Τις ίδιες μέρες πέρσι, σε πολύ κόσμο, περίσσευε η αισιοδοξία και η προσδοκία ότι ο νέος χρόνος μέσα από τις ανατροπές και τις συγκρούσεις θα φέρει ένα καλύτερο αύριο. Αντίθετα, οι απαισιόδοξοι θεωρούσαμε ότι η χρονιά θα έφερνε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, θα αγγίζαμε την απόλυτη καταστροφή και θα οδηγούμασταν τελικά σε πισωγύρισμα και μεγαλύτερη ύφεση. Το κακό είναι ότι επιβεβαιώθηκαν οι απαισιόδοξοι «καταστροφολόγοι» και διαψεύστηκαν οι αισιόδοξοι εκείνης της εποχής. Η φετινή εκκίνηση μας βρίσκει όλους προβληματισμένους για το τι θα επακολουθήσει. Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Ελπίζουμε να μάθαμε όλοι από τα λάθη μας και αυτό είναι που δίνει ένα, έστω ελάχιστο, τόνο αισιοδοξίας.
Είμαστε φέτος σε αυτούς που πιστεύουμε ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Και αυτό γιατί, αφενός, το 2015 τέλειωσαν οι ψευδαισθήσεις για ένα μεγάλο μέρος των πολιτών και των πολιτικών και γιατί, αφετέρου, ο καθένας αντιλαμβάνεται το νέο του ρόλο στο οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί. Η ιδιωτική οικονομία έχει συμπιεστεί εξωφρενικά και η σταθεροποίηση του πολιτικού και του οικονομικού περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει σε εκτίναξη και οικονομική ανάπτυξη. Μην φανταστεί κανείς ότι θα υπάρξει καμιά τρελή μεγέθυνση. Απλώς θα αλλάξει το πρόσημο και η ψυχολογία, που είναι κρίσιμα στοιχεία για να μπει η χώρα σε τροχιά δημιουργίας. Η αισιοδοξία είναι το στοιχείο που κινητοποιεί μια κοινωνία να δημιουργήσει και είναι αυτό που απουσιάζει όλα αυτά τα χρόνια από την ελληνική κοινωνία και οικονομία.
Αυτές τις μέρες συναντήσαμε πολλούς νέους ανθρώπους που ετοιμάζονται να φύγουν. Να αναζητήσουν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ένα καλύτερο μέλλον. Δεν είμαστε από αυτούς που στενοχωριούνται ή μεμψιμοιρούν για τα καλύτερα μυαλά που φεύγουν και τα γνωστά δακρύβρεχτα. Αντίθετα, χαρήκαμε γιατί είδαμε ανθρώπους που πατάνε στα πόδια τους, επιλέγουν το ρίσκο και την αβεβαιότητα, για να διεκδικήσουν το μέλλον τους. Φεύγουν από τα κλειστά περιβάλλοντα που υπόσχονταν σταδιοδρομία και θαλπωρή. Τα καλά μυαλά που φεύγουν θα ξαναγυρίσουν με την πρώτη ευκαιρία και θα έχουν γίνει ακόμα καλύτερα, με νέες παραστάσεις, τραβώντας και εμάς από το τέλμα της συντήρησής μας. Ναι, να φύγουν όσοι νιώθουν ότι μπορούν να σταματήσουν να φυτοζωούν από τη σύνταξη του παππού και την πλαστή ευδαιμονία του καφέ. Η κινητικότητα είναι ένα από τα πλεονεκτήματα της Ε.Ε. κι οι νέοι που φεύγουν δεν πάνε για τις στοές του παρελθόντος, ούτε για να πλύνουν πιάτα. Εχουν προσόντα για θέσεις σημαντικές. Το άγνωστο και η απόσταση φοβίζουν, αλλά πρόκειται για τη γενιά που θα ανοίξει, αναγκαστικά, και αυτή τα φτερά της, όπως το έκαναν και άλλες προηγούμενες, υπό άλλες βέβαια συνθήκες.
Πέρα όμως από αυτούς που θα φύγουν γιατί το θέλουν και το μπορούν, είναι και αυτοί που θα μείνουν και θα πρέπει να δουν τι θα κάνουν μέσα στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στην οικονομία. Ο δήμαρχος Καλαμάτας σωστά διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν εργάτες για τις ελιές αλλά οι καφετέριες ήταν την ίδια ώρα γεμάτες. Είναι καιρός όλοι να επαναπροσδιορίσουν την στάση τους και τον ρόλο τους στα πράγματα. Μια οικονομία, για να προχωρήσει, χρειάζεται τους πάντες και για όλες τις δουλειές. Με ικανοποίηση είδαμε τις τελευταίες ημέρες να συμμετέχουν στο λιομάζωμα και νέα παιδιά που δεν είχαν πατήσει μέχρι τώρα το χώμα των πατρικών εδαφών. Είναι και αυτό μια χαραμάδα αισιοδοξίας.
Το τέλος των ψευδαισθήσεων είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Ο καθένας αντιλαμβάνεται πλέον ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για υπεκφυγές. Πρέπει να εντάξει την δραστηριότητά του στον πραγματικό κόσμο. Οι πολιτικές εξελίξεις και οι μαγικές ανατροπές που θα έδιναν -δήθεν- πίσω τα κλεμμένα όνειρα αποτελούν μακρινές οδυνηρές αναμνήσεις. Ναι, το 2016 μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι θα αποτελέσει τη χρονιά που θα επανακινήσουν οικονομία και κοινωνία και θα δημιουργήσουν έναν νέο κύκλο ανάπτυξης και προκοπής. Το καινούργιο γεννιέται από την ανάγκη για πρόοδο και όχι για την υπεράσπιση του παλιού. Καλή χρονιά να έχουμε!
panagopg@gmail.com
