Από τα συμφραζόμενα φαίνεται πως είμαστε σε φάση προετοιμασίας για προκήρυξη συμβάσεων παραχώρησης, αλλά επειδή η κυβέρνηση είναι... αριστερή, δεν το λέει και πολύ δυνατά μην και τους πάρουν χαμπάρι. Κατά τα λοιπά ο «καβγάς» γίνεται για το αν το λιμάνι θα είναι τουριστικό ή εμπορικό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η διάσταση ότι άλλος θα αποφασίσει σε λίγο καιρό για το τι καράβια θα μπαίνουν στο λιμάνι αλλά και γενικότερα στον Μεσσηνιακό Κόλπο. Με βάση αυτή την ορατή πλέον προοπτική, χρειάζεται να έχει καθοριστεί πριν την προκήρυξη ο χαρακτήρας του λιμανιού για να μη βρεθούμε όλοι προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Το πρόβλημα είναι ότι για μια ακόμα φορά δεν μιλούν όλοι με ανοιχτά χαρτιά προκειμένου να υπάρξει και ορθολογικός σχεδιασμός. Είναι φανερό ότι το Δημόσιο δεν μπορεί να συντηρεί 16 λιμάνια διεθνούς ενδιαφέροντος, 16 εθνικής σημασίας και 25 μείζονος ενδιαφέροντος, δηλαδή 57 μεγάλα λιμάνια, ενώ υπάρχουν και 850 μικρότερα τοπικού ενδιαφέροντος σε όλη τη χώρα. Το πράγμα γίνεται ακόμα χειρότερο γιατί, όπως αποκαλύφθηκε, όλο αυτό το πλήθος των λιμανιών το διοικούν 102 διαφορετικοί φορείς διαχείρισης! Ο ορισμός, δηλαδή, της πολυδιάσπασης και της σπατάλης πόρων.
Ενδεικτικά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου έχουμε: Εθνικής σημασίας τα λιμάνια της Καλαμάτας και της Κορίνθου. Μείζονος ενδιαφέροντος, τα λιμάνια Γυθείου και Ναυπλίου. Τοπικής σημασίας, τα λιμάνια Πύλου και Κυπαρισσίας. Και μετά ξεκινά ένα πλήθος λιμανιών-αλιευτικών καταφυγίων που στη Μεσσηνία βρίσκονται σε Κορώνη, Μαραθούπολη, Μεθώνη, Αγιο Ανδρέα, Πεταλίδι, Νέα Κορώνη και Αγιο Νικόλαο.
Με βάση λοιπόν την εικόνα που περιγράφηκε, προκύπτει η ανάγκη για αλλαγή στο σύστημα συντήρησης και λειτουργίας όλου αυτού του λιμενικού δικτύου. Το κράτος θα πρέπει με κάποιο τρόπο αφενός να τα λειτουργεί και αφετέρου να χρηματοδοτεί έργα συντήρησης - και για να το κάνει αυτό θα πρέπει αντίστοιχα από κάπου να εισπράττει. Το μοντέλο που αναγκαία θα ακολουθηθεί, από τη στιγμή που ήδη έχουν δοθεί τα δυο μεγάλα λιμάνια της χώρας σε ιδιώτες, θα είναι η παραχώρηση και των υπολοίπων με διεθνή και εθνική σημασία· ενδεχομένως και των 57 σημαντικών λιμανιών της χώρας. Με τα λεφτά που θα εισπράττονται από τα μεγάλα λιμάνια θα μπορούν να χρηματοδοτούνται και έργα στα μικρά. Το ζήτημα όμως είναι ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ο ρόλος του κάθε λιμανιού και ποιες λειτουργίες επιτρέπεται να αναπτύξει ο ιδιώτης διαχειριστής τους.
Σε ό,τι αφορά το λιμάνι της Καλαμάτας, η μεικτή χρήση, δηλαδή εμπορική και τουριστική, μπορεί να ικανοποιεί το σύνολο της εκλογικής πελατείας... αλλά η υιοθέτησή της είναι προβληματική, αν όχι επικίνδυνη. Η διατήρηση του εμπορικού χαρακτήρα μπορεί να μετατρέψει τον Μεσσηνιακό Κόλπο σε ένα τεράστιο μόνιμο αγκυροβόλιο, γιατί μπορεί ο ιδιώτης που θα αναλάβει τη διαχείρισή του να έχει στόχο τον εφοδιασμό πλοίων και την εκτέλεση μικροεπισκευών. Ποιος θα τον εμποδίσει, όταν η χρήση του λιμανιού είναι και εμπορική; Οταν ο προσανατολισμός της περιοχής είναι η τουριστική ανάπτυξη και ο πρωτογενής τομέας, από το λιμάνι τι θα μεταφέρουμε; Να σημειωθεί δε ότι σε μικρή απόσταση υπάρχουν τα μεγάλα λιμάνια της Πάτρας και του Πειραιά που μέσα από το σύγχρονο πλέον οδικό δίκτυο είναι περισσότερο ελκυστικά και, επιπρόσθετα, εκεί γίνονται οι μεγάλες επενδύσεις για φορτοεκφορτώσεις με χαμηλό κόστος και σε μικρό χρόνο.
Η περιοχή μας δεν έχει να χάσει τίποτα με το να προσανατολίσει τη χρήση του λιμανιού σε επιβατική-τουριστική, αποκλείοντας την εμπορική. Η στόχευση στην κρουαζιέρα και τα μεγάλα σκάφη αναψυχής υπηρετεί τον τουριστικό προσανατολισμό της Καλαμάτας. Και το σημαντικότερο; Μειώνονται οι πιθανότητας να βρεθεί ο Μεσσηνιακός Κόλπος περικυκλωμένος από κάθε μορφής καράβι που θα κάνει βόλτες μέσα έξω μέχρι να βρει μπάρκο ή να ολοκληρώσει εργασίες που δεν απαιτούν δεξαμενισμό. Επιπρόσθετα, θα ανοίξει το λιμάνι με το γκρέμισμα των αποθηκών-έκτρωμα και θ' αλλάξει όλη η παραλιακή, που αποτελεί και την τουριστική βιτρίνα της πόλης.
Η υποστήριξη της εμπορικής χρήσης του λιμανιού είναι μια απολύτως ακατανόητη εμμονή. Ετσι κι αλλιώς το λιμάνι τις Καλαμάτας τα τελευταία 50 χρόνια έχει από μηδενική έως ελάχιστη εμπορική κίνηση. Γερανοί που αγοράστηκαν ως πανάκεια για το ζωντάνεμά του, σάπισαν ακινητοποιημένοι. Θα έπρεπε να έχουν συνειδητοποιήσει όλοι πλέον την πραγματικότητα. Η επιστροφή στο παρελθόν δεν μπορεί να γίνει, γιατί έχουν μεταβληθεί τα δεδομένα.
Στον σύγχρονο κόσμο προχωρά αυτός που βλέπει τις αλλαγές και προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα. Οποιος μένει προσκολλημένους σ' ένα εξιδανικευμένο χθες, απλώς μετρά χαμένες ευκαιρίες - και το χειρότερο, ρισκάρει επικίνδυνα χωρίς καμία περίπτωση οφέλους.
panagopg@gmail.com
