Στις 6 Μαρτίου ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης, απαντώντας σε ερώτηση του Δημήτρη Κουσελά, δήλωνε ότι δεν θα δοθεί παράταση στην περίοδο χάριτος των δανείων πυροπλήκτων λόγω της δημοσιονομικής κατάστασης και των δεσμεύσεων της χώρας.
Στις 7 Μαρτίου δημοσιεύτηκε στην "Ε" το εξής σχόλιό μου για τη δήλωση του κ. Σαχινίδη: «Τι μου θυμίζουν όλα αυτά; Τη διαβεβαίωση "λεφτά υπάρχουν" του Γιώργου Παπανδρέου που διαψεύστηκε πανηγυρικώς. Τώρα που δεν υπάρχουν λεφτά, κάποιοι προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα πυρόπληκτα δάνεια δεν θα ρυθμιστούν και ότι οι επιχειρηματίες θα βρουν χρήματα για να πληρώσουν τις δόσεις. Η οικονομία όμως δεν ακούει τους πολιτικούς και γι' αυτό θα διαψευστούν… πανηγυρικώς, όπως διαψεύστηκε και ο Γιώργος».
Στις 10 Μαρτίου και στη σελίδα αυτή, έβαζα... κάτω τον κ. Σαχινίδη και αιτιολογούσα το κόκκινο βελάκι γράφοντας: «Γιατί απάντησε ότι δεν θα δοθεί παράταση στα πυρόπληκτα δάνεια. Τον Ιούνιο θα αρχίσει τις… κυβιστήσεις». Σήμερα βέβαια, μετά τις τελευταίες εξελίξεις είμαι αναγκασμένος να ζητήσω συγγνώμη από τον κ. Σαχινίδη, γιατί τελικά δεν περίμενε ως τον Ιούνιο για να κάνει την… κωλοτούμπα. Ενα μήνα μετά τις δηλώσεις του στη Βουλή, διέψευσε πανηγυρικώς τον… εαυτό του κι έδωσε παράταση ενός έτους στην αποπληρωμή των δανείων πυροπλήκτων που έχουν εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Με τη νέα αυτή κωλοτούμπα αποδείχτηκε περίτρανα για μία ακόμα φορά ότι οι πολιτικοί δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και αυτογελοιοποιούνται κάθε φορά που αγνοούν τους νόμους της οικονομίας.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, αύριο θα αυτογελοιοποιηθούν όσοι ισχυρίζονται σήμερα ότι δεν θα «κουρευτούν» τα δάνεια των ιδιωτών και των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες: Οι μαθητευόμενοι πολιτικοί μάγοι θέλουν να μας πείσουν ότι, ενώ... κουρεύονται με την ψιλή τα εισοδήματα, θα παραμείνουν άθικτα τα δάνεια. Θέλουν να μας πείσουν ότι πολίτες και επιχειρηματίες θα συνεχίσουν να πληρώνουν τις υψηλές δόσεις που είχαν συμφωνήσει με τις τράπεζες πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση. Θα διαψευστούν όμως... πανηγυρικώς, καθώς πολίτες κι επιχειρήσεις δεν έχουν πλέον χρήματα για να εξυπηρετήσουν τα δάνεια. Αυτό το γνωρίζει κι ο τελευταίος μπακάλης της αγοράς και το μαρτυρούν οι αριθμοί.
Ας δούμε όμως με ένα παράδειγμα γιατί οι πολιτικοί θα συρθούν για μία ακόμα φορά πίσω από την αγορά: Ας υποθέσουμε ότι ένα ανδρόγυνο με παιδιά πήρε πριν από την κρίση ένα δάνειο 120.000 ευρώ κι έχτισε σπίτι σ' ένα χωριό της Μεσσηνίας. Τότε το ζευγάρι είχε συνολικό μηνιαίο εισόδημα 2.600 ευρώ και επομένως μπορούσε να πληρώσει για εξόφληση του δανείου δόση 850 ευρώ. Σήμερα μετά τα συνεχή «κουρέματα» των μισθών το ζευγάρι έχει εισόδημα 1.800 ευρώ και ζορίζεται αρκετά με τις δόσεις. Το ζόρι του γίνεται… θυμός όταν διαπιστώνει ότι σήμερα μπορεί να νοικιάσει ωραιότατο σπίτι στη Βέργα με 300 ευρώ το μήνα.
Με άλλα λόγια, το ζευγάρι βλέπει ότι θα έχει όφελος 550 ευρώ αν σταματήσει να πληρώνει τις δόσεις και πάει να νοικιάσει σπίτι στη Βέργα. Θα πάει λοιπόν το ανδρόγυνο στην τράπεζα και θα πει στο διευθυντή της: «Αν δεν μας κατεβάσεις τις δόσεις στα 500 ευρώ, εμείς σταματάμε να πληρώνουμε κι άντε πάρε το σπίτι».
Εκείνη τη στιγμή αποκτούν ένα τεράστιο πρόβλημα οι τραπεζίτες και οι πολιτικοί. Ή μάλλον, για να ακριβολογούμε, αποκτούν πρόβλημα όταν πουν την παραπάνω φράση πολλά ζευγάρια κι όχι μόνο ένα. Δυστυχώς βέβαια για τους τραπεζίτες, τους πολιτικούς και για όλους, κανένα ζευγάρι δεν έχει πλέον όρεξη και αντοχή να πληρώνει για ένα σπίτι σε χωριό της Μεσσηνίας 500 ευρώ παραπάνω από όσα θα πλήρωνε για ενοίκιο σε διαμέρισμα της Βέργας. Ετσι, από εδώ και πέρα ολοένα και περισσότερα ζευγάρια θα λένε στην τράπεζα «δεν πληρώνουμε άλλες δόσεις». Ηδη πολλοί δεν τις πληρώνουν... και αύριο θα γίνουν ακόμα περισσότεροι.
Τι θα κάνουν τότε οι τράπεζες; Δεν μπορούν μόνες τους, χωρίς τη βοήθεια τους κράτους, να «κουρέψουν» όλα τα δάνεια - γιατί εξαιτίας της ζημιάς που θα υποστούν θα χρειαστούν επιπλέον κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση. Ουσιαστικά ένα «μονομερές κούρεμα» των δανείων θα οδηγήσει τις περισσότερες τράπεζες σε χρεοκοπία, και θα χρειαστούν πολλά δισεκατομμύρια ευρώ για την προστασία των καταθετών. Οι τράπεζες επίσης δεν θέλουν να πάρουν τα υποθηκευμένα σπίτια, γιατί δεν μπορούν να τα πουλήσουν αφού κανένας δεν έχει χρήματα για να αγοράσει ακίνητα. Αν κατορθώσουν να πουλήσουν το σπίτι που κόστιζε πριν την κρίση 120.000 ευρώ, θα εισπράξουν στην καλύτερη περίπτωση 80.000 ευρώ. Και ίσως το αγοράσει ο πρώην ιδιοκτήτης του με δάνειο από… τοκογλύφο, αφού η δόση των 80.000 ευρώ θα του έρχεται πιο φτηνή από την αντίστοιχη των 120.000 ευρώ.
Συμπέρασμα; Το ίδιο που γράψαμε και το Φεβρουάριο: Για να γίνει επανεκκίνηση της οικονομίας απαιτείται ένα γενναίο «κούρεμα» των δανείων, αντίστοιχο με αυτό των ομολόγων. Μόνο που δεν μπορούν να το κάνουν μόνες τους οι τράπεζες. Χρειάζεται πολιτική απόφαση πριν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, και η δημιουργία μια «κακιάς τράπεζας» που θα φορτωθεί όλα τα «κόκκινα» δάνεια. Σε κάθε περίπτωση, οι τελικές τεχνικές λεπτομέρειες θα συμφωνηθούν μεταξύ πολιτικών και τραπεζιτών, όπως στο PSI.
Αν δεν συμφωνήσουν, θα συνεχίσουν απλώς να ρίχνουν χρήματα σ' ένα ακόμα πηγάδι δίχως πάτο.