Το τελευταίο διάστημα, και με αφορμή πολλά και διαφορετικά γεγονότα, πληθαίνει η προτροπή όλο και περισσότερων: «Διώξτε τα παιδιά σας από τη χώρα, αν θέλετε να σωθούν». Πρόκειται για επανάληψη της μετεμφυλιακής προτροπής «διώξτε τα παιδιά από το χωριό», που οδήγησε στο άδειασμα της επαρχίας και είχε ως αποτέλεσμα τον γιγαντισμό της Αθήνας. Η Ελλάδα ήταν και παραμένει μια χώρα που δεν δίνει ίσες ευκαιρίες στους νέους. Η κοινωνική κινητικότητα της Μεταπολίτευσης, και ειδικά από τη δεκαετία του ’80 έως το 2000, έχει τελειώσει και έχουμε επιστρέψει στον βάλτο της ακινησίας.
Οι νέοι σήμερα, αν δεν προέρχονται από ισχυρή επαγγελματική ή οικονομική οικογένεια, δεν έχουν καμία τύχη να ανελιχθούν οικονομικά και κοινωνικά. Με τα 2/3 των μισθών στον ιδιωτικό τομέα να είναι κάτω από 1.000 ευρώ και το Δημόσιο να λειτουργεί μόνο με συμβασιούχους, αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι δεν υπάρχει προοπτική. Νέοι με τίτλους σπουδών, κόπο και -βέβαια- με επένδυση χιλιάδων ευρώ από τις οικογένειές τους, δεν μπορούν να καλύψουν τα βασικά έξοδα του μήνα! Είναι προφανές ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα αναζητήσουν αλλού διέξοδο επιβίωσης.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι βαθύτερο και πιο διαρθρωτικό. Είναι η αδιαφορία για την αλλαγή των δομών, για την άρση των ανισοτήτων, για την ύπαρξη ενός δίκαιου πλαισίου πρόσβασης στις ευκαιρίες. Ένα χαρακτηριστικό -και εξοργιστικό- παράδειγμα αποτελεί η διαδικασία εξέτασης των υποψηφίων μαθητών που επιθυμούν να εισαχθούν σε σχολές του Στρατού, του Ναυτικού, της Αεροπορίας, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και του Λιμενικού.
Μαθητές από την επαρχία καλούνται να μετακινηθούν στην Αθήνα τουλάχιστον για μία ολόκληρη εβδομάδα -Μάρτιο ή Απρίλιο- λίγες μόνο εβδομάδες πριν τις πανελλήνιες, προκειμένου να περάσουν ιατρικές εξετάσεις και αθλητικές δοκιμασίες. Οι εξετάσεις δεν πραγματοποιούνται 1-2 μέρες εντός μιας οργανωμένης εργάσιμης εβδομάδας, αλλά απλωμένες άναρχα: από Τρίτη έως Δευτέρα, ή Τετάρτη έως Τετάρτη. Επιπλέον, για κάθε ειδικό σώμα υπάρχουν διαφορετικές ημέρες, με τους υποψήφιους για Πυροσβεστική, για παράδειγμα, να χρειάζεται να εμφανιστούν ξανά σε ξεχωριστή ημερομηνία. Όσοι διεκδικούν θέση στη Σχολή Ικάρων, καλούνται σε επιπλέον τριήμερες δοκιμασίες. Το Σαββατοκύριακο φυσικά εξαιρείται -προφανώς για... αναψυχή.
Αυτή η διαδικασία δεν δείχνει απλώς την αντίληψη ότι «Ελλάδα είναι μόνο η Αθήνα». Δείχνει μια βαθιά, συστημική αδιαφορία για τους νέους της επαρχίας και τις οικογένειές τους. Μία εβδομάδα στην πρωτεύουσα σημαίνει επιπλέον κόστος τουλάχιστον 2.000 ευρώ -για πολλές οικογένειες ένα απαγορευτικό ποσό. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ενώ οι υποψήφιοι θα εξεταστούν σε στρατιωτικά νοσοκομεία, απαιτείται να έχουν ήδη στην κατοχή τους πέντε ξεχωριστές ιατρικές γνωματεύσεις!
Πρόκειται για την απόλυτη αδιαφορία και ταυτόχρονα για έναν καθαρό μηχανισμό αποκλεισμού. Κι ύστερα θα αναρωτιόμαστε γιατί φεύγουν οι νέοι, γιατί δεν έχουμε αξιόπιστο στρατό, γιατί η Ελλάδα χάνει τα παιδιά της.
panagopg@gmail.com