Συμφωνούμε όλοι ότι έχουμε οικονομική κρίση, αλλά διαφωνούμε απολύτως τόσο για τις αιτίες όσο και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν ώστε να οδηγηθεί η Ελλάδα στο δρόμο της ανάπτυξης: Αυτή είναι η πρώτη διαπίστωση που κάνει όποιος παρακολουθεί συζητήσεις πολιτών για την κρίση - πριν αντιληφθεί βεβαίως ότι στην πλειοψηφία τους οι πολίτες συμφωνούν με τη λήψη μέτρων που αφορούν άλλες κοινωνικές ομάδες, αλλά διαφωνούν με τη λήψη μέτρων που αφορούν την επαγγελματική ομάδα στην οποία ανήκουν οι ίδιοι.
Ουσιαστικά, οι περισσότεροι πολίτες πιστεύουν ακόμα ότι υπάρχει δυνατότητα να βγούμε από την κρίση χωρίς θυσίες. Πιστεύουν ότι ο εφιάλτης θα τελειώσει γρήγορα κι ότι θα ζήσουμε και πάλι χρόνια δανεικής ευημερίας, όπως πριν.
Οι ισχυρές αυτές ψευδαισθήσεις έχουν δημιουργηθεί επειδή οι πολιτικοί ακόμα δεν έχουν πει την αλήθεια στους πολίτες. Με άλλα λόγια: Το έλλειμμα ενημέρωσης προκαλεί... ψευδαισθήσεις, με συνέπεια η ύφεση τελικά να βαθαίνει εξαιτίας της στάσης που εξακολουθούν να κρατούν οι πολίτες, επειδή δεν γνωρίζουν την αλήθεια.
Τα ψέματα ξεκίνησαν από την αρχή της κρίσης, όταν οι πολιτικοί φοβήθηκαν να πουν την αλήθεια στο λαό και συνέχισαν να μιλούν για την... πανίσχυρη ελληνική οικονομία, η οποία δεν πλήττεται από το τσουνάμι που προκάλεσε η χρεοκοπία της τράπεζας Λίμαν Μπράδερς. Τα ψέματα για την ισχυρή οικονομία συνεχίστηκαν μέχρι τη στιγμή που η Ελλάδα αναγκάστηκε να προσφύγει για δανεικά στον ΔΝΤ και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τότε άρχισαν τα ολοκαίνουργια μεγάλα ψέματα: Οι πολιτικοί, για να κρύψουν τις δικές τους τεράστιες ευθύνες, άρχισαν να υποστηρίζουν ευθέως ή πλαγίως ότι για τη δεινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας φταίει το μνημόνιο της δανειακής σύμβασης. Πίσω λοιπόν από το μνημόνιο, κρύφτηκαν τα εγκλήματα και οι ενοχές όσων δημιούργησαν, εξέθρεψαν και επωφελήθηκαν από το διεφθαρμένο πελατειακό κράτος.
Είμαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει ότι η συνταγή του μνημονίου της δανειακής σύμβασης θα οδηγήσει σε έξοδο από την κρίση πριν καταρρεύσει πλήρως και ολοκληρωτικά το πολιτικό καθεστώς που την προκάλεσε. Είμαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει ότι το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία μπορούν να εγγυηθούν την επίτευξη των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να βγούμε από την κρίση. Είμαι όμως και ο τελευταίος που θα πει ότι για όλα φταίει το μνημόνιο προκειμένου να παραγραφούν τα εγκλήματα του ΠΑΣΟΚ της Νέας Δημοκρατίας. Οσοι λένε ότι για όλα φταίει το μνημόνιο, λένε εγκληματικά ψέματα και θέλουν απλώς να κληρονομήσουν και να διαχειριστούν το χρεοκοπημένο πελατειακό κράτος.
Οφείλω να παραδεχτώ πάντως ότι το ψέμα αυτό... οδηγεί στην εξουσία. Χθες το έλεγε ο Αντώνης Σαμαράς, για να κρύψει πίσω από το μνημόνιο την εγκληματική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας - και σήμερα είναι πρωθυπουργός. Το ίδιο ψέμα συνεχίζει να λέει σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας, για να κρύψει πίσω από το μνημόνιο τις ενοχές όσων μεταγράφτηκαν από το βαθύ ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ - και αύριο θα είναι πρωθυπουργός. Εκτιμώ ότι αύριο ενδεχομένως να βρει το θράσος να πει αυτό το ψέμα ακόμα κι ο Ευάγγελος Βενιζέλος, με στόχο μεθαύριο να γίνει πρωθυπουργός.
Ομως οι πολιτικοί που απλώς θέλουν να κληρονομήσουν και να διαχειριστούν το χρεοκοπημένο πελατειακό κράτος, πίσω από το μνημόνιο, εκτός από τις ενοχές τους κρύβουν και τη βαθιά ανικανότητά τους να προτείνουν και να εφαρμόσουν ουσιαστικά μεταρρυθμιστικά μέτρα. Ετσι λοιπόν, άλλος προτείνει καταγγελία του μνημονίου, άλλος επαναδιαπραγμάτευση, άλλος επιμήκυνση και άλλος... απαγκίστρωση. Ολοι κινούνται στον άξονα του μνημονίου, με προφανή στόχο να μην αλλάξει τίποτα στο πελατειακό κράτος που διαχειρίζονται ή φιλοδοξούν να κληρονομήσουν. Και δεν αλλάζει.
Η αυτιστική αυτή κίνηση γύρω από τον άξονα του μνημονίου, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ενδείξεις, θα συνεχιστεί μέχρι την πλήρη και οριστική χρεοκοπία μας - καθώς οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να την ανακόψουν είναι ανίσχυρες να το κατορθώσουν. Πάντως είναι σίγουρο ότι, και μετά την πλήρη χρεοκοπία, οι πολιτικοί που θα κληρονομήσουν το πελατειακό κράτος θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν ότι για όλα φταίει το μνημόνιο.
Η αλήθεια είναι βέβαια πολύ διαφορετική. Αιτίες της χρεοκοπίας, εκτός από τη διεθνή κρίση, είναι τα ρουσφέτια, η αναξιοκρατία, η διαφθορά, η υπερτιμολόγηση των δημοσίων έργων και προμηθειών, οι σπατάλες για δημόσιες υπηρεσίες χαμηλής ποιότητας και η ατιμωρησία όσων δημιούργησαν κι όσων εξέθρεψαν το πελατειακό κράτος. Εξαιτίας αυτών των παθογενειών, η Ελλάδα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της διεθνούς οικονομικής κρίσης και αναγκάστηκε να υπογράψει τα μνημόνια των δανειακών συμβάσεων. Αν δεν είχαν υπογραφεί τα μνημόνια, η Ελλάδα δεν θα είχε πάρει τα νέα δάνεια και θα είχε ήδη χρεοκοπήσει πλήρως. Οι όροι των μνημονίων ήταν οι χειρότεροι δυνατοί, γιατί τους διαμόρφωσαν οι πολιτικοί που προκάλεσαν την κρίση. Οι όροι των μνημονίων είναι και ουσιαστικά ανεφάρμοστοι, επειδή οι πολιτικοί πους τους πρότειναν ήθελαν να μην αλλάξει τίποτα στο πελατειακό κράτος, για να συνεχίσουν να κυβερνούν και μετά τη χρεοκοπία. Με ή χωρίς μνημόνιο, οι πολικοί θα συνεχίσουν την ίδια αδιέξοδη πολιτική γιατί δεν μπορούν ή δεν θέλουν να συγκρουστούν με τα συμφέροντα των ολιγαρχών και των προνομιούχων συντεχνιών.
Σε κάθε περίπτωση το μνημόνιο της δανειακής σύμβασης αποτελεί ιδανικό άλλοθι για όσους συνεχίζουν να εγκληματούν, με στόχο τη διατήρηση του διεφθαρμένου πελατειακού κράτους και των προνομίων όλων όσοι επωφελούνται κρυφά ή φανερά από την ύπαρξή του. Το μνημόνιο είναι λοιπόν το τέλειο άλλοθι της ελληνικής... αυτοκτονίας.