Τις περισσότερες χρονιές η δημοπρασία στους Αγίους Αποστόλους δείχνει αν οι τιμές θα αυξηθούν σε σχέση με την προηγούμενη ελαιοκομική περίοδο ή αν θα ακολουθήσουν φθίνουσα πορεία λόγω αναμενόμενης υπερπροσφοράς ή ύπαρξης μεγάλων αποθεμάτων. Εννοείται ότι παραγωγοί, έμποροι και μεταποιητές έχουν πληροφορηθεί από το διαδίκτυο όλα τα νέα σχετικά με την καινούργια παραγωγή και δεν πρόκειται να πέσουν θύματα παραπληροφόρησης όπως συνέβαινε στο παρελθόν, που οι ειδήσεις από την Ιταλία και την Ισπανία έφταναν στην Ελλάδα με καθυστέρηση ενός εξαμήνου. Για παράδειγμα, φέτος όλοι γνωρίζουν ότι θα είναι μειωμένη η παραγωγή στην Απουλία, στην Τοσκάνη και στη Σικελία, και γι’ αυτό η ιταλική ζήτηση ελληνικού έξτρα παρθένου ελαιόλαδου θα είναι αυξημένη.
Από εκεί και πέρα, η τιμή του ελαιόλαδου, όπως και οι τιμές όλων των προϊόντων, θα διαμορφωθεί στη διεθνή αγορά και όχι σε... σκοτεινά κέντρα λήψης αποφάσεων, όπως διαδίδουν εδώ και πολλές δεκαετίες όσοι υπόσχονται να μετατρέψουν “με ένα νόμο μέρα μεσημέρι” το λάδι σε χρυσάφι. Οι παραγωγοί όμως γνωρίζουν πλέον ότι το λάδι δεν γίνεται χρυσάφι, και γι’ αυτό αναζητούν μόνοι τους δρόμους για να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους. Στην πραγματικότητα οι παραγωγοί ακολουθούν την πεπατημένη, πουλώντας στην παράλληλη αγορά λάδι σε ντενεκέ, αφού κάθε άλλη προσπάθεια υπερφορολογείται και οδηγεί σε εγκατάλειψη των καλλιεργειών. Σύμφωνα λοιπόν με την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας: «Από τη συνολική ετήσια παραγωγή ελαιόλαδου εμείς οι ίδιοι καταναλώνουμε το 75% και εξάγουμε το υπόλοιπο 25%. Από αυτό το 75%, τα 2/3 τα αγοράζουμε σε χύμα μορφή και μόνο το υπόλοιπο 1/3 τυποποιημένο».
Μη νομίζετε βέβαια ότι μόνο οι Ελληνες καταναλώνουν χύμα το ελαιόλαδό τους. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, «το ίδιο κάνει το 50% των Ισπανών και σχεδόν το 40% των Ιταλών».
Αρα για την τοπική οικονομία η τιμή του ντενεκέ έχει μεγαλύτερη αξία από την τιμή του χονδρέμπορα, αφού με αυτήν διακινούνται οι μεγαλύτερες ποσότητες ελαιόλαδου. Μάλιστα, οι ποσότητες που διακινούνται με ντενεκέ ολοένα και αυξάνονται χάρη στις νέες δυνατότητες του διαδικτύου, που καθιστούν εφικτή την πώληση του λαδιού σε κάθε γωνιά του παγκόσμιου χωριού. Σε αντίθεση όμως με την ποσότητα, η τιμή του ντενεκέ παραμένει σταθερή την τελευταία δεκαετία και κυμαίνεται μεταξύ 50 ευρώ (για έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με οξύτητα κοντά στο 0,8) έως και 80 ευρώ (για αγουρέλαιο πλούσιο σε πολυφαινόλες). Εννοείται ότι η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή είναι ισχυρή και ότι δεν μπορούν να τη διαταράξουν οι ενδεικτικές τιμές του χονδρεμπορίου.
Τα υπόλοιπα είναι... παρόλες για θαμώνες συνεδρίων.
Θανάσης Λαγός
