Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου 2015 17:30

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 8ο)

Γράφτηκε από τον

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 8ο)

Με την αναγγελία του συνεδρίου ξεσπάει “πόλεμος” από την πλευρά των συνεταιρισμών, οι οποίοι υπερασπίζονται τον ΑΣΟ, καταγγέλλουν ότι το συνέδριο ωφελεί τους κερδοσκόπους και αντιδρούν έντονα για τη συμμετοχή των επαγγελματικών σωματείων σε αυτό. Η πρώτη αντίδραση εκδηλώνεται από το Αβραμιού: «Ευχαριστούμεν τους σαμαροποιούς, τους καφεπώλας, τους ξενοδόχους, τους κουρείς, τους οπωροπώλας, τους φανοποιούς, παπουτσήδες και ράπτας, που συνέρχονται να λύσουν το σταφιδικόν ζήτημα μαζί με άλλους εκ Μεσσηνίας και Φαλαισίας καταγομένους. Ο θόρυβος κύριε, ένα σκοπόν έχει: Να πανικοβάλη πάλιν τώρα τους συνεταιρισμούς και παραγωγούς, να σπεύσουν να πωλήσουν διά να ξεπέση η σταφίς προς όφελος εκείνων που πάνε με τα κάτω. Αυτό επιδιώκετο τον Οκτώβριον διά του θορύβου που επετεύχθη, αυτό επιδιώκεται και τώρα. Αλλά τα αποτελέσματα εξύπνησαν τον κόσμον και δεν παρασύρεται πλέον. Αι περιφέρειαί μας αντελήφθησαν τον σκοπόν του θορύβου, εκράτησαν την σταφίδαν των και την πωλούν προς δύο δραχμάς περισσότερον από πριν.

Αυτό εχομεν να ειπούμε διά τους κυνηγούς που βάνουν κυνηγόσκυλα μπροστά για να τους βγάλουν τις πέρδικες να τις σκοτώσουν.

Η περιφέρειά μας αντιληφθείσα τον σκοπόν του θορύβου του Οκτωβρίου, κρατεί 600 χιλιάδες λίτρες, τίποτε άλλο.

Μετά τιμής

Ευσταθιος Κατσούλης Πρόεδρος Κοινότητος Αβραμιού, Παν. Τομαράς, Αντ. Λαμπρινόπουλος, Νικ. Κατσούλης Πρόεδροι Συνεταιρισμών Αβραμιού» (77).

Μετανοημένοι για τη συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις των “επιτροπών σταφιδικών συνεδρίων” γιατί έχασαν χρήματα από τον πανικό που είχε δημιουργηθεί, εμφανίζονται οι συνεταιριστές από το Σπιτάλι:

«Οπως θα θυμάσθε, προ δύο μηνών ο Συνεταιρισμός μας παρασυρθείς από την ακρίβειαν της ζωής, εβοήθησεν τον σταφιδικόν θόρυβον κατά του Οργανισμού όστις εδημιούργησε πανικόν στις σταφίδες. Επήγαμεν μάλιστας εις το Ασλάναγα με μαύρη σημαία. Το κακό εξέσπασε πρώτα εις το δικό μας κεφάλι διότι ήμασταν ένας συνεταιρισμός με καλή πίστη, με τάξη, όχι όπως μερικοί άλλοι και ημπορούσαμε να έχουμε εις κοινάς αποθήκας όλο το πράγμα μας όπως το έχουν άλλοι συνεταιρισμοί κατώτεροι του ιδικού μας και έτσι εκείνοι διά να υποπτευθούν τους θορύβους εφυλάχθησαν, εναποθήκευσαν και κερδίζουν δύο δραχμάς περίπου την οκάν περισσότερον ενώ ημείς την πάθαμε με το θόρυβο και με την ιδικήν μας σταφίδα κερδίζουν άλλοι.

Το σφάλμα μας αυτό που ακριβά το επληρώσαμεν το αναγνωρίζομεν και μας έγινε μάθημα διά να προσέχωμεν τους σκοπούς των θορυβούντων. Τα γράφουμε αυτά για να μη πιστευθή ότι συνεχίζουμε να συντρέχουμε τους θορύβους που δυνατόν να τους δημιουργούν εκείνοι που πάνε με τις χαμηλές τιμές σταφίδος και των δελτίων. Γι’ αυτό οι αντιπροσωποί των θορυβούν. Εκείνοι δεν μας αντιπροσωπεύουν. Απορούμε δε σήμερον πως ανέλαβον να εκφέρουν γνώμην εις τις δικές μας δουλειές και να μας καλούν παπουτσήδες, διδάσκαλοι, χρυσοχόοι, μπακάληδες, καλαντζήδες, αλευρέμποροι, γύφτοι, σαμαρτζήδες, Αρκάδες και άλλοι. Αυτοί όλοι πρέπει να τηράξουν το επάγγελμα τους για να τους εκτιμούμε και μη δίνουν αφορμές σε παρεξηγήσεις.

Μεθ’ υπολήψεως

Οι αντιπρόσωποι του Γεωργικού Πιστωτικού Συνεταιρισμού Σπηταλίων

Φώτης Γεωργαράς, Παναγ. Δημητρακόπουλος» (78).

Το συνέδριο των “σταφιδικών επιτροπών” πραγματοποιείται, επαναλαμβάνονται τα όσα είχαν ακουστεί τους προηγούμενους μήνες και με ψήφισμα που εγκρίνεται «διαδηλοί την απόγνωσιν του σταφιδικου πληθυσμού διά την οικονομικήν κρίσιν ήτις είναι αποτέλεσμα της σταφιδικής κρίσεως, ην σταφιδικήν κρίσιν αποδίδει εις την ύπαρξιν και τας επιζημίους αποφάσεις και ενεργείας του Σταφιδικού Οργανισμού και εμμένει εις τα ψηφίσματα των τριών μεγάλων συνεδρίων Ζευγολατιού, Ασλάναγα και Μεσσήνης και ζητεί την κατάργησιν του ΑΣΟ και την εξεύρεσιν ριζικής λύσεως του σταφιδικού ζητήματος με βάσιν την συνεννόησιν της παραγωγής και βιομηχανίας, μεσολαβήσει του κράτους» (79).

Οι αντιδράσεις όμως των συνεταιρισμών συνεχίζονται και πέρα από μεμονωμένες επιστολές εμφανίζεται και μια ομαδική:

«Είμεθα συνεταιρισμένοι κατά ενενήκοντα τοις εκατόν και αι συνεταιριστικαί μας οργανώσεις των σταφιδοφόρων Κοινοτήτων σκοπόν έχουν να διαχειρισθή ο παραγωγός τον σταφιδόκαρπόν του διά των οργανισμών του, να φύγουν τα διάμεσα, να καταργηθούν αι αδήλωτες και να οργανωθή η προσφορά της σταφίδος, και να διατηρηθή το παρακράτημα που άνευ αυτού την τιμήν της σταφίδος της μεσσηνιακής θα την κανονίζη το καζάνι των εργοστασίων. Διότι η Μεσσηνία ενώ παράγει τεσσαράκοντα πέντε εκατομμύρια, εξάγει εις το εξωτερικόν μόνον εννέα εκατομμύρια και το άλλο χρησιμοποιείται εις την βιομηχανίαν.

Από τις συνεταιριστικές οργανώσεις μας είδαμε εφέτος πρώτη χρονιά τα αποτελέσματα, όσοι πειθαρχήσαμε και δεν ακούσαμε τους από σκοπού θορύβους των κερδοσκόπων, που εδημιούργησαν εις όλα τα εμπορικά κέντρα για να μεταδώσουν τον πανικό να πάνε προς τα κάτω οι σταφίδες.

Εκτός του ποσού της εξαγοράς για το επιπλέον πράγμα μας, επήραμε προς πέντε και πέντε και είκοσι πέντε την οκά και το πράγμα είναι εις τις συνεταιριστικές μας αποθήκες δικό μας, και το πουλάμε σήμερα προς επτά και πλέον δραχμές την οκά, ενώ οι άλλοι συνάδελφοί μας, οι ευκολόπιστοι που παρεπλανήθησαν από τον πανικόν κλαίνε και αναθεματίζουν τους πρωταίτιους.

Σήμερα, τριάμισυ εκατομμύρια λίτρες σταφιδοκάρπου καμαρώνουνε εις τας αποθήκας των συνεταιρισμών της Κεντρικής Αγροτικής Τραπέζης, την οποία μικροσκοπικές μύγες πιστεύουν ότι δύνανται να ατενίσουν, και η οποία δεν υπελόγισε ούτε κανέναν υπολογίζει.

Ο θόρυβος κινούμενος και από τους κερδοσκόπους των Πατρών που ζημιώνονται, εκείνους που πάνε με τα κάτω, έχει σκοπόν επαναλαμβάνομεν να δημιουργήση πανικό στο σταφιδικό κόσμο, δυσπιστία εις τον Αυτόνομο Σταφιδικό Οργανισμό, όστις προώρισται να προαγάγη το μέλλον της μεσσηνιακής σταφίδος. Και επειδή όλος ο οργανωμένος κόσμος τους αντελήφθη εσκέφθησαν να δημιουργήσουν θορύβους με σαμαρτζήδες, κουρείς, χρυσοχόους, ξενοδόχους, καφετζήδες και βαρελοποιούς, ράπτας και παντοπώλας, αλευράδες και άλλους εμπορίσκους υπό τας αποδοκιμασίας του οργανωμένου και μη σταφιδικού πληθυσμού, διότι εκ των τριακοσίων συνεταιρισμών της Μεσσηνίας με κίνησιν πεντακοσίων εκατομμυρίων, ούτε ένας οργανωμένος συνεταιρισμός με δράσιν, με πίστιν, με σταφιδόκαρπον εις τας αποθήκας του προσήλθε. Εις τους θορύβους τούτους προσέξατε. Μη δίδομεν καμμίαν προσοχήν. Γίνονται από σκοπού για να μας πανικοβάλουν για να κατρακυλήσουν τας τιμάς.

Αλλά πλανώνται!

Ως για τους μπακάληδες, αλευράδες και άλλους, μια συμβουλή δίνουμε από πείρα. Εις τους εργάτας, εις τους δημοσίους υπαλλήλους και μικροαστικό κόσμο των Καλαμών, να οργανώσουν πρατήρια ίδια καταναλώσεως, για να γλυτώσουν απ αυτούς. Εμείς τους υποσχόμεθα να τους συντρέξωμεν.

Αυτά συνιστώμεν εις όλον τον σταφιδικόν κόσμον.

Μετά τιμής

Π. Βούτσας πρόεδρος ΓΠΣ Χριστοφιλέικων. Κ. Μπράχος πρόεδρος Γεωργικού Ταμείου Μεσσήνης. Παν. Μπότης πρόεδρος Γεωργικού Ταμείου Μοσχοχωρίου. Ηλ. Μητρόπουλος πρόεδρος Β’ Π. Σ. Μοσχοχωρίου. Ηλ. Φλέσσας Γ. Τ. Πηδήματος. Ηλ. Φωτόπουλος Α΄Λ. Τ. Βρωμοβρύσεως. Ν. Μπουλούκος Γ. Π. Σ. Αϊδινίου. Νκ. Κατσούλης Αβραμιού. Α. Λαμπρινόπουλος Αβραμιού. Π. Τομαράς Αβραμιού. Γ. Ντυμένος Στρέφι. Δ. Σουρίλας Στρέφι. Αρ. Λεμπέσης Λοΐ. Γ. Παπανικολαόυ Λοΐ. Γ. Τσαούσης Στέρνας. Χαρ. Γιαννόπουλος Αριστομένους. Δ. Ρούτσης Πιλαλίστρας. Β. Λυμπερόπουλος Κούρταλι. Ι. Μπαρμπίτσας Τζιτζορίου. Ν. Μπαλόπουλος Μαυροματίου. Γ. Δημητρακόπουλος Χασάμπασα. Α. Λίβας Αρφαρών. Κ. Τσιγαρίδης Μπάστα.

Επονται πεντήκοντα αντιπρόπσωποι συνεταιρισμών» (80).

 

Ο “θόρυβος” φθάνει αργά στις πιο απομακρυσμένες περιοχές και με μια καθυστέρηση εμφανίζεται επιστολή από τη Β’ Λαϊκή Τράπεζα Χαρακοποιού της οποίας πρόεδρος είναι ο Τάσης Κουλαμπάς:

«Απομακρυσμένοι από την Καλαμάτα, αργά λαμβάνομεν γνώσιν του θορύβου για την σταφίδα, γιατί γίνεται αφορμή να παρασύρεται ο κοσμάκης και να πωλεί αυτήν για να κερδίζουν οι διάφοροι κερδοσκόποι.

Αυτό που τόσο ακριβά εστοίχισε για τον σταφιδοπαραγωγόν που έσπευσε από τους θορύβους και επούλησεν την σταφίδα του, ας γίνη μάθημα στο σταφιδικό κόσμο και ας συσσωματωθεί σε συνεταιρισμούς δικούς του και ας μη προσέχουν τους θορύβους.

Ημείς είμεθα πιστοί στην ιδέα αυτή με φανατισμό εις τον Οργανισμόν που θα σώση τη σταφίδα και δεν προσέχουμε τους θορύβους.

Β’ Λαϊκή Τράπεζα Χαρακοποιού» (81).

Στο μεταξύ όμως ο Γ. Καφαντάρης, υπουργός Οικονομικών της οικουμενικής κυβέρνησης Αλ. Ζαΐμη που συγκροτήθηκε μετά τις εκλογές του 1926, επιχειρεί να επιβάλει υψηλότερη φορολογία στη σταφίδα:

«Εις ειδικήν σύσκεψιν των ανωτέρων υπαλλήλων των υπουργείων Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας ως και αντιπροσώπων του σταφιδικού οργανισμού γενομένην υπό την προεδρίαν του κ. Καφαντάρη, εξητάσθη το ζήτημα της φορολογικής αποδόσεως της σταφίδος δια το προσεχές έτος.

Κατά την διεξαχθείσαν συζήτησιν διεπιστώθη ότι το υπέρ του κράτους αποδιδόμενον ποσόν εκ του προϊόντος τούτο είνε ασήμαντον από απόψεως φορολογίας και ελάχιστον εν συγκρίσει προς τας φορολογικάς επιβαρύνσεις τας επιβεβελημένας επί των λοιπών προϊόντων καθ’ όσον κατά το παρελθόν έτος υπό του σταφιδικού οργανισμού εδόθη εις το Δημόσιον ποσόν 12 εκ. δραχμών κατά δε το τρέχον έτος 16 εκατομμύρια.

Κατά την σύσκεψιν ετονίσθη ότι το κατ’ έτος έσοδον του Δημοσίου εκ της σταφίδος θα έπρεπε να ανέρχεται εις 75 εκατομμύρια δραχμές τουλάχιστον.

Επειδή όμως οι δυσμενείς συνθήκαι υφ’ ας διατελεί το προϊόν τούτο δεν επιτρέπουν μεγάλην φορολογικήν επιβάρυνσίν του, απεφασίσθη όπως διά το τρέχον έτος, ορισθή ποσόν 35 εκ. δραχμών όπερ ο σταφιδικός οργανισμός θα υποχρεούται να καταβάλη εις το Δημόσιον ταμείον» (82).

Από τον τοπικό Τύπο εκφράζεται αγανάκτηση για την πρόθεση αυτή:

«Ο κ. Καφαντάρης δεν εννοεί ότι οι σταφιδοπαραγωγοί δυστυχούν. Οτι υπέρ πάντας τους άλλους γεωργούς, οι σταφιδοκτήμονες υφίστανται τους μεγαλύτερους κινδύνους. Οτι αι σταφιδικαί περιφέρειαι της Πελοποννήσου διέρχονται μίαν οξυτάτην οικονομικήν κρίσιν. Αλλά τότε κατά ποίαν λογικήν και κατά ποίον δίκαιον ζητεί να διπλασιάση μια αδικωτάτην φορολογίαν; Δεν αρκεί ο φόρος της παρακρατήσεως; Δεν αρκεί ο φόρος διά την αγοράν πλεονασμάτων; Δεν αρκούν οι άμεσοι φόροι επί της σταφίδος; Δεν αρκούν τόσοι και τόσοι φόροι επί της σταφίδος; Δεν αρκούν τόσοι και τόσοι φόροι, τους οποίους διά την εκπλήρωσιν διαφόρων μηδέποτε πραγματοποιουμένων σκοπών, πληρώνουν οι παραγωγοί; Διατί εις τους τεράστιους αυτούς φόρους να προστεθούν και άλλοι; Μήπως διά να μειωθούν αι σταφιδικαί τιμαί;» (83).

Και ενώ η υπόθεση της φορολογίας είναι σε εξέλιξη, εμφανίζεται νέο πρόβλημα καθώς με νομοθετική ρύθμιση επιχειρείται να επιβληθεί ο καθορισμός της τιμής των πλεονασμάτων σταφίδας από τους βιομήχανους:

«Το υποβληθέν νομοσχέδιον εκ μέρους του επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργού κ. Μερκούρη, δι ου ως γνωστόν παρέχεται το δικαίωμα εις τους βιομηχάνους ν αγοράζουν τα πλεονάσματα της σταφίδος εις οιανδήποτε τιμήν αυτοί και μόνον θα κανονίζουν, εφ όσον διά του αυτού νομοσχεδίου θα μετέχουν ούτοι εις την επιτροπήν δι’ επτά αντιπροσώπων των, σχολιάζεται ζωηρότατα υφ’ ολοκλήρου του σταφιδικού κόσμου της Μεσσηνίας.

Οι σταφιδοπαραγωγοί διατελούντες κυριολεκτικώς εν αναστατώσει, πρόκειται κατ’ ιδιαιτέρας μας πληροφορίας να οργανώσουν ογκώδη συλλαλητήρια διαμαρτυρίας εναντίον του ανωτέρω νομοσχεδίου, ζητούντες την ακύρωσίν του.

Προς τον σκοπόν μάλιστα τούτον διεξάγονται εσπευσμέναι συνεννοήσεις μεταξύ των κατοίκων των διαφορων σταφιδικών μερών, ενδέχεται δε η συλλαλητηριακή αυτή διαμαρτυρία να λάβη και μεγαλυτέραν έκτασιν διά της συγκροτήσεως ενός πράγματι κολοσσιαίου συλαλλητηρίου με κέντρον τας Καλάμας και τον Πύργον, προς ενίσχυσιν των απόψεων του ΑΣΟ.

Σχετικώς μάλιστα με το ανωτέρω νομοσχέδιον ελέγετο ότι τούτο υπεβλήθη τη επιμονή του βιομηχάνου κ. Σαμαρά, πενθερού του υπουργού κ. Μερκούρη» (84).

Συνεχίζεται

(77) “Θάρρος” 6/1/1927

(78) “Σημαία” 7/1/1927

(79) “Σημαία” 8/1/1927

(80) “Σημαία” 9/1/1927

(81) “Σημαία” 12/1/1927 - Ο Τάσης Κουλαμπάς υπογράφει ως πρόεδρος σε επιστολή που δημοσιεύτηκε στη “Σημαία” στις 28/10/1928.

(82) “Εμπρός” 25/1/1927

(83) “Σημαία” 22/3/1927

(84) “Σημαία” 26/5/1927

Τελευταία τροποποίηση στις Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου 2015 17:37