Αν όμως όλοι οι κοινωνικοί εταίροι κάνουν το σωστό στον "ευλογημένο τόπο", τελικά γιατί η Μεσσηνία παραμένει ο φτωχότερος νομός της Περιφέρειας Πελοποννήσου με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 12.836 ευρώ, έναντι πελοποννησιακού κατά κεφαλήν ΑΕΠ 14.421 ευρώ, εθνικού 17.092 ευρώ και ευρωπαϊκού κατά κεφαλήν ΑΕΠ 28.050 ευρώ;
Η απάντηση είναι αυτονόητη, και μόνο οι αλάνθαστοι νάρκισσοι την αγνοούν και συνεχίζουν την καταστροφική τους πορεία. Η Μεσσηνία παραμένει φτωχή επειδή οι κοινωνικοί εταίροι αρνούνται να συνεργαστούν μεταξύ τους γιατί ο καθένας χρεώνει όλες τις αποτυχίες στους άλλους και όλες τις επιτυχίες στον εαυτό του. Για παράδειγμα: Οι αλάνθαστοι (κατά την άποψή τους) πολιτικοί καταλογίζουν ευθύνες στον γραφειοκρατικό μηχανισμό (που οι ίδιοι δημιούργησαν), στην άτολμη επιχειρηματική τάξη (που οι ίδιοι ευνούχισαν) και στους αμόρφωτους δημοσιολογούντες (με τους οποίους συνεργάζονται). Με την ίδια λογική οι επιχειρηματίες φορτώνουν όλες τις ευθύνες στους πολιτικούς (που χρηματοδότησαν) στους γραφειοκράτες (που προσκύνησαν για να πάρουν κρατική ενίσχυση) και στους δημοσιογράφους (τους οποίους συνήθως δεν διαβάζουν). Τέλος, οι ξερόλες δημοσιολογούντες καταγγέλλουν τους πολιτικούς για ρουσφέτια (ενώ οι ίδιοι υποστηρίζουν όλα τα αιτήματα των "πελατών"), την αναποτελεσματική γραφειοκρατία (ενώ είναι αναποτελεσματική η κριτική τους) και τους κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες (ενώ άμεσα ή έμμεσα σιτίζονται κι αυτοί από το κρατικό ταμείο).
Σε κάθε περίπτωση, η οικονομική κατρακύλα της Μεσσηνίας συνεχίζεται επειδή οι νάρκισσοι κοινωνικοί εταίροι εστιάζουν στα λάθη των άλλων αντί να διορθώνουν τα δικά τους. Στον αναπτυγμένο κόσμο η συνεργασία ξεκινά με αυτοκριτική. Μόνο “οι τρελοί κάνουν το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά περιμένοντας κάθε φορά διαφορετικό αποτέλεσμα".
Θανάσης Λαγός
