Το πρόβλημα των σκουπιδιών στην Πελοπόννησο βρίσκεται σε οριακό σημείο. Η Καλαμάτα έχει μια προσωρινή λύση αρκετά καλή, η οποία όμως για να αποδώσει στο μέλλον θα πρέπει να συνδεθεί και με μια μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης. Το θετικό είναι ότι στον ορατό χρόνο δεν κινδυνεύει να μείνει η Καλαμάτα με τα σκουπίδια στους δρόμους, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν, και όπως συμβαίνει τώρα στην Τρίπολη. Από εκεί και πέρα όμως τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα για όλους τους άλλους μικρούς δήμους του νομού, οι οποίοι κυριολεκτικά δεν ξέρουν τι να κάνουν. Έρχεται ένα δύσκολο καλοκαίρι, χωρίς να υπάρχει μια κάποια ορατή λύση.
Οι δήμοι βλέπουν το αδιέξοδο και έχουν εναποθέσει τις ελπίδες του στην Περιφέρεια και την Κυβέρνηση. Η Περιφέρεια, εδώ και καιρό, έχει δείξει ότι δεν είναι διατεθειμένη να ασχοληθεί σοβαρά με το πρόβλημα. Έχει κάνει τον διεθνή διαγωνισμό για την ολοκληρωμένη διαχείριση, και παρά τις αντιδράσεις που έχουν προκληθεί από δημάρχους αλλά πλέον και κυβερνητικούς παράγοντες, εμμένει στην άποψή της, αρνούμενη να κάνει ουσιαστικά οτιδήποτε άλλο. Με έναν τρόπο καταπληκτικό η ηγεσία της περιφέρειας λέει σε δήμαρχους και κυβέρνηση: εγώ αυτό έχω ως λύση, αν θέλετε την υιοθετείται, αν όχι, μείνετε με τα σκουπίδια στους δρόμους.
Στο δίλημμα που θέτει με ωμό τρόπο η Περιφέρεια οι υπόλοιποι δεν έχουν απάντηση. Οι δήμαρχοι δεν έχουν πόρους και όγκο σκουπιδιών για να υλοποιήσουν μια λύση όπως αυτή της Καλαμάτας, ενώ η κυβέρνηση φαίνεται να έχει άποψη, αλλά δεν έχει λεφτά. Η κυβερνητική γραμμή, όπως διαμορφώνεται το τελευταίο διάστημα με διάφορες δηλώσεις, είναι η λύση της ολοκληρωμένης διαχείρισης σε επίπεδο κάθε δήμου. Να περάσουμε δηλαδή από το μοντέλο δυο-τρεις μονάδες διαχείρισης σε επίπεδο περιφέρειας, σε μια ανά δήμο. Το μία ανά δήμο μπορεί να ακούγεται υπερβολικό και δύσκολα υλοποιήσιμο, αλλά, εν πάση περίπτωση, ας πούμε μια ανά δυο - τρείς όμορους δήμους. Αν βέβαια προχωρήσει και το νέο ανακάτεμα των δήμων, με τεμαχισμό τους σε μικρότερα κομμάτια, τότε το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο.
Πέρα όμως από τα προφανή προβλήματα της πολυδιάσπασης υπάρχει και το βασικό ζήτημα που τίθεται στο τέλος κάθε μεγάλης νέας ιδέας. Με τι λεφτά θα γίνουν αυτές οι μονάδες; Και ιδέες μπορεί να έχουμε, αλλά λεφτά, όπως πλέον όλοι έχουν καταλάβει, δεν έχουμε. Τα σχέδια μέσω συγχρηματοδοτούμενων μονάδων διαχείρισης των σκουπιδιών είναι τα μόνα που έχουν χρηματοδοτικό πλαίσιο. Το να θες να αλλάξεις το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι θεμιτό και μπορεί να είναι και πιο σωστό. Το ζήτημα όμως είναι αν μπορείς, αν έχεις τα μέσα, δηλαδή τα λεφτά, και βέβαια το χρόνο. Επειδή λοιπόν χρόνος δεν υπάρχει, ενώ για λεφτά ας μην μιλήσουμε καλύτερα, απαιτείται η προσγείωση στην πραγματικότητα. Το νήμα οι κυβερνητικοί παράγοντες πρέπει να το πιάσουν από εκεί που πραγματικά βρίσκεται. Υπάρχει χώρος για βελτιώσεις μέσα από την άσκηση πίεσης σε όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες. Το ζήτημα είναι να επιδιωχθεί μια λύση φιλική προς το περιβάλλον και οικονομική για τους πολίτες, και αυτό μπορεί να συμβεί αν αναληφθούν πρωτοβουλίες που συνθέτουν και ενώνουν. Διαφορετικά, θα μείνουμε με τα σκουπίδια στους δρόμους, μεταβιβάζοντας ο ένας στον άλλο την ευθύνη. Και για να μην συμβεί αυτό, απαιτείται η ενεργοποίηση των πολιτών, οι οποίοι είναι οι μόνοι που μπορούν να εξαναγκάσουν όλους του παράγοντες να αφήσουν τους αυτάρεσκους μονολόγους τους και να βρουν βιώσιμη λύση στο πρόβλημα.
panagopg@gmail.com
