Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων που έλαβε μέρος σε έρευνα του Εμπορικού Συλλόγου Καλαμάτας θεωρεί αποτυχημένη τη φετινή θερινή σεζόν. Στην ίδια έρευνα, οι περισσότερες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν με απαισιοδοξία το μέλλον. Είναι βέβαια γεγονός ότι χρόνια τώρα οι έμποροι συνηθίζουν να θεωρούν κάθε χρονιά χειρότερη από την προηγούμενη, με αποτέλεσμα να στερούνται αξιοπιστίας οι απαντήσεις τους, ακόμα και όταν αποτυπώνουν με ακρίβεια την πραγματικότητα. Ισχύει δηλαδή το γνωστό με τον τσοπάνη και το λύκο στα πρόβατα. Έχουμε όμως την αίσθηση ότι φέτος μάλλον τα πράγματα δεν πήγαν καλά στην τοπική αγορά.

Η συμπίεση των εισοδημάτων λόγω της ακρίβειας περιορίζει δραματικά το εισόδημα της μέσης ελληνικής οικογένειας, που αποτελούν και τους επισκέπτες της περιοχής τους θερινούς μήνες. Για τα περισσότερα νοικοκυριά οι αγορές εξαντλούνται στο σούπερ μάρκετ. Δεν μένουν χρήματα για άλλες αγορές και οι όποιες ανάγκες καλύπτονται μέσα από προσφορές και διευκολύνσεις μέσω καρτών, που προσφέρουν τα πολυκαταστήματα και οι αλυσίδες ένδυσης και υπόδησης. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές και η διασύνδεση ταμειακών μηχανών δυσκόλεψαν ακόμα περισσότερο τις μικρές επιχειρήσεις. Η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί είναι εξαιρετικά δύσκολη και είναι βέβαιο ότι οι μισές τουλάχιστον μικρές επιχειρήσεις έχουν πρόβλημα βιωσιμότητας. Όλα αυτά δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο.

Οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να διαφοροποιηθούν στην αγορά δύσκολα θα παραμείνουν. Ακόμα και αν αυξηθεί το εισόδημα και πολλαπλασιαστούν οι τουριστικοί επισκέπτες στην περιοχή, αν δεν υπάρξει διαφοροποίηση σε προϊόντα και υπηρεσίες, δύσκολα θα διατηρηθεί ο σημερινός αριθμός εμπορικών επιχειρήσεων. Η διαφοροποίηση μπορεί να ακούγεται ωραία, αλλά η υλοποίησή της είναι δύσκολη, γιατί απαιτούνται ιδιαίτερη γνώση και επιπλέον κεφάλαια, κάτι που δεν είναι εύκολο όταν κυριαρχεί η συνήθεια και η λογική της μεμονωμένης προσπάθειας του δικού μου μαγαζιού. Η συνένωση προσπαθειών, οι κοινές δράσεις, η αξιοποίηση γνώσης και η παραγωγή ιδεών απαιτούν μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία, η οποία δεν υπάρχει και το χειρότερο, δεν καλλιεργείται. Έτσι, το “κάθε πέρυσι και καλύτερα” είναι το μόνο που μένει ως διαπίστωση, που απλώς προδιαγράφει το τέλος. Οι διαπιστώσεις όμως εκτός από εύκολες δεν οδηγούν και πουθενά. Η ανάπτυξη δράσεων, μέσα στο πλαίσιο του παγκόσμιου συστήματος της αγοράς, είναι το ζητούμενο και αυτό δυστυχώς απουσιάζει.

panagopg@gmail.com