Το Γαργαλιάνοι - Ρωμανού δεν είναι βέβαια η εξαίρεση, είναι ο κανόνας για όλα τα οδικά έργα στον τόπο μας. Καθυστερήσεις, αναμορφώσεις προϋπολογισμών προς τα πάνω, κακοτεχνίες και τελικό κόστος δυσανάλογο με το όφελος. Από το... ιστορικό Πλάτσα - Μηλέα μέχρι την πολύπαθη Τσάκώνα, η Μεσσηνία είναι γεμάτη από παραδείγματα κατασκευής αυτού του είδους δρόμων. Με βάση λοιπόν τη συνολική εμπειρία με τα κλασικά δημόσια έργα, δεν θα έπρεπε να υπάρχει άνθρωπος που να μη ζητάει να σταματήσει αυτού του είδους η παραγωγή έργων.
Σε μερικές ημέρες παραδίδεται ο περιφερειακός της Καλαμάτας: ένα έργο που δεν έχει καμία σχέση με τα ορνιθοσκαλίσματα των μικρών δρόμων, σε ένα δύσκολο ανάγλυφο και με τεχνικά χαρακτηριστικά άλλου επιπέδου. Το κόστος του, περί τα 200 εκ ευρώ, αν συγκριθεί με αυτό του Ρωμανού - Γαργαλιάνων θεωρείται μικρό. Ενδεχομένως να μπορούσε να είναι μικρότερο, εάν υπήρχαν μηχανισμοί που θα προσδιόριζαν με άλλο τρόπο μια σειρά από ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με απαλλοτριώσεις και κοστολόγηση έργων αυτού του μεγέθους. Σε κάθε περίπτωση όμως, μιλάμε για ένα έργο άρτιο που θα προσφέρει ποιοτικές και, το σημαντικότερο, αυξημένης ασφάλειας υπηρεσίες στους χρήστες. Γιατί η κολοσσιαία διαφορά του ανοιχτού από τον κλειστό δρόμο βρίσκεται ακριβώς στην ασφάλεια.
Το κόστος μιας ζωής ή ενός σοβαρού τραυματισμού είναι ανυπολόγιστο και δεν μπορεί να θυσιαστεί στο βωμό της πιθανής εξοικονόμησης μερικών χιλιάδων ευρώ. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία και δεν τρέφουμε επ' αυτού καμία αυταπάτη: Αν ο Περιφερειακός της Καλαμάτας κατασκευαζόταν ως ανοιχτός με τη διαδικασία της δημοπράτησης δημοσίου έργου και όχι με σύμβαση παραχώρησης, θα τελείωνε μετά από μια 20ετία και το τελικό του κόστος θα ξεπερνούσε τα 400 εκ. ευρώ. Μια απλή αντιστοίχηση και σύγκριση θα έπειθε και τον τελευταίο δύσπιστο επ' αυτού.
Ευτυχής λοιπόν συγκυρία, αλλά και ορθή πολιτική επιλογή, οδήγησαν στην κατασκευή του περιφερειακού που θα αλλάξει τα πάντα στην Καλαμάτα, σε Βορρά και Παραλία, σε Ανατολή και Δύση. Κάποιοι δεν υπολόγισαν το πολιτικό κόστος και δεν έκαναν το χατίρι των παρόδιων που επλήττονταν και αντιδρούσαν λυσσαλέα· αντίθετα, επιδίωξαν και κατάφεραν να εντάξουν τον περιφερειακό στη σύμβαση παραχώρησης του αυτοκινητοδρόμου Καλαμάτας - Αθήνας. Το συγκεκριμένο έργο έχει πολιτικούς πατέρες, και δεν είναι αυτοί που σήμερα επιχαίρουν και προσπαθούν μονοπωλιακά να το καρπωθούν.
Η σύγκριση των δύο έργων είναι χρήσιμη και για έναν επιπρόσθετο λόγο: Δείχνει πώς πρέπει να κινηθούμε στο μέλλον. Αποτελεί δηλαδή οδηγό για τη λήψη της ορθής απόφασης για το δρόμο Καλαμάτα - Ριζόμυλός. Οι αιτιάσεις για το κόστος είναι φανερό ότι δεν αντέχουν σε καμία αντιπαράθεση: Δεν θέλουμε καν να σκεφτούμε πόσα θανατηφόρα ατυχήματα θα γίνονται σε έναν ανοιχτό δρόμο που θα κληθεί να σηκώσει τους αυξημένους κυκλοφοριακούς φόρτους σε μια διαρκώς αναπτυσσόμενη τουριστική περιοχή. Επιπρόσθετα, οι δρόμοι γίνονται με προβολή στο μέλλον - γιατί και στο παρελθόν για τα κάρα δεν χρειάζονταν μεγάλοι δρόμοι, αλλά αυτοί που έβλεπαν μπροστά δεν έφτιαχναν καρόδρομους.
Η κυβέρνηση και οι τοπικοί εκπρόσωποί της είναι καιρός να αφήσουν τους δισταγμούς και να εντάξουν την παραλιακή χάραξη που έχει μελετητική ωριμότητα. Κάθε καθυστέρηση είναι επιζήμια. Επιπλέον, αν θέλουν πραγματικά να μειώσουν το κόστος, ας τροποποιήσουν δραστικά και δίκαια τη νομοθεσία για τις απαλλοτριώσεις, την τιμολόγηση των εργασιών, τη δημοπράτηση και την κατασκευή των δρόμων. Οι πόροι δεν εξοικονομούνται μικραίνοντας τους δρόμους και τις προοπτικές μιας περιοχής, αλλά όταν διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα. Οποιος δεν μπορεί να κάνει το δεύτερο και επιλέγει το πρώτο, αποδεικνύει απλώς ότι είναι κατώτερος των περιστάσεων και των αναγκών της εποχής.
panagopg@gmail.com
