Στις Συμπράξεις Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ) αναφέρεται, όμως, η μικρότερη παρούσα αξία (που έχει προϋπολογιστεί) και όχι το τεράστιο συνολικό ποσό που καταβλήθηκε τμηματικά με πληρωμές διαθεσιμότητας. Για παράδειγμα: Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις αναφέρουν ότι ο δρόμος (που δεν είναι αυτοκινητόδρομος) Καλαμάτα - Πύλος - Μεθώνη έχει προϋπολογισμό 310 εκατ. ευρώ, επειδή κανένας υπουργός δεν τολμά να ξεστομίσει ότι τελικά οι φορολογούμενοι μέχρι το 2053 θα πληρώσουν 880 εκατ. ευρώ.
Αν στο κάδρο των υπερτιμημένων έργων προστεθεί και ο οικονομικός αναλφαβητισμός εκείνων που δεν μπορούν να αντιληφθούν τη διαφορά της παρούσας αξίας από το πραγματικό συνολικό κόστος ενός έργου, αρχίζει να σχηματίζεται μπροστά μας η εικόνα της νέας χρεοκοπίας εξαιτίας αυτού. Βεβαίως, υπάρχουν πάντα και οι πρόθυμοι ντελάληδες της (πολιτικής ή οικονομικής) εξουσίας, που γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ παρούσας αξίας και συνολικής δημόσιας δαπάνης, αλλά αναπαράγουν ασμένως τις κυβερνητικές ή εταιρικές ανακοινώσεις. Άλλοι ντελάληδες το κάνουν με το... αζημίωτο και άλλοι λειτουργούν ως χρήσιμοι ηλίθιοι της εξουσίας, επειδή πραγματικά πιστεύουν ότι υπηρετούν το κοινό καλό αναπαράγοντας άκριτα και ασχολίαστα ειδήσεις.
Σε όλες τις περιπτώσεις, κερδισμένοι είναι εκείνοι που λυμαίνονται το δημόσιο χρήμα, παράγοντας πανάκριβα έργα που θα εξοφλήσουν οι επόμενες γενιές. Εννοείται ότι δεν λυμαίνονται δημόσιο χρήμα μόνο οι μεγαλοεργολάβοι, όπως αφελώς υποστηρίζει η Αριστερά. Δεκάδες μεσαίοι και μικροί εργολάβοι εκμεταλλεύονται το άθλιο σύστημα παραγωγής δημόσιων έργων, για να εξασφαλίσουν το παντεσπάνι των... εγγονών τους. Την εικόνα της διαφθοράς και της παρακμής συμπληρώνει η απαθής ελληνική κοινωνία που σηκώνεται από τον καναπέ της μόνο όταν συμβεί κάποια τραγωδία, όπως το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Μετά από λίγες ημέρες όμως οι «αφυπνισμένοι» επιστρέφουν στον καναπέ, για να παρακολουθήσουν τις εξαγγελίες υπουργών για κάποιο έργο άγνωστου συνολικού κόστους και άγνωστης ημερομηνίας ολοκλήρωσης.
Θανάσης Λαγός