Παράλληλα ο κύκλος εργασιών του ευρωπαϊκού ηλεκτρονικού εμπορίου αυξήθηκε πέρυσι σε σχέση με το 2015 κατά 15%, ενώ εφέτος εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 602 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ρυθμό ανάπτυξης σχεδόν 14%. Σύμφωνα μάλιστα με ρεπορτάζ της Αλεξάνδρας Γκίτση στο capital.gr, το 33% των ευρωπαϊκών πωλήσεων στο Διαδίκτυο πραγματοποιείται στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ την
την ίδια στιγμή το 87% των καταναλωτών από το Ηνωμένο Βασίλειο, το 84% από τη Δανία και το 82% από τη Γερμανία αγοράζουν μέσω Διαδικτύου. Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά καταναλωτών που ψωνίζουν online εντοπίζονται σε Ρουμανία και Βουλγαρία. Παρ’ όλα αυτά, οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης πέτυχαν την υψηλότερη αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρονικού εμπορίου το 2016. Στη Ρουμανία οι πωλήσεις αυξήθηκαν 38%, στη Σλοβακία και την Εσθονία αυξήθηκαν κατά 35%, η Ουκρανία παρουσίασε αύξηση 31% και η Πολωνία και η Βουλγαρία αύξηση 25%.
Διαβάζοντας τα παραπάνω στοιχεία δεν χρειάζεται να είσαι… προφήτης για να καταλάβεις ότι το μέλλον των παραδοσιακών εμπορικών καταστημάτων δεν απειλείται μόνο από τις μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες, αλλά κυρίως από την ψηφιακή επανάσταση που έχει ήδη συντελεστεί αλλά δεν είναι ορατές ακόμα όλες οι συνέπειές της. Επίσης δεν χρειάζεται να είσαι προφήτης για να συνειδητοποιήσεις ότι σε δέκα χρόνια η εμπορική κοινότητα θα έχει εντελώς διαφορετική μορφή από αυτή που είχε το 1994, όταν ο νεαρός και φιλόδοξος επιχειρηματίας Jeff Bezos ίδρυσε το πρώτο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο στην πασίγνωστη πλέον διεύθυνση amazon.com. Εννοείται ότι πάντα θα υπάρχουν ψευδοπροφήτες οι οποίοι θα υπόσχονται επιστροφή στον παλιό καλό καιρό, που οι έμποροι δήλωναν “κάθε πέρσι και καλύτερα” νοσταλγώντας την εποχή του… βερεσέ.
Και τι μπορεί να κάνει ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας για να αντιμετωπίσει την καταιγίδα των εξελίξεων; Προφανώς δεν πρέπει να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια περιμένοντας λύσεις από τους ψευδοπροφήτες που υπόσχονται επιστροφή στον παλιό καλό καιρό. Ούτε πρέπει να πιστέψει όσους λένε ότι πρέπει να κλείσουν τα σύνορα για να προστατευτούν οι εγχώριες επιχειρήσεις αφού είναι αδύνατη η διατήρηση του σημερινού βιοτικού επιπέδου χωρίς εισαγωγές κεφαλαιουχικών αγαθών, πρώτων υλών και εμπορευμάτων. Ούτε φυσικά θα λυθούν τα προβλήματα του κλάδου αν δεν λειτουργήσουν τα καταστήματα τις Κυριακές ή αν με κάποιο μαγικό τρόπο αποσυρθούν αύριο από την αγορά οι μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες.
Οσο ο καταναλωτής μπορεί να αγοράσει προϊόντα και υπηρεσίες από το κινητό του τηλέφωνο, με τεχνολογία που θα βελτιώνεται συνεχώς, τόσο θα μειώνονται οι πωλήσεις των εμπορικών καταστημάτων. Και αν αύριο η τεχνολογία βελτιωθεί τόσο ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να δοκιμάσει ψηφιακά τα ενδύματα και τα υποδήματα που θέλει να αγοράσει, είναι σίγουρο ότι δεκάδες καταστήματα θα αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο εξαιτίας των χαμηλών πωλήσεων.
Τα παραδοσιακά εμπορικά καταστήματα λοιπόν θα πρέπει να προσφέρουν στον καταναλωτή ό,τι δεν μπορούν να του προσφέρουν οι ηλεκτρονικές επιχειρήσεις. Θα πρέπει να του προσφέρουν υπηρεσίες ψυχαγωγίας σαν αυτές που προσφέρουν τα μεγάλα εμπορικά κέντρα. Ουσιαστικά σε ηλιόλουστες χώρες όπως η Ελλάδα θα συνεχίσουν να λειτουργούν μόνο τα εμπορικά τα οποία θα είναι “ενταγμένα” μαζί με καταστήματα ψυχαγωγίας σε ένα μεγάλο ανοιχτό εμπορικό κέντρο. Ειδικά στην Καλαμάτα οι παραγωγικές τάξεις θα πρέπει συνεννοηθούν για το ωράριο λειτουργίας ώστε ο καταναλωτής -και ειδικά ο επισκέπτης της πόλης- να μπορεί να αγοράσει ταυτόχρονα καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες ψυχαγωγίας.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
