Πλην όμως άλλο «Πολιτιστική Πρωτεύουσα» και άλλο «πολιτισμός της καθημερινότητας». Ορθα-κοφτά, η Καλαμάτα δεν είναι φιλική για τους ανθρώπους και πολύ περισσότερο για τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα και άλλες ομάδες του πληθυσμού που χρησιμοποιούν τις ράμπες. Στην πόλη -κατά βάση στα κεντρικά της σημεία- έχουν κατασκευαστεί σταδιακά αρκετές ράμπες, οι οποίες όμως δεν είναι λειτουργικές σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Ο λόγος που είδαμε μέσα από το φωτογραφικό φακό, είναι ένας από τους πολλούς. Σωστά σε ένα νέο έργο κατασκευάζονται ειδικές διαβάσεις, αλλά δεν μπορεί παρά να συνοδεύονται από ανάλογες παρεμβάσεις στις υπάρχουσες υποδομές. Διαφορετικά είναι δώρο άδωρο. Από εκεί και ύστερα οι ράμπες θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αυτό είναι μια ολόκληρη ιστορία. Υπάρχουν σημεία στα οποία αμφιβάλλω αν μπορεί να χρησιμοποιηθούν από ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, καθώς έχουν πολύ μεγάλη κλίση και υπάρχει κίνδυνος να αναποδογυρίσουν τα αμαξίδια. Σε άλλα μετά από μια διαδρομή τελειώνουν οι ράμπες και διακόπτεται η πορεία. Ακόμη πιο συχνό είναι το φαινόμενο να κλείνουν οι ράμπες από αυτοκίνητα, καθώς το μόνο που σκέφτονται πλείστοι όσοι οδηγοί είναι πού θα χώσουν το αυτοκίνητο, κατά κανόνα όσο γίνεται πιο κοντά στον προορισμό τους. Ας μην συζητήσουμε βεβαίως για ράμπες που είναι σε γωνίες δρόμων. Εκεί άπαντες θα πρέπει να κατέβουν στο δρόμο αν θέλουν να συνεχίσουν την πορεία τους.
Ακόμη όμως και στην περίπτωση που δεν συντρέξουν αυτοί οι λόγοι, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο άνθρωπος με το αμαξίδιο δεν θα φθάσει προ αδιεξόδου. Γιατί σε ορισμένες διαδρομές η κυκλοφορία επί του πεζοδρομίου είναι ασυνεχής ή απαγορευμένη και είναι κάτι το οποίο ευκόλως μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας. Σε πολλά σημεία της πόλης τα πεζοδρόμια κλείνουν από τραπεζοκαθίσματα ή εμπορεύματα και οι αρμόδιοι του δήμου περί άλλα τυρβάζουν, σε ορισμένες δε περιπτώσεις χορηγούν και άδεια. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία κινείται πέρα από κάθε λογική και καταργεί τα στοιχειώδη δικαιώματα του πολίτη. Δεν προέκυψε ξαφνικά χθες, είναι μια διαδικασία που κρατάει χρόνια και από το δήμο χαράζουν πολιτική κατά το δοκούν. Το ζήτημα ασφαλώς θα μπορούσε να λυθεί με την θέσπιση και την εφαρμογή κανονισμού πεζοδρομίων που θα έθετε κανόνες στην εκμετάλλευση του δημόσιου χώρου. Κανόνες οι οποίοι θα διασφάλιζαν την ακώλυτη κυκλοφορία των πεζών καθιερώνοντας ένα εύρος ζώνης απαραίτητο για την κυκλοφορία τους και ένα ελάχιστο εύρος πεζοδρομίου προκειμένου να παραχωρηθεί τμήμα του για χρήση. Δεν πρόκειται για εφεύρεση ούτε για πρόταση που διατυπώνεται για πρώτη φορά. Είναι κάτι το οποίο ισχύει σε πολλές πόλεις της χώρας και διασφαλίζει όχι μόνον τους πεζούς αλλά και τη διαφανή διαχείριση της υπόθεσης. Με τη θέσπιση κανόνων δεν δημιουργούνται υποψίες κάθε φορά ότι κάποιοι τυγχάνουν ειδικής μεταχείρισης από την εκάστοτε δημοτική αρχή.
Το πρόβλημα δεν είναι «ναι ή όχι» στην κατάληψη πεζοδρομίων αλλά η ευχερής διέλευση των πεζών. Οπου αυτή διασφαλίζεται, υπό την προϋπόθεση της τήρησης στοιχειωδών κανόνων αισθητικής, ασφαλώς και δεν υπάρχει πρόβλημα. Τώρα θα μου πείτε ότι όχι μόνον δεν συμβαίνει αυτό, αλλά σε ουκ ολίγες περιπτώσεις καταλαμβάνεται και το οδόστρωμα από εμπορεύματα. Αυτό έχει να κάνει με την ανεκτικότητα των δημοτικών αρχόντων η οποία συνήθως αποδίδεται σε πολιτική ιδιοτέλεια. Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπισθεί η υπόθεση αυτή είναι η διαμόρφωση κοινής πολιτικής διαχείρισης του δημόσιου χώρου από όλες τις παρατάξεις του Δημοτικού Συμβουλίου και με γνώμονα πάντοτε την εξυπηρέτηση του πολίτη. Μιας πολιτικής που θα βάζει σε προτεραιότητα την ποιότητα ζωής στην πόλη και θα δεσμεύει τις δημοτικές παρατάξεις στην αντιμετώπιση φαινομένων τα οποία κάνουν δύσκολη τη ζωή του πολίτη. Αν η δημοτική αρχή δεν θέλει να πάρει την πρωτοβουλία, ας το κάνουν οι παρατάξεις της μειοψηφίας ή τέλος πάντων όποιες από αυτές θεωρούν ότι υπάρχει ζήτημα με την υπόθεση αυτή. Δεν πρόκειται για κάτι που έχει οικονομικό κόστος ή απαιτεί ειδική μελέτη. Μπορούν να αναζητήσουν τη νομοθεσία που μπορούν να την βρουν ακόμη και με μια απλή αναζήτηση στο Διαδίκτυο με τη λέξη - κλειδί «κανονισμός πεζοδρομίων». Και θα βρουν όχι μόνο τη νομοθεσία αλλά και δήμους οι οποίοι έχουν θέσει κανόνες για τα πεζοδρόμια και τη χρήση τους. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις και ομόφωνα.
Για την ιστορία, μια είδηση από τα πολύ παλιά: «Κατεδικάσθη εισαχθείς εις το επ' αυτοφόρω με 25 δραχμών πρόστιμο ο παρά την οδό Αριστομένους και κάτωθι του «Πανελληνίου» (σ. σ. το σημερινό "Rex") καφεπώλης, διότι κατέλαβε το πεζοδρόμιον διά καθισμάτων του καφενείου του, παρακωλύων την ελευθέραν των διαβατών κυκλοφορίαν» («Θάρρος» 17/4/1924).
Και μια διαμαρτυρία από τα παλιά: «Διά της παρούσης μου επιστολής ερωτώ την Σεβαστήν Διοίκησιν της Χωροφυλακής και τον κ. Δήμαρχον, τα οπωροπωλεία που έχουν ενοικιασθεί ανατολικώς και δυτικώς και έναντι της λαχαναγοράς, έχουν καταλάβει ολόκληρον την οδόν και καθιστούν εντελώς αδιάβατον ταύτην όχι μόνον διά τα οχήματα αλλά δι' αυτούς τους διαβάτας οι οποίοι κινδυνεύουν καθημερινώς και προ παντός κάθε Σάββατον. Διατί λοιπόν τους επιτρέπετε, αφού κ. Δήμαρχε η προκήρυξις της ενοικιάσεως ορίζει μόνον 1 μέτρον να κατέχουν οι ενοικιαστές. Δικαιούνται να κατέχουν τα πεζοδρόμια αφού η οδός έχει το οριζόμενον παρά της αστυνομικής διατάξεως πλάτος και όχι να κατέχουν από το ένα μέρος και από το άλλο και να τοποθετούν διάφορα αντικείμενα ώστε να μην ημπορεί να περάσει ούτε και ένα άτομο;» («Σημαία» 15/8/1933).
Σήμερα μετά από δεκαετίες η διοίκηση της πόλης καλείται να λύσει τα ίδια προβλήματα, καθώς ο «πολιτισμός της καθημερινότητας» είναι ακόμη ζητούμενο. Βουρ για «Πολιτιστική Πρωτεύουσα» με τραπεζοδρόμια και εμποροδρόμια!
