Λίγες ώρες πριν από την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας μεταξύ του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και των Δήμων Καλαμάτας και Μεσσήνης, στην οδό Υπαπαντής ένας 21χρονος Ρομά, για αδιευκρίνιστους λόγους, πυροβολεί στον αέρα. Όταν στην καρδιά του Ιστορικού Κέντρου της Καλαμάτας, ξημερώματα Κυριακής -δηλαδή την ώρα που αποχωρούν οι θαμώνες από τα καταστήματα διασκέδασης της περιοχής- κυκλοφορεί και πυροβολεί ένας 21χρονος, δεν υπάρχει απλώς πρόβλημα παραβατικότητας, αλλά κάτι πολύ περισσότερο. Η κατάσταση έχει ξεφύγει και όποιος δεν το αντιλαμβάνεται, κινδυνεύει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Το αστυνομικό δελτίο είναι καθημερινά γεμάτο από συλλήψεις για διάφορα αδικήματα, με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να προέρχεται από Ρομά. Αν μετρήσει κανείς τις καθημερινές συλλήψεις, θα διαπιστώσει ότι ο αριθμός των παραβατών είναι τρομακτικά μεγάλος. Είναι φανερό ότι υπάρχει ένας διαρκής κύκλος ανακύκλωσης -συλλαμβάνονται κάποιοι, άλλοι προφυλακίζονται, άλλοι αφήνονται ελεύθεροι, κάποιοι παίρνουν τη θέση των πρώτων, οι οποίοι, αφού εκτίσουν ποινές, ξαναβγαίνουν έξω και… άντε πάλι από την αρχή. Μοιάζει να μην έχει τέλος αυτή η ιστορία και γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη.

Η φυλάκιση, πολλές φορές, σημαίνει αναβάθμιση της παραβατικότητας. Δεν οδηγεί δηλαδή σε σωφρονισμό, αλλά σε «ανέβασμα επιπέδου». Περνάμε από το απολυτήριο λυκείου στο πτυχίο και μετά στο μεταπτυχιακό, με αποτέλεσμα να έχουμε όλο και πιο σκληρούς και αδίστακτους κακοποιούς. Το σύστημα φαίνεται πως συνολικά έχει αποτύχει και είναι καιρός να αναδιατυπωθούν από την αρχή τα πάντα. Το να υπογράφεις συμβάσεις για τοποθέτηση καμερών αποτελεί μέτρο της προηγούμενης δεκαετίας. Η παραβατικότητα έχει αλλάξει πλέον «πίστα» και χρειάζονται συνολικότερα μέτρα αντιμετώπισης.

Το ζήτημα είναι να δώσουμε βαρύτητα στην πρόληψη. Η εκπαίδευση, η κοινωνική και οικονομική ένταξη είναι τα «κλειδιά» για μακροπρόθεσμες και βιώσιμες λύσεις. Να δημιουργήσουμε, δηλαδή, τις συνθήκες, ώστε να μην είναι απαραίτητο να ψάχνουμε στις κάμερες δράστες με κουκούλες και κλεμμένα αυτοκίνητα. Είναι βέβαιο ότι η συνέχιση της σημερινής κατάστασης θα οδηγεί σε καθημερινές ανούσιες «μάχες» Αστυνομίας και κλεφτών. Προφανώς και αυτή η μάχη πρέπει να δοθεί, αλλά ο πόλεμος θα κερδηθεί μόνο αν, μαζί με την καταστολή, επιτυγχάνονται ο σωφρονισμός και η ένταξη. Όσο αυτό δεν συμβαίνει, όσα μνημόνια και να υπογραφούν θα αποτελούν απλώς χαρτιά κενά περιεχομένου.

panagopg@gmail.com