Στην ελληνική πολιτική σκηνή, με τη σκληρή πραγματικότητα συγκρούστηκαν κατά σειρά οι πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής (όταν διαπίστωσε ότι δεν μπορεί να αυξήσει άλλο τις δαπάνες), Γιώργος Παπανδρέου (όταν διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν λεφτά), Αντώνης Σαμαράς (όταν διαπίστωσε ότι είναι ανεφάρμοστα τα "Ζάππεια") και Αλέξης Τσίπρας (όταν διαπίστωσε μετά το δημοψήφισμα ότι είναι ανέφικτη η επιστροφή στη δραχμή). Στη διεθνή πολιτική σκηνή, το δρόμο άνοιξε ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολλάντ, όταν διαπίστωσε ότι είναι ανέφικτη η φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου που είχε υποσχεθεί στους ψηφοφόρους, και ανέκρουσε πρύμναν ακολουθώντας πιστά την πολιτική του προκατόχου του Νικολά Σαρκοζί, την οποία προεκλογικά κατήγγειλε ως φιλελεύθερη. Στα χνάρια του Ολλάντ βαδίζει και ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που σύντομα θα διαπιστώσει ότι η επιβολή δασμών πλήττει κυρίως τις ΗΠΑ, και ότι η χρηματιστηριακή κατάρρευση της Αpple οφείλεται μεταξύ άλλων στον αμερικανο-κινεζικό εμπορικό πόλεμο. Αυτή τη στιγμή πάντως κανένας δεν γνωρίζει πόσες χιλιάδες θέσεις θα χαθούν ακόμα στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, μέχρι να αντιληφθεί ο Τραμπ ότι οι δασμοί που επέβαλε στα μεταλλουργικά προϊόντα αυξάνουν το κόστος των αμερικανικών αυτοκινήτων.
Σε τοπικό επίπεδο, κανένας επίσης δεν ξέρει πόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν ακόμα σε Μεσσηνία και Πελοπόννησο, μέχρι να αντιληφθούν οι τοπικοί άρχοντες ότι δεν υπάρχει επιστροφή στον 20ό αιώνα. Μέχρι να συγκρουστούν και αυτοί μετωπικά με την πραγματικότητα, θα συνεχίζουν να εκδίδουν ψηφίσματα ζητώντας να παραταθεί η λειτουργία μη βιώσιμων μονάδων. Ουσιαστικά οι άρχοντες έχουν ξεχαστεί στην εποχή που η τοπική οικονομική ανάπτυξη, καλώς η κακώς, ήταν ταυτισμένη με τη λειτουργία τραπεζικών υποκαταστημάτων, ταχυδρομείου, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΙΚΑ και Πολεοδομίας στην περιοχή. Σήμερα όμως η πρόσβαση σχεδόν σε όλες τις παραπάνω υπηρεσίες γίνεται και μέσω κινητού τηλεφώνου - γι' αυτό η λειτουργία όλων αυτών των καταστημάτων όχι μόνο είναι ασύμφορη, αλλά επιβαρύνει κιόλας άδικα την τσέπη των φορολογούμενων πολιτών.
Δυστυχώς, όχι μόνο οι πολιτικοί, αλλά και πολλοί δημοσιογράφοι λαϊκίζουν ασύστολα, υιοθετώντας άκριτα όλα τα αναχρονιστικά αιτήματα των τοπικών κοινωνιών. Αντιθέτως, όποιος υποστηρίζει το αυτονόητο βρίσκεται αντιμέτωπος όχι μόνο με τους νεολουδίτες του Περισσού, αλλά και με όλους τους λαϊκιστές που υπαινίσσονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ότι υπάρχει λεφτόδεντρο και απλώς μας το κρύβουν.
Ανεξάρτητα βέβαια από τις ασυναρτησίες των λαϊκιστών, η μείωση του αριθμού των τραπεζικών καταστημάτων οφείλεται κυρίως στην τεχνολογική εξέλιξη, που έκανε εφικτή την πραγματοποίηση των συναλλαγών μέσω web banking. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2008, πριν την παγκόσμια κρίση και την επανάσταση των smartphones, στην Ελλάδα λειτουργούσαν 4.100 τραπεζικά κατάστημα με 66.000 υπάλληλους. Δέκα χρόνια αργότερα λειτουργούν 1.854 καταστήματα με 47.500 υπάλληλους, ενώ μέχρι το τέλος του 2021 θα έχουν μείνει περίπου 1.000 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Τα τραπεζικά καταστήματα κλείνουν επειδή και οι Ελληνες χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο το web banking.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα της ΕΕΤ, το 67% των Ελλήνων χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο για τις τραπεζικές συναλλαγές του, έναντι 81% στην Ευρωπαϊκή Ενωση των 28. Επίσης, το ποσοστό των χρηστών smartphone, από 12% το 2012, άγγιξε το 66% στα τέλη του 2017. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι συναλλαγές μέσω web banking στην Ελλάδα πραγματοποιούν 6,25 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι χρήστες, ενώ η αξία των συναλλαγών που έγιναν μέσω κινητού αυξήθηκε περισσότερο από 20 φορές σε σχέση με την περασμένη πενταετία.
Εν τω μεταξύ, κανένας δεν μπορεί να προβλέψει αν σε μια δεκαετία θα υπάρχουν καν τράπεζες με τη σημερινή μορφή ή αν οι συναλλαγές θα γίνονται π.χ. με νομίσματα τύπου Bitcoin. Σύμφωνα με το huffingtonpost.gr:
«Το blockchain, που είναι η τεχνολογία που χρησιμοποιεί το Bitcoin, δεν έχει κατακτήσει ακόμη σημαντικό όγκο συναλλαγών μεταξύ των επιχειρήσεων, αλλά αυτό δείχνει ότι αλλάζει μέσα στο 2019. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται ένα σταθερό μέσο συναλλαγής, για να ξεπεράσουν τα προβλήματα που δημιουργούν οι ταμειακές ροές, η χρηματοδότηση, οι διακανονισμοί. Η εμφάνιση νέων παικτών όπως το TrueUSD (υποστηριζόμενο από την IBM), το USD (υποστηριζόμενο από την Goldman Sachs και το IDG) και το stablecoin DAI, σηματοδοτεί τη μετάβαση από μια κρυπτο-οικονομία φούσκας σε μια πιο σταθερή δομή, που συνδέεται με την πραγματική οικονομία.
Επιπλέον, μετά από χρόνια συζητήσεων, φαίνεται ότι το Ethereum και το Bitcoin ξεπερνούν τα προβλήματα που στάθηκαν εμπόδιο για την ευρεία εγκαθίδρυσή τους».
Από εκεί και πέρα, είναι μάλλον περιττό να περιγράψουμε τις επιπτώσεις που θα έχει στο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα η υιοθέτηση της τεχνολογίας blockchain ή η έκδοση ψηφιακού νομίσματος από την Amazon, την Google, την Αpple, τη Samsung, το Facebook ή την AliExpress. Απλώς θα αναφέρουμε ότι οι σουλτάνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχαν απαγορεύσει τη λειτουργία τυπογραφείων, αφενός για να προστατεύσουν τα συμφέροντα των γραφέων και αφετέρου για να μη "μολυνθεί" η κατεστημένη τάξη πραμάτων από τις ιδέες της Δύσης.
Την κατάληξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την ξέρετε. Αρα, μπορείτε εύκολα να φανταστείτε και το μέλλον των δήμων στους οποίους εκδίδονται ψηφίσματα για να μην αλλάξει ο... 20ός αιώνας.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr