήρες. Στον σύγχρονο κόσμο οι εθνικές οικονομίες είναι απολύτως εξαρτώμενες, ανοικτές και ανταγωνιστικές μεταξύ τους. Όσο αυτή η απλή αρχή δεν κατανοείται θα πλάθονται μύθοι και θα διακινούνται απίστευτες θεωρίες, που στο πραγματικό πεδίο εφαρμογής δεν αντέχουν ούτε ώρα, ενώ ακόμα και η εξαγγελία τους δημιουργεί αρνητικές συνέπιες στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας των ανθρώπων.
Στον τομέα του τουρισμού ειδικότερα είναι πλέον περισσότερο από εμφανές ότι θα κυριαρχεί στο παγκόσμιο πεδίο όποιος προσφέρει ασφάλεια, ποιότητα υπηρεσιών και ανταγωνιστικές τιμές. Ο επισκέπτη προφανώς και θα προτιμήσει μια χώρα ή μια περιοχή στην οποία θα μπορεί να κυκλοφορήσει άνετα και με ασφάλεια. Ο πολίτης της Ε.Ε. προτιμά μια χώρα που έχει παρόμοιους νόμους με τη δική του και μπορεί να συναλλάσσεται με το ίδιο νόμισμα, με ευκολία και ασφάλεια. Επιπρόσθετα, καλοί τουρίστες θεωρούνται αυτοί που επιλέγουν με κριτήριο την ποιότητα και όχι μόνο την τιμή. Αυτός που επιδιώκει την ποιότητα θα έρθει και την επόμενη χρονιά γιατί επιζητά συγκεκριμένα πράγματα. Δεν ισχύει το ίδιο για τα καραβάνια των νεόπλουτων και των ευκαιριακών επισκεπτών που φορτώνονται στα τσάρτερ με τα φτηνά πακέτα των τουριστικών πρακτόρων. Τον καλό και τον ποιοτικό τουρισμό είναι προφανές ότι τον φέρνουν οι μεγάλες και ακριβές τουριστικές μονάδες και οι μικρές που έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό και στόχο.
Η ανταγωνιστική τιμή είναι το τρίτο σημείο το οποίο πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για να αναπτυχθεί μακροπρόθεσμα ο τουρισμός. Για να μπορεί να επιβιώσει, μέσα σε συνθήκες άγριου ανταγωνισμού, μια τουριστική επιχείρηση πρέπει να προσφέρει ποιοτικές και ταυτόχρονα προσιτές για τα μεσαία ευρωπαϊκά εισοδήματα τιμές. Εδώ τα πράγματα γίνονται δύσκολα γιατί το μεσαίο εισόδημα των ευρωπαίων πολιτών διαρκώς μειώνεται, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι εναλλακτικές σε ανταγωνιστικούς τουριστικούς προορισμούς στη Μεσόγειο, οι οποίοι στηριζόμενοι στα χαμηλά μεροκάματα προσφέρουν φτηνότερες τιμές. Ο ένας τρόπος να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα είναι να κλείσεις τα μάτια, να αγνοήσεις τα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομίας και να μην κάνεις τίποτα, μοιρολογώντας χρόνο με το χρόνο για τα έσοδα που χάνονται. Ο άλλος είναι να ακολουθήσεις το δύσκολο δρόμο της προσαρμογής σε όλα τα επίπεδα και κυρίως να προσπαθήσεις να αυξήσεις το χρόνο λειτουργίας, επιδιώκοντας την επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν, προσφέροντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
Ειδικότερα για την περιοχή μας η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με προϊόντα και υπηρεσίες είναι το μεγάλο στοίχημα της επόμενης περιόδου. Αν αυτό που έγινε τον τελευταίο μήνα, γίνει του χρόνου από Ιούνιο έως Οκτώβρη, θα έχει αυξηθεί κατά πολύ το εισόδημα από τον τουρισμό που θα εισρεύσει στην περιοχή. Η πραγματοποίηση ταυτόχρονα και των νέων επενδύσεων που έχουν προγραμματιστεί στον τουριστικό τομέα, με την κατασκευή νέων ξενοδοχειακών μονάδων που προσθέτουν κλίνες, είναι ένα ακόμα στοιχείο που επιτρέπει αισιοδοξία για το μέλλον. Η σύνδεση με παράλληλες δραστηριότητες, από τη συμμετοχή σε αγροτικές εργασίες (π.χ. λιομάζωμα) έως ανασκαφικές εμπειρίες, είναι στοιχεία που προσθέτουν ποιότητα και επιμηκύνουν την τουριστική περίοδο στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση αυτό που χρειάζεται είναι ματιά αισιοδοξίας και δημιουργίας. Η μιζέρια και η κακομοιριά το μόνο που προσφέρουν είναι απομονωτισμό, φτώχεια και δυστυχία που φέρνουν ακόμα μεγαλύτερα αδιέξοδα και ανείπωτες καταστροφές.
Υ.Γ. Το έγκλημα που συγκλονίζει τις τελευταίες ημέρες την περιοχή μας δείχνει, εκτός όλων των άλλων, ότι οι ατομικές συμπεριφορές του υπερεγώ που καλλιεργούνται σε σχολειά και γυμναστήρια οδηγεί σε τραγωδίες. Κανένας δεν μπορεί μόνος του, και κανένας δεν κυριαρχεί γιατί έχει μεγαλύτερα μπράτσα και καλύτερα γραμμωμένους κοιλιακούς. Η αλληλοκατανόηση, η συνεργασία, η νηφαλιότητα και κυρίως η λογική, η κοινή λογική, είναι αυτά που δημιουργούν συνθέσεις και οδηγούν σε λύσεις, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων και οι τσαμπουκάδες μπορεί να συναρπάζουν τα ανώριμα μυαλά αλλά αποδεικνύονται πάντα καταστροφικοί για όλους. Ας μάθουμε, επιτέλους, όλοι από τα παθήματα της ιστορίας αλλά και της καθημερινότητάς μας.
.
panagopg@gmail.com