Το κυρίαρχο δηλαδή είναι η θέσπιση απλής αναλογικής ως σωσίβιο επιβίωσης κομματικών στελεχών στο επερχόμενο εκλογικό ναυάγιο. Ο πολιτικός κυνισμός με τον οποίο προωθείται η συγκεκριμένη αλλαγή είναι εκπληκτικός. Γίνεται με αυταρχισμό, χωρίς διάλογο και επιδίωξη ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών συμφωνιών, για να προωθηθεί υποτίθεται... η συνεργασία και οι προγραμματικές συμφωνίες!
Εχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι αλλαγές με αυτόν τον τρόπο σε θεσμούς όπως η αυτοδιοίκηση δεν οδηγούν πουθενά, και το πιθανότερο είναι ότι θα καταργηθούν αμέσως μόλις αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί. Να θυμίσουμε ότι το ίδιο είχε συμβεί -από την άλλη πλευρά- με το περιβόητο όριο 42% το οποίο εφαρμόστηκε μια φορά, δεν έφερε κανένα σοβαρό αποτέλεσμα και καταργήθηκε στη συνέχεια, όταν το επέτρεψαν οι συσχετισμοί σε επίπεδο κοινοβουλίου. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα με την περιβόητη απλή αναλογική στην εκλογή συμβούλων.
Κάθε αλλαγή στην αυτοδιοίκηση κρίνεται, άλλωστε, πρωτίστως από την ικανότητα του πολιτικού προσωπικού που θα επιλεγεί να την υπηρετήσει.
Και το καλύτερο θεσμικό πλαίσιο να δημιουργηθεί, θα καταντήσει κουρελόχαρτο αν δεν υποστηριχτεί από το πολιτικό προσωπικό, ενώ αντίθετα, και το πιο ελλιπές πλαίσιο μπορεί να φέρει σημαντικά αποτελέσματα και να διορθωθεί στην πορεία, αν υπάρξουν ηγεσίες στην αυτοδιοίκηση που βλέπουν πέρα από το πρόσκαιρο και το μικροπολιτικό. Το θέμα είναι λοιπόν ότι πολιτικό προσωπικό της αυτοδιοίκησης, χρόνια τώρα, έχει μάθει να παριστάνει τον... ουδέτερο τρίτο: να επιστολογραφεί, να νιαουρίζει ή να κάνει το λιοντάρι στο κλουβί, μιλώντας πολύ και πράττοντας ελάχιστα. Εξαιρέσεις προφανώς και υπάρχουν, για να επιβεβαιώνουν όμως τον κανόνα.
Ετσι, στο χώρο της αυτοδιοίκησης δεν είναι τυχαία ούτε τα μεγάλα ελλείμματα και τα αυξημένα κρούσματα διαφοράς, ούτε οι στρατιές συμβασιούχων προς μονιμοποίηση. Οι δε σωροί των σκουπιδιών, ειδικά στην Πελοπόννησο, υπογραμμίζουν με κραυγαλέο τρόπο και το μέγεθος της ανικανότητας των δημοτικών αρχών να ασκήσουν ακόμα κι αυτήν, την παραδοσιακή και αρχέγονη αρμοδιότητά τους: το μάζεμα των σκουπιδιών. Το σύστημα των «συμμαχιών» στα δημοτικά συμβούλια, που προωθείται, αποτελεί βούτυρο στο ψωμί των ηγεσιών που θα παριστάνουν τους ουδέτερους και τους αθώους για όλα. Τόσο σε τοπικό επίπεδο, επειδή δεν θα τους αφήνουν οι «ισχυρές μειοψηφίες» να εφαρμόσουν το πρόγραμμα τους, όσο και σε σχέση με την εκάστοτε «κακή κυβέρνηση» που δεν θα τους δίνει χρήματα για να ξεδιπλώσουν την... πολιτική τους.
Δεν χρειαζόμαστε όμως ανεύθυνους άρχοντες, αλλά απόλυτα υπεύθυνους και ελεγχόμενους, για να μπορεί να τους κρίνει ο πολίτης καθαρά, χωρίς αστερίσκους και εύκολα άλλοθι. Γι' αυτό και η κυβέρνηση, αν πραγματικά ήθελε να συμβάλει στον θεσμικό εκσυγχρονισμό της χώρας, δεν θα έπρεπε να σπαταλά δυνάμεις σε εκλογομαγειρέματα, αλλά να κάνει ξεκαθαρίσματα διαδικασιών και αρμοδιοτήτων. Σημαντική θα ήταν, για παράδειγμα, η ενοποίηση της Πελοποννήσου σε μια αιρετή Περιφέρεια. Η Πελοπόννησος, για λόγους τοπικισμού και κυρίως προσωπικού πολιτικού καιροσκοπισμού, χωρίστηκε πριν από χρόνια διοικητικά στα δύο. Η ενοποίησή της θα μπορούσε να συμβολίσει πράγματι την ήττα του πολιτικού καιροσκοπισμού και την επικράτηση του ορθολογισμού. Η κοινή πολιτική λογική να επικρατούσε έτσι έναντι του ανορθολογισμού, που χρόνια τώρα έβαζε πάνω από το αναπτυξιακό συμφέρον τα «θέλω» του κάθε κομματικού κοτζαμπάση, ο οποίος ήθελε την έδρα στο χωριό του ή του έβγαιναν καλύτερα τα κουκιά στον συγκεκριμένο εκλογικό χάρτη.
Το ζήτημα της ενιαίας Πελοποννήσου έχει επιπρόσθετα ένα τεράστιο αναπτυξιακό ενδιαφέρον. Καταρχήν, γιατί η διοικητική συνένωση δημιουργεί ένα νέο τουριστικό προϊόν με τεράστιο συμβολισμό και αξία. Το καινούργιο «νησί» θα έχει 2 παγκοσμίως αναγνωρίσιμα σημεία στο πακέτο του: την Αρχαία Ολυμπία και την Επίδαυρο - καθώς επίσης δεκάδες άλλα σημαντικά μνημεία και ιστορικούς τόπους, μαζί με εκατοντάδες μέτρα παραλίας και μοναδικά τοπία. Η διοικητική μεταρρύθμιση θα έδινε, επιπλέον, ώθηση στην ενδοπεριφερειακή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, ενώ θα καθιστούσε επιτακτική την ανάγκη ολοκλήρωσης υποδομών ενδοπεριφερειακού πλέον χαρακτήρα, όπως είναι η Ολυμπία Οδός αλλά και δρόμοι όπως το Τρίπολη - Αρχαία Ολυμπία.
Το παράδειγμα της Πελοποννήσου δείχνει ότι υπάρχουν κεφαλαιώδη ζητήματα όπου μπορεί να γράψει κάποιος Ιστορία αναδιατάσσοντας δυνάμεις και δημιουργώντας αναπτυξιακές πολιτικές. Το ανακάτεμα του βούρκου, προκειμένου να διασωθούν πολιτικά διάφορα κομματικά απομεινάρια, δεν είναι αυτό που έχει ανάγκη η αυτοδιοίκηση και η χώρα. Η συμμετοχή και η δημοκρατία στη λήψη των αποφάσεων δεν επιτυγχάνεται με ευκαιριακές συμμαχίες. Ούτε επιβάλλεται φυσικά με τον κάθε Λωλοστεφανή που σε κάθε εκλογική αναμέτρηση θα μπορεί να καβαλάει ένα άρμα ευκαιρίας και να εισέρχεται στα συμβούλια για να κάνει το κομμάτι του.
Η αυτοδιοίκηση χρειάζεται ισχυρά πολιτικά σχήματα και πρόσωπα, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες και ρόλους - τα οποία θα μπορούν να επιλύσουν τα σοβαρά προβλήματα και να υπηρετήσουν τον τόπο και τους πολίτες στη σύγχρονη εποχή.
panagopg@gmail.com
