Η παραβατική δράση των Ρομά στην περιοχή, όπως αυτή καταγράφεται καθημερινά στο αστυνομικό δελτίο, δεν μπορεί να αφήνει πλέον κανέναν αδιάφορο. Ένα πλέγμα παραβάσεων, που ξεκινά από μικροκλοπές εργαλείων και μηχανημάτων και φτάνει μέχρι το εμπόριο ηρωίνης, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Η κατάσταση είναι τραγική και θα γίνεται όλο και χειρότερη όσο δεν υπάρχει συνολικό σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος. Οι Ρομά είναι άνθρωποι οι οποίοι θέλουν φροντίδα, προκειμένου να ενταχθούν ομαλά στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Το ενδιαφέρον όμως θα πρέπει να πάψει να είναι υποκριτικό και να εξαντλείται σε επιδόματα και στην πολιτική ορθότητα ως προς την ονομασία τους.
Η διαχείριση που έχει γίνει μέχρι τώρα από το ελληνικό κράτος σε σχέση με τους Ρομά είναι απολύτως αποτυχημένη. Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη πολιτική που θα αναπτύσσεται σε όλα τα επίπεδα, ένα πλέγμα μέτρων που θα επιβάλουν την ένταξη της πραγματικά ευάλωτης αυτής κοινωνικής ομάδας στη ζωή της χώρας. Το πρώτο που απαιτείται είναι η καταγραφή και η ταυτοποίηση των Ρομά. Να ξέρει το κράτος πόσοι είναι, πώς τους λένε και ει δυνατόν, πού κατοικούν. Το δεύτερο, να ελεγχθούν οι χώροι εγκατάστασης -δεν μπορεί να υπάρχουν παράνομες καταλήψεις, όπως γίνεται στην Αγία Τριάδα της Καλαμάτας- και θα πρέπει βέβαια να τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής και ασφάλειας.
Η εκπαίδευση των παιδιών αποτελεί το μεγάλο κεφάλαιο. Χρειάζεται να επανεξεταστεί το σύστημα από μηδενική βάση. Η συνύπαρξη Ρομά με τα υπόλοιπα παιδιά σε κοινά σχολεία φαίνεται πως δεν λειτουργεί, πιθανότατα χρειάζεται, σε πρώτη φάση, η ύπαρξη ειδικών σχολείων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ιδιαιτερότητες των Ρομά. Τα επιδόματα να συνδεθούν με την υποχρεωτική φοίτηση των παιδιών στα σχολεία αλλά και με την ύπαρξη ημερομισθίων σε εποχικές εργασίες, με τα αντίστοιχα εργόσημα. Να μπουν με λίγα λόγια κανόνες, οι οποίοι θα τηρούνται με αυστηρότητα απ’ όλους τους εμπλεκόμενους. Με κανόνες και διαρκή αυστηρή αστυνόμευση των δραστηριοτήτων μπορεί να δοθεί λύση στο πρόβλημα. Η κατάσταση με τους Ρομά είναι σήμερα πρόβλημα για την υπόλοιπη κοινωνία αλλά και για τους ίδιους. Δεν υπάρχουν εύκολες και αγαπησιάρικες λύσεις αλλά συνδυασμός αυστηρότητας και ευαισθησίας, προκειμένου να κλείσει το χάσμα και να επιδιωχθεί η ένταξη.
panagopg@gmail.com