Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών κλόνισε τη βεβαιότητα της παντοδυναμίας Μητσοτάκη και της κυρίαρχης αντίληψης ότι η Ν.Δ. θα κερδίσει και τις επόμενες εκλογές, όποτε και αν αυτές πραγματοποιηθούν. Οι πολίτες μέσα από την αποχή έδειξαν ότι δεν ικανοποιούνται από αυτά που συμβαίνουν στη χώρα και αναζητούν κάτι καινούργιο, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν είναι διαθέσιμο. Το από πού θα προκύψει το καινούργιο, το οποίο θα μετατραπεί και σε πλειοψηφικό, κανένας δεν μπορεί στον παρόντα χρόνο να το προβλέψει.
Το ένα σενάριο έχει να κάνει με αλλαγή ηγεσίας στη Ν.Δ., προς το τέλος της θητείας Μητσοτάκη, έτσι ώστε αξιοποιώντας την υπεροχή στο κράτος και την αυτοδιοίκηση να υπάρξει νέα κυβερνητική θητεία με άλλον πρωθυπουργό. Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν πρέπει να αποκλείεται αν οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν καθαρή νίκη στον Μητσοτάκη. Το ενδεχόμενο αυτό είναι πολύ πιθανό με βάση τις σημερινές κομματικές δυνάμεις. Αν έχουμε επανάληψη ενός παρόμοιου αποτελέσματος με τις ευρωεκλογές, θα απαιτηθεί κυβέρνηση συνεργασίας και αυτό δεν νομίζουμε να είναι κάτι που επιθυμεί ο σημερινός πρωθυπουργός αλλά και τα περισσότερα στελέχη της Ν.Δ.
Αν λοιπόν δεν αλλάξει τίποτα σε κόμματα και δυναμικές, αλλά έχουμε μικρές ποσοστιαίες αλλαγές, στις επόμενες βουλευτικές εκλογές δεν θα υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το ενδεχόμενο αυτό φαντάζει πιθανότερο αν δεν υπάρξει ισχυροποίηση κάποιων από τους κομματικούς σχηματισμούς στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Είναι πλέον βέβαιο ότι η αναταραχή που υπάρχει σε ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ευρύτερα στον συγκεκριμένο χώρο, θα οδηγήσει στη διαμόρφωση του νέου πολιτικού τοπίου.
Η ενοποίηση των κομμάτων της Κεντροαριστεράς είναι εξαιρετικά δύσκολη σε επίπεδο κορυφής, αλλά απολύτως ώριμη στους ψηφοφόρους. Η πρόσφατη έρευνα της Metron Analysis, όπως αυτή παρουσιάστηκε στη Διάσκεψη του Ινστιτούτου Τσίπρα για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, έδειξε ότι το 69% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι πρέπει να προκύψει ένα ενιαίο σχήμα στην Κεντροαριστερά -στους ψηφοφόρους ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται στο 83% εκατέρωθεν. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον δε πως σε δύο ηλικιακές ομάδες, των 25-34 και των 35-44, το ποσοστό της συγκρότησης μιας διευρυμένης παράταξης με κεντροαριστερό πρόσημο είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 73%.
Είναι φανερό ότι οι πολίτες ανεξαρτήτως κόμματος που ψηφίζουν, θέλουν να λειτουργεί η κυβέρνηση έχοντας απέναντι μια ισχυρή αντιπολίτευση, η οποία να αποτελεί την εν δυνάμει κυβέρνηση. Δεν θέλουν δηλαδή το σύστημα του ενός κόμματος και κάτι… ψιλά, που κυριαρχεί στην πολιτική ζωή τα τελευταία χρόνια. Η συγκεκριμένη αντίληψη «κουμπώνει» και με την επιλογή των πολιτών για αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Ισχυρά κόμματα, αυτοδύναμες κυβερνήσεις και εναλλαγές στην εξουσία ήταν το μοντέλο που κυριάρχησε την περίοδο της Μεταπολίτευσης και αυτό φαίνεται ότι κυριαρχεί στις προτιμήσεις των πολιτών και στον παρόντα χρόνο.
Στον χώρο της Κεντροαριστεράς συγκρούονται πλέον τρεις στρατηγικές. Η μία, που θέλει τα πράγματα να εξελιχθούν μέσα από τους υπάρχοντες κομματικούς μηχανισμούς και την επικράτηση κάποιου σε βαθμό που να καταστεί πλειοψηφικός απορροφώντας τους ψηφοφόρους απ’ όλους τους άλλους χώρους. Μια δεύτερη, που θέλει στροφή στην «κυβερνησιμότητα» και ενδυνάμωση μέσα από τις κεντρώες διαρροές από τη Ν.Δ. με προοπτική αυτοδυναμίας, αν το επιτρέψουν οι συνθήκες ή με κυβέρνηση συνεργασίας με τμήμα της Ν.Δ. Και μια τρίτη, με τη δημιουργία ενός νέου ευρύχωρου κεντροαριστερού σχήματος με στελέχη απ’ όλα τα υπάρχοντα κόμματα και με μια ατζέντα που θα καλύπτει τους πάντες, από το Κέντρο μέχρι τις παρυφές του ΚΚΕ. Πίσω από την κάθε στρατηγική φαίνεται ότι στοιχίζονται πλέον και τα αντίστοιχα πρόσωπα.
Αντιλαμβάνεται εύκολα ο καθένας ότι οι διαφορές μεταξύ στρατηγικών και βεβαίως προσώπων είναι σημαντικές, γι’ αυτό και η επικράτηση της μιας ή της άλλης άποψης δεν θα είναι εύκολη και ανώδυνη. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει το πού θα οδηγηθούν οι εξελίξεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είμαστε στην αρχή μιας αναταραχής, που θα κορυφωθεί το φθινόπωρο. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το πώς θα είναι το πολιτικό σκηνικό στο τέλος του χρόνου. Μπορεί να συμβούν ανατροπές που θα επιταχύνουν τις εξελίξεις σε όλα τα κόμματα, αλλά και να μην αλλάξει απολύτως τίποτα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα περάσουμε μέσα από μια περίοδο έντονων διεργασιών και συγκρούσεων.
panagopg@gmail.com
