Τετάρτη, 21 Ιουνίου 2017 15:27

Επί Τάπητος: Οι δρόμοι, το ενδιαφέρον και η πόλη

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Εδώ και κάτι χρόνια δαπανώνται μεγάλες ποσότητες φαιάς ουσίας και... εργατοώρες για το δρόμο Καλαμάτα-Ριζόμυλος, σαν να επρόκειτο για το “θαυματουργό” εκείνο έργο το οποίο θα μεταμόρφωνε με μαγικό τρόπο τη Μεσσηνία.

Η υπόθεση κατά καιρούς κάνει κύκλους και βεβαίως όλοι επιζητούν δρόμο στα μέτρα τους. Αυτοδιοικητικοί, επαγγελματίες τουρισμού, ιδιοκτήτες θέλουν ένα δρόμο συμβατό με τις επιδιώξεις τους. Και επειδή θαύματα δεν γίνονται, αποκλείεται να ομονοήσουν ποτέ σε ένα στόχο, ενώ σε κάθε βήμα θα εμφανίζονται καινούργια προβλήματα.

Βεβαίως στο υπουργείο προχωρούν στη λογική της λύσης που ακολουθεί την υφιστάμενη χάραξη με ευρείες παρακάμψεις των οικισμών και η υπόθεση ήδη βρίσκεται στην εκπόνηση της προμελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Δεν χρειάζεται να είναι κανένας... προφήτης για να αντιληφθεί ότι ουδείς συζητά σήμερα για παραλιακή χάραξη πέρα από ορισμένους εκ των τοπικών παραγόντων οι οποίοι επιμένουν για τους δικούς τους λόγους. Και βεβαίως όλοι γνωρίζουν ότι πλέον η μελέτη προβλέπει τετράιχνο δρόμο σε χάραξη η οποία έχει προσδιοριστεί. Αυτό το νόημα έχει η προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων η οποία όταν ολοκληρωθεί θα έρθει εκ των πραγμάτων προς ενημέρωση των Δημοτικών Συμβουλίων και έγκριση στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Η επιλογή αυτή επί της ουσίας δεν συνιστά “πολιτική απόφαση” αλλά προκύπτει από υπόδειξη της τεχνικής ηγεσίας του αρμοδίου υπουργείου. Οσοι ασχολούνται με την υπόθεση γνωρίζουν ότι αυτή η άποψη των υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια, αλλά παρ' όλα αυτά πολλοί πούλαγαν ευχάριστα παραμύθια σε παράγοντες, επιχειρηματίες και πολίτες που ενδιαφέρονταν για δρόμο-σωλήνα ο οποίος θα εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα. Οι μελέτες πήγαιναν και έρχονταν αλλά ευρώ δεν υπήρχαν και οι συμβάσεις παραχώρησης “δεν βγαίνουν” πλέον σε τέτοια έργα από τα διόδια που θα έπρεπε να μπουν, όσο και αν... τσοντάριζε το κράτος. Ας μην συζητήσουμε βεβαίως για τεχνικής φύσης προβλήματα από τη γεωμορφολογία και το ανάγλυφο της περιοχής, με τα οποία ουδείς έχει ασχοληθεί. Και επειδή το κρίσιμο είναι να γίνει δρόμος πολύ καλύτερος από το σημερινό, θα ήταν φρόνιμο όσοι πραγματικά ωφελούνται με κάτι τέτοιο να πέσουν πάνω στην υπόθεση και να σπρώξουν ώστε να ωριμάσει το ταχύτερο μελετητικά το έργο και πολύ περισσότερο να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση. Τίποτε δεν είναι εξασφαλισμένο ακόμη και ο κίνδυνος να χαθεί οριστικά η προοπτική οποιουδήποτε “νέου δρόμου” είναι κάτι παραπάνω από ορατή.

Δεν είχα σκοπό να το κάνω, αλλά επανέρχομαι με αφορμή έναν άλλο δρόμο που πέρασα πρόσφατα και “έφριξα” (για μια ακόμη φορά). Οχι για την κατάστασή του αλλά για το μέγεθος της αδιαφορίας των κάθε επιπέδου παραγόντων του νομού και της Περιφέρειας και για την σιωπή τους τη στιγμή που “κόβουν πέταλο” για το Καλαμάτα-Ριζόμυλος. Πρόκειται για το δρόμο από το Ριζόμυλο μέχρι την Κορώνη, το τμήμα του οποίου από του Τζάνε μέχρι το Καλαμάκι θα έπρεπε να έχει παραδοθεί το 2015, η υπόθεση των απαλλοτριώσεων εκδικάστηκε το Σεπτέμβριο του 2016 και ακόμη... απόφαση δεν υπάρχει. Ο “σχεδιασμός” (σε εισαγωγικά γιατί... ο Θεός να τον κάνει τέτοιον) προέβλεπε ότι το έργο θα εκτελείτο από το ΕΣΠΑ που ήδη έκλεισε. Τώρα θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από το καινούργιο, όταν κάποια στιγμή ξεμπλέξουν τα πράγματα, πράγμα που σημαίνει ότι καμιά 15αριά εκατομμύρια ευρώ που θα έπρεπε να πάνε σε άλλα έργα, είναι ήδη δεσμευμένα. Το πώς και τι δεν ενδιαφέρει από γραφειοκρατική άποψη τον κόσμο. Εκείνο το οποίο όμως ενδιαφέρει είναι το γεγονός ότι εδώ και δύο χρόνια περίπου μπήκαν οι μπουλντόζες σε ένα τμήμα του στο Καλαμάκι και σε σημεία που ο υφιστάμενος είναι επικίνδυνος. Εκοψαν βράχους, έστρωσαν πρόχειρα το δρόμο, έγιναν αντερείσματα προς τη θάλασσα, μπήκαν κίτρινες γραμμές για να μην σκοτωθεί ο κόσμος και δυστυχώς το έργο έχει εγκαταλειφθεί. Το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να προκαλεί εντύπωση, καθώς το τμήμα που προαναφέρθηκε είναι αυτοτελές και θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί ώστε να μην κινδυνεύει ο κόσμος. Τουλάχιστον έτσι δείχνει και κανένας μέχρι σήμερα δεν έχει δώσει εξηγήσεις για αυτό. Πολύ περισσότερο κανένας δεν ασχολείται με το δρόμο αυτό, είτε γιατί κάποιοι τον έχουν ξεγράψει, είτε γιατί απλώς δεν επιδεικνύουν κάποιοι το ανάλογο ενδιαφέρον. Οι συγκρίσεις “ενδιαφέροντος” είναι συντριπτικές, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η “τουριστική ανάπτυξη” σε κάθε περίπτωση μετριέται με διαφορετικά μέτρα και σταθμά.

Στα χαρτιά βεβαίως υπάρχει και η προοπτική άλλων δρόμων, όπως αυτού από Ριζόμυλο προς Πύλο και Μεθώνη. Και αυτή τη διαδρομή την έκανα προσφάτως. Γεγονός που ενίσχυσε την... επαναφορά του θέματος. Γιατί απλούστατα οι συγκρίσεις των τμημάτων της διαδρομής αρχής γενομένης από την Καλαμάτα, είναι συντριπτικές. Δεν χωράει αμφισβήτηση ότι ο δρόμος από το Ασπρόχωμα μέχρι το Ριζόμυλο δεν είναι και... ο καλύτερος, χωρίς δεύτερη συζήτηση μπορεί και πρέπει να αλλάξει ώστε να γίνει κατά το δυνατόν ασφαλής. Αλλά για να λέμε και του στραβού το δίκιο, ουδεμία σχέση έχει με το δρόμο από το Ριζόμυλο και πέρα που είναι πολύ χειρότερος από κάθε άποψη. Και επειδή ακούγονται μεγάλα λόγια από τοπικούς παράγοντες, θα ήταν προτιμότερο αυτοί αντί να ασχολούνται μονίμως με το Καλαμάτα-Ριζόμυλος, να σηκώσουν γη και ουρανό για το Ριζόμυλος - Πύλος - Μεθώνη. Πλην όμως “άκρα του τάφου σιωπή” και κρατείστε τη διαδρομή γιατί αυτή είναι που θα έπρεπε να έχει προτεραιότητα καθώς εξυπηρετεί ευρύτατη περιοχή. Και για το δρόμο αυτό έχει πωληθεί... παραμύθι ενδιαφέροντος με το τσουβάλι. Με υποσχέσεις, εντολές και... εντάξεις στα χαρτιά, έργο δεν γίνεται και η διαπίστωση αυτή δεν αποτελεί... παγκόσμια πρωτοτυπία. Τέτοια είναι ο εγχώριος μαυρογυαλουρισμός που επιμένει στην παραγωγή κουτόχορτου και όποιος το φάει. Ετσι κι αλλιώς δεν πληρώνει κανένας τίποτε γι' αυτά που δηλώνει, αντιθέτως προσδοκά στην ψήφο των αφελών που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να καταλάβουν ότι κάθε έργο απαιτεί ένα πλήθος μελετών και χρηματοδότηση. Με καλές προθέσεις και φιλότιμες ενέργειες -απαραίτητη διευκρίνιση για να μην δημιουργηθούν παρεξηγήσεις- έργο δεν κατασκευάζεται, πολύ περισσότερο όταν χρήματα δεν υπάρχουν και θα πρέπει να αντληθούν από Κοινοτικούς πόρους. Πάντως, ουδείς φαίνεται να “καίγεται” και για το δρόμο αυτό.

Να ξαναγυρίσω λοιπόν από εκεί που το... έπιασα, από τη διέλευση του δρόμου προς Ριζόμυλο. Η παραλιακή ως αναπτυξιακό έργο για την περιοχή αποτελεί μύθο καθόσον τα πράγματα είναι κουκιά μετρημένα. Δυτικά του Παμίσου υπάρχουν τρεις πολύ μεγάλες ιδιοκτησίες για τουριστικές εγκαταστάσεις και καμία επένδυση δεν εμποδίζεται από την απουσία παραλιακού δρόμου. Ανατολικά του Παμίσου ο Δήμος Καλαμάτας όφειλε με το Γενικό Πολεοδομικό να προβλέψει τις κατάλληλες προσβάσεις που θα υπηρετήσουν τους όποιους στόχους περιλαμβάνονται σε αυτό ή τις υποσχέσεις του δημάρχου. Για τη Μεσσήνη όπου το ενδιαφέρον σχετικά με το δρόμο είναι άμεσο και σε κάθε περίπτωση έχει να κάνει με τον προσανατολισμό που επιλέγουν δήμος και τοπική κοινωνία, η προτεραιότητα δεν είναι άλλη από το σχέδιο της Μπούκας. Το οποίο καρκινοβατεί εδώ και κάτι χρόνια στερώντας από την πόλη και τους ιδιοκτήτες ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο καθώς όλοι... βλέπουν κατά τη θάλασσα. Και μπορεί στα τέλη του 19ου αιώνα να μην στέριωσε οικισμός, παρά τις προσπάθειες που έγιναν το 1872 (ανατολικά του δρόμου) και το 1882 (δυτικά του δρόμου) με την οριοθέτηση οικισμών σε δημόσιες εκτάσεις και “προνομιακές” παραχωρήσεις. Στις αρχές του 21ου αιώνα όμως οι συνθήκες έχουν αλλάξει ριζικά και η ολοκλήρωση των διαδικασιών του σχεδίου αποτελεί κάτι παραπάνω από επιτακτική ανάγκη. Ακόμη περισσότερο αναγκαίος είναι ένας δρόμος που θα ενώσει με ασφάλεια την πόλη με την παραλία. Είναι τραγικό το γεγονός ότι για ολόκληρες δεκαετίες δεν τέθηκε ως στόχος κάτι τέτοιο και ίσως είναι πολλά που πρέπει να συζητηθούν για το θέμα αυτό. Δεν είμαι βέβαιος αν έναν τέτοιο δρόμο “τον έφαγε” η προοπτική της παραλιακής χάραξης ή υπήρχαν και άλλοι λόγοι. Και δεν κατανόησα ποτέ γιατί πριν από χρόνια έπρεπε να κατασκευαστεί ένας δρόμος που δεν οδηγεί πουθενά αντί να γίνει ριζική βελτίωση του υπάρχοντος που οδηγεί και στην “καρδιά” της παραλιακής ζώνης.

Υ.Γ. 1: Ο δρόμος Καλαμάτα-Ριζόμυλος διχάζει και είναι φυσιολογικό, ο στρουθοκαμηλισμός και η λογική “να μην γίνει επειδή δεν με συμφέρει” δεν οδηγεί πουθενά και δεν μπορεί να υιοθετηθεί ως πολιτική της πόλης και του δήμου ακόμη και αν συγκρούονται “συμφέροντα” περιοχών εντός αυτού αλλά και εντός της πόλης, όπως είναι ηλίου φαεινότερον. Οι παραλυτικές ισορροπίες δεν παράγουν έργο και φρενάρουν οποιαδήποτε κίνηση προς τα εμπρός.

Υ.Γ. 2: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Νησί, αλλά με αυτό με συνδέει μόνον η έννοια της “πατρίδας” όπως αυτή προσδιορίζεται από τους ποιητές ως “τα παιδικά μας χρόνια”. Τίποτε το ιδιοκτησιακό δεν αποτελεί κίνητρο ενασχόλησης γιατί δεν υπάρχει, ούτε και το πολιτικό καθόσον εκ κραταιάς πεποιθήσεως θεωρώ ότι τις τύχες ενός τόπου τις διαφεντεύουν εκείνοι που ζουν σε αυτόν. Ως εκ τούτου οι όποιες σκέψεις και τοποθετήσεις έχουν ως αφετηρία το ενδιαφέρον για τον τόπο που θεωρώ “πατρίδα” κατά πως ορίστηκε προηγουμένως...

Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 21 Ιουνίου 2017 15:29