Τα χρήματα δεν είναι τελικά το μόνο στοιχείο που μπορεί να κάνει τον κόσμο ευτυχισμένο. Αν δει κάποιος συγκεντρωτικά το πόσα πράγματα γίνονται αυτές τις εορταστικές ημέρες στην πόλη και το πόσοι άνθρωποι συμμετέχουν σε όλα αυτά τα δρώμενα, θα εκπλαγεί. Εκδηλώσεις για όλα τα γούστα, από χαζοχαρούμενες αμερικανιές μέχρι βαριές αναζητήσεις και από τραγουδάκια για μικρά παιδιά μέχρι εκκλησιαστικοί ύμνοί με χορωδίες. Και κοντά σε αυτά, εορταστικά παζάρια και κάθε είδους εκδηλώσεις από δεκάδες συλλόγους. Ενα πολύχρωμο παζλ που συνθέτει μια εικόνα που καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα των αριθμών της οικονομίας και της πολιτικής.

Το εντυπωσιακό αυτό εορταστικό πανηγύρι της Καλαμάτας δεν γνωρίζουμε αν συναντιέται με την ίδια ένταση και σε άλλες πόλεις, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι δεν αποτελούμε νησίδα εξαίρεσης της ελληνικής πραγματικότητας. Οι άνθρωποι ψάχνουν διέξοδο και ευκαιρίες να χαρούν, να διασκεδάσουν και να δημιουργήσουν. Επινοούνται δηλαδή νέοι τρόποι διασκέδασης, επικοινωνίας και συμμετοχής, με βάση τα νέα οικονομικά δεδομένα και τις καταναλωτικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. Μπορεί να περάσαμε από την εποχή του διακοποδανείου και του χειμερινού τουρισμού, στο στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην πλατεία της γειτονιάς και τη σχολική γιορτή -και αυτό σε πρώτη φάση να προκάλεσε δυσφορία και αντίδραση- αλλά σιγά-σιγά ανακαλύπτουμε ότι η ζωή δεν είναι μόνο ακριβοί προορισμοί, δώρα και ρεβεγιόν σε μεγάλες… πίστες. Εξίσου σημαντικό είναι η καθημερινότητά μας να περιλαμβάνει διάθεση για συμμετοχή και δημιουργία μέσα σε ένα περιβάλλον αισιοδοξίας ότι τα πράγματα θα αλλάξουν.

Γνωρίζουμε όλοι ότι είμαστε ξανά σε μια κρίσιμη φάση. Σε εθνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά. Η Ευρωπαϊκή Ενωση αμφισβητείται ως δομικό οικοδόμημα από δυνάμεις εθνικολαϊκισμού σε σειρά χωρών της, η νέα ηγεσία στις ΗΠΑ έχει αδιαμόρφωτη τη στρατηγική της με πολλές ακραίες απόψεις να κυριαρχούν, ενώ στην άμεση γειτονιά μας η Τουρκία βρίσκεται σε φάση αποσταθεροποίησης, με απρόβλεπτο πλέον τρόπο αντίδρασης. Η οικονομική κρίση στη χώρα μας, αλλά και συνολικά στην Ευρώπη, δεν λέει να κοπάσει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα ξεφουσκώσει η φούσκα του δημόσιου και του ιδιωτικού δανεισμού. Σε πολιτικό επίπεδο, κανείς δεν γνωρίζει αν βρισκόμαστε ή όχι σε προεκλογική περίοδο. Η οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης σε συνδυασμό με την τεράστια λαϊκή δυσαρμονία, όπως αυτή προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις της τελευταίας περιόδου και με δεδομένη την ανάγκη ψήφισης δύσκολων ρυθμίσεων, θέτουν εν αμφιβόλω την πολιτική σταθερότητα. Οι ενδείξεις γενικώς δεν είναι καλές και δεν θα ήταν υπερβολή ο ισχυρισμός ότι είμαστε στο πιο δύσκολο αλλά και το πιο κομβικό σημείο για την εξέλιξη των πραγμάτων στο μέλλον.  

Υπάρχουν όμως πράγματα που υπερβαίνουν τις δυνάμεις και τις δυνατότητες παρέμβασής μας. Η αισιοδοξία για αλλαγή και δημιουργία είναι το στοιχείο που μπορεί να ακυρώσει τις μαύρες προβλέψεις και να σπρώξει τα πράγματα μπροστά. Η  ανάπτυξη δεν πρόκειται να έρθει όσο όλοι μας προεξοφλούμε ότι η νέα χρονιά θα είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Η οικονομία είναι και ζήτημα κλίματος και όσο κυριαρχεί η μιζέρια και ο φόβος τίποτα δεν γίνεται. Χωρίς θετική προσμονή καμία επένδυση δεν πραγματοποιείται, καμία νέα θέση εργασίας δεν δημιουργείται και η καταστροφή μετατρέπεται σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι δείχνουν ότι μπορούν και να χαρούν και να δημιουργήσουν με λίγα χρήματα και περισσότερη συμμετοχή, στέλνοντας το μήνυμα ότι αυτό μπορεί να συμβεί και στη μεγάλη εικόνα. 

Η χώρα έχει ανάγκη από αλλαγή αφήγησης. Αρκετά με τη μιζέρια και την εσχατολογία. Οι δήθεν σκληρές διαπραγματεύσεις και η διαιώνιση βολικών μοντέλων και μύθων είναι καιρός να δώσουν τη θέση τους σε μια νέα αισιόδοξη προοπτική που θα βασίζεται στη λογική και την πραγματικότητα. Ο μεγαλύτερος εχθρός είναι τελικά η αγνόηση της πραγματικότητας μέσα από την καλλιέργεια, διαρκώς, της αυταπάτης πως υπάρχει ο εύκολος δρόμος μέσα από ένα φαντασιακό μοντέλο του… άλλου κόσμου. Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος και αυτό όσο πιο γρήγορα και πιο πολλοί το καταλάβουν, τόσο πιο εύκολη θα γίνει η προσαρμογή και η επανεκκίνηση των πάντων. 

panagopg@gmail.com