Στην ημερήσια διάταξη πλέον η υπόθεση των δραστικών περικοπών των δαπανών για τη γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η συζήτηση έχει μια άλλη πλευρά που σχετίζεται με τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Οι περισσότεροι από τους πολίτες θεωρούν ότι οι επιδοτήσεις είναι προνόμιο των Ευρωπαίων αγροτών, όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικότερα. Οι "μεγάλες δυνάμεις" της γεωργίας στον κόσμο, όχι μόνον την επιδοτούν αλλά αυξάνουν τα ποσά που δίνουν για το σκοπό αυτό και χρησιμοποιούν διάφορα μέσα για να προστατεύσουν τους αγρότες.
Σε πρόσφατο δημοσίευμα της ιστοσελίδας agronews.gr αναφέρονται οι εκτιμήσεις της Momagri, μιας think tank (δεξαμενή σκέψης-οργάνωση) για τα αγροτικά θέματα: "Ανησυχητική είναι η μείωση της στήριξης του αγροτικού τομέα στην ΕΕ. Με βάση τα σχετικά στοιχεία για την περίοδο 2005-2010, η παγκόσμια στήριξη για τη γεωργική παραγωγή (PBMS) ανά κάτοικο αυξήθηκε ραγδαία στην Κίνα, τη Βραζιλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ στην ΕΕ θα είναι δύσκολο να διατηρηθεί έστω στα επίπεδα του 2005. Η Momagri προειδοποιεί για επιδείνωση της κατάστασης στον ευρωπαϊκό αγροτικό τομέα από την προτεινόμενη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). «Παρά τους ισχυρισμούς για συντήρηση της ΚΑΠ, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Ευρώπη από το 2005 κινείται αντίθετα σε σχέση με τις άλλες μεγάλες δυνάμεις στον κόσμο, που επενδύουν στη γεωργία», σημειώνουν οι ερευνητές της Momagri. Σύμφωνα με τον δείκτη SGPA (απαριθμεί κάθε δημόσια στήριξη για το σύνολο του γεωργικού τομέα) του 2010, η συνολική στήριξη αυξήθηκε κατά 130% στην Κίνα, 60% στη Βραζιλία και 40% στις ΗΠΑ. Μάλιστα, σε ποσοστό της αξίας της γεωργικής παραγωγής, οι ΗΠΑ ήταν πρώτες σε γεωργικές επιδοτήσεις, με τις οποίες αντιπροσώπευαν το 48% έναντι 24% της ΕΕ και 20% της Βραζιλίας και της Κίνας. Σε απόλυτους αριθμούς, τα ποσά στις ΗΠΑ ανέρχονται σε 163 δισ. δολ., στην Κίνα 154 δισ. δολ., στην ΕΕ 101 δισ. δολ. και στη Βραζιλία 38 δισ. δολ.".
Σε ένα άλλο δημοσίευμα της ιστοσελίδας agrotypos.gr γίνεται αναλυτική περιγραφή του συστήματος επιδοτήσεων των ΗΠΑ: "Το βασικό πρόγραμμα αγροτικών ενισχύσεων στις ΗΠΑ, από πλευράς προϋπολογισμού, είναι το «επισιτιστικό πρόγραμμα». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί για το 2012 και αναμένεται να επαναχρηματοδοτηθεί με νέα νομοθετική ρύθμιση ή να παραταθεί κατά ένα έτος. Επειδή στη Βουλή οι αντιπρόσωποι εκλέγονται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές κάθε δύο χρόνια, δέχονται ουσιαστικά «πίεση» από διάφορες ομάδες ειδικών συμφερόντων. Αυτό έχει σαν συνέπεια το 78% του αγροτικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, που αφορά το «επισιτιστικό πρόγραμμα», να κατευθύνεται εμμέσως προς την ενίσχυση των Αμερικανών αγροτών (από τους οποίους αγοράζονται τα προς διανομή προϊόντα).
Εκτός από το επισιτιστικό πρόγραμμα, υπάρχουν και οι πάγιες ενισχύσεις στήριξης των αγροτών, που είναι αποσυνδεδεμένες από την παραγωγή και μοιάζουν με τις ενιαίες ενισχύσεις που υπάρχουν στην ΕΕ. Αυτές όμως βασίζονται στο σύστημα τιμών της αγοράς. Η κυβέρνηση καλύπτει τη διαφορά ανάμεσα σε μια ελάχιστη τιμή παραγωγού ενός προϊόντος και στην τιμή που δίνουν οι διεθνείς αγορές.
Ακόμη υπάρχουν οι αντικυκλικές ενισχύσεις, που καλύπτουν την πτώση τιμών λόγω διεθνών οικονομικών συγκυριών, με δάνεια που δίνονται στους παραγωγούς. Οι αντικυκλικές ενισχύσεις φτάνουν μέχρι και στα 7 δισ. δολάρια, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στις διεθνείς αγορές.
Επίσης υπάρχει ένα πρόγραμμα εξασφάλισης της συγκομιδής. Σύμφωνα με αυτό οι αγρότες μπορούν να εξασφαλίσουν το εισόδημά τους, με αντισταθμιστικές ενισχύσεις, από ζημιές της παραγωγής τους που οφείλονται στις φυσικές καταστροφές. Η αμερικανική κυβέρνηση χρηματοδοτεί εν μέρει την ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής, με πληρωμές προς τις ασφαλιστικές εταιρείες και οι αντασφαλίσεις, που για το 2012 είχαν προϋπολογισμό μέχρι και τα 24 δισ. δολάρια. Η αμερικανική κυβέρνηση μελετά με το νέο νομοσχέδιο ένα δωρεάν ασφαλιστικό σύστημα για την αγροτική παραγωγή, που θα είχε βέβαια μικρότερη κάλυψη αλλά θα ήταν πιο αποτελεσματικό.
Ενα ακόμη πρόγραμμα ενίσχυσης της αγροτικής παραγωγής είναι εκείνο που αφορά την προστασία των φυσικών πόρων. Οι πληρωμές αυτών των ενισχύσεων προς τους αγρότες είναι σημαντικά αυξημένες και έχουν άμεση εξάρτηση από τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους".
Τα συμπεράσματα έρχονται μόνα τους: Οταν οι ΗΠΑ και άλλες χώρες ενισχύουν τον προστατευτισμό της γεωργίας τους, η Ευρωπαϊκή Ενωση ξηλώνει βήμα-βήμα το πλέγμα προστασίας της αγροτικής παραγωγής.
