Ειδικά στη Μεσσηνία των μικρών οικισμών και των ακόμα μικρότερων κλήρων, η κτηνοτροφία και η γεωργία είναι ασύμφορες και ο πρωτογενής τομέας τις περισσότερες φορές απλώς συμπληρώνει το εισόδημα των μισθωτών και των συνταξιούχων που ζουν στα αστικά και ημιαστικά κέντρα. Αν η κυβέρνηση και η αυτοδιοίκηση θέλουν να δώσουν πραγματικά κίνητρα για ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, ώστε να αντιστραφεί η πορεία ερήμωσης των χωριών, θα πρέπει να αφήσουν στην άκρη τα ημίμετρα και να προχωρήσουν σε γενναίες ενισχύσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις. Μεταξύ άλλων θα πρέπει να παρέχονται δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα, νερό και Ιντερνετ σε όλους τους κατοίκους των οικισμών με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων. Θα πρέπει επίσης να είναι αφορολόγητο το εισόδημα μέχρι 50.000 ευρώ και πληρωμένες όλες οι ασφαλιστικές εισφορές του ΟΓΑ για όλα τα νοικοκυριά που ζουν σε οικισμούς με πληθυσμό μικρότερο από 2.000 κατοίκους. Γνωρίζω ότι όλα αυτά μάλλον ακούγονται παράλογα και ανεφάρμοστα.
Αν όμως δεν δοθούν τόσο ισχυρά κίνητρα, σε μια δεκαετία οι δαπάνες που θα χρειαστούν για τη φύλαξη (για τη συντήρηση καλύτερα να μη συζητήσουμε) των έρημων οικισμών και την πυροπροστασία των δασωμένων εγκαταλειμμένων αγρών θα ξεπερνούν κατά πολύ το κόστος των ενισχύσεων και των φοροαπαλλαγών που προτείναμε.
Θανάσης Λαγός