Όλοι θυμόμαστε την πρώτη περίοδο των μνημονίων, τις κρεμάλες και τους προπηλακισμούς πολιτικών, τον ακραίο λαϊκισμό και τις μπάλες κουτόχορτο για δήθεν άλλες... ανώδυνες λύσεις που μοιράστηκε στους πολίτες.
Η υπερβολή στην πολιτική αντιπαράθεση δεν έλειψε ποτέ από την Ελλάδα και έχει αποδειχθεί ότι δημιούργησε μεγαλύτερα προβλήματα στην οικονομία και την κοινωνία. Η περίπτωση των μνημονίων είναι χαρακτηριστική, η έλλειψη στοιχειώδους πολιτικής συνεννόησης οδήγησε σε διπλά και τρίδιπλα μέτρα. Αν κάναμε ό,τι και η Πορτογαλία και δεν “αγοράζαμε” αυταπάτες, η οικονομία και η κοινωνία θα είχαν ισορροπήσει ευκολότερα και γρηγορότερα στο πλαίσιο της ευρωζώνης.
Μετά την αποκάλυψη της παρακολούθησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ η πολιτική αντιπαράθεση έχει πάρει ξανά ακραία χαρακτηριστικά, τα οποία αναμένεται να ενταθούν την επόμενη περίοδο. Η παρακολούθηση κεντρικού πολιτικού προσώπου με επίκληση λόγων “εθνικής ασφάλειας”, οι οποίοι δεν τεκμηριώνονται και δεν αποδεικνύονται, αποτελούν αναμφίβολα δημοκρατική εκτροπή. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά, στην ευθύνη του οποίου βρίσκεται η ΕΥΠ, είναι εκτεθειμένοι πολιτικά και οφείλουν να δώσουν πειστικές απαντήσεις. Η πολιτική ευθύνη είναι προφανής και αναμφισβήτητη.
Δεν μπορεί η εκάστοτε κυβέρνηση να παρακολουθεί πολιτικούς αντιπάλους, δημοσιογράφους και επιχειρηματίες με επίκληση της “εθνικής ασφάλειας” για λόγους τυπικής νομιμότητας. Είναι προφανές λοιπόν ότι χρειάζεται και η ποινική διερεύνηση, ώστε να αποκαλυφθεί ποιοι έδιναν εντολές για τις παρακολουθήσεις και ποιο σύστημα χρησιμοποιούσε τα στοιχεία που συλλέγονταν. Ακούγονται πολλά για παράλληλα συστήματα και χρειάζονται ξεκάθαρες απαντήσεις. Η πολιτική ζωή δεν μπορεί να πορεύεται σε ένα πλαίσιο παρακρατικών μεθόδων, φημών και υπονοούμενων.
Η εκκαθάριση της συγκεκριμένης υπόθεσης είναι ζήτημα ποιότητας της δημοκρατίας αλλά και απαραίτητο στοιχείο για την πολιτική ομαλότητα. Οι συμψηφισμοί που επιχειρούνται δεν βοηθούν, αντίθετα οξύνουν την αντιπαράθεση και δείχνουν αγωνιώδη προσπάθεια συγκάλυψης. Δεν μπορεί να γίνεται επίκληση στο απόρρητο και σε δήθεν θεσμικές διαδικασίες, για να μείνουν στο σκοτάδι οι φυσικοί και ηθικοί πρωταγωνιστές μιας τέτοιας υπόθεσης.
Η χώρα δεν μπορεί να κινείται για μήνες και μέχρι τις εκλογές μέσα σε ένα κλίμα έντονης τοξικής αντιπαράθεσης. Η αλήθεια σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο μοναδικός δρόμος. Από τη στιγμή που υπάρχει ομολογημένο έγκλημα στην υπόθεση της παρακολούθησης Ανδρουλάκη θα πρέπει να κατονομαστούν και οι ένοχοι. Δεν αρκεί η γενικώς και αορίστως πολιτική ευθύνη, θα πρέπει αυτή να προσωποποιηθεί και να αποκαλυφθούν τα πρόσωπα που χρησιμοποιούσαν την ΕΥΠ για προσωπικό ή πολιτικό όφελος. Το συγκεκριμένο απόστημα πρέπει να σπάσει. Το έχει ανάγκη η χώρα και το πολιτικό σύστημα.
Η πολιτική αστάθεια σε μία περίοδο με έντονες διεργασίες σε γεωπολιτικό επίπεδο και με την οικονομία να κλυδωνίζεται από την ενεργειακή κρίση, είναι σίγουρα τεράστιο πρόβλημα. Δεν υπάρχει όμως περίπτωση να πάμε ως χώρα παρακάτω αν δεν επιλυθούν με θεσμικό και δημοκρατικό τρόπο τα ζητήματα που έχουν προκύψει. Τα διεθνή προβλήματα και η οικονομική αβεβαιότητα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι συγκάλυψης μεθόδων που πλήττουν την καρδιά του πολιτεύματος. Δεν υπάρχει επιπρόσθετα καμία περίπτωση κυβέρνηση με εκκρεμότητα αυτού του μεγέθους να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα μεγάλα προβλήματα της χώρας.
Η πλειοψηφία των πολιτών είναι βέβαιο ότι επιθυμεί πολιτική σταθερότητα και οικονομική ανάπτυξη, αλλά αυτά δεν μπορούν να διασφαλιστούν όταν δεν υπάρχουν δημοκρατικοί κανόνες στην πολιτική αντιπαράθεση. Η λειτουργία των θεσμών αποτελεί προϋπόθεση για να ξεπεράσει η χώρα την οικονομική της υστέρηση. Με συγκαλύψεις και με συμψηφισμούς δικαιώνονται λαϊκιστές και οπαδοί του αυταρχισμού. Η ελληνική αλλά και η παγκόσμια εμπειρία έχει δείξει ότι η οικονομική ανάπτυξη και η ευημερία δεν έρχονται ποτέ μέσα από αυταρχισμό και παρακρατικά συστήματα.
Η χώρα μπαίνει σε περίοδο πολιτικής κρίσης σε μία συγκυρία ιδιαίτερα δύσκολη με ανοικτά πολλά μέτωπα. Η παράταση της αβεβαιότητας μέσα σε ένα κλίμα ακραίας αντιπαράθεσης είναι πολλαπλώς επιζήμια. Οι πολίτες θα κληθούν μέσα στους επόμενους μήνες να δώσουν με την ψήφο του διέξοδο. Στις δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα και όπως έχει δείξει η πρόσφατη εμπειρία, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η χώρα θα βρει το δρόμο της. Ας ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά δεν θα χρειαστεί να πληρώσουμε διπλά και τρίδιπλα για να κάνουμε τα αναγκαία θεσμικά βήματα θωράκισης της χώρας και των θεσμών της.
panagopg@gmail.com