Η καινούργια μεγάλη ιδέα ακούει στο όνομα "αναθεώρηση του χωροταξικού της περιφέρειας". Η ιστορία ξεκίνησε από τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Ν. Σηφουνάκη ο οποίος εξήγγειλε το νέο… μεγάλο έργο ανά την επικράτεια. Με φανταχτερό περιτύλιγμα την "περαιτέρω θωράκιση" του "Καλλικράτη" έτσι ώστε να "βοηθηθούν οι νέοι δήμοι στο σχεδιασμό της χωρικής ανάπτυξης". Το αξιοπερίεργο που υποδηλώνει και την έλλειψη σοβαρότητας στην προσέγγιση του θέματος, είναι το γεγονός πως στην παρουσίαση ο κ. Σηφουνάκης με διφορούμενες διατυπώσεις άφηνε ανοικτό το θέμα της έδρας για την περιφέρεια. Κάτι που αναγκάστηκε βεβαίως να πάρει πίσω γρήγορα, καθώς δεν υφίσταται τέτοιο θέμα από τη στιγμή που η κυβέρνηση αποφάσισε να διχοτομήσει την Πελοπόννησο σε δύο αυτοδιοικητικές περιφέρειες. Οπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, αν το θέμα της έδρας ήταν το… χαρακτηριστικό παράδειγμα στην περιοχή για την αναθεώρηση του περιφερειακού χωροταξικού, τότε μιλάμε για μια ακόμη κίνηση εντυπωσιασμού σε πρώτη προσέγγιση.
Πολύ φοβόμαστε βεβαίως ότι πέρα από τον εντυπωσιασμό υπάρχει και το… χρήμα. Η προκήρυξη μελετών ανά περιφέρεια μας θυμίζει ένα πλήθος ανάλογων ενεργειών κατά το παρελθόν για τις οποίες σπαταλήθηκαν μεγάλα ποσά χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Και μάλιστα, κάποιοι συγκέντρωσαν από τις υπηρεσίες στοιχεία τα οποία υπήρχαν και τα παρουσίασαν στο τέλος ως… μελέτη με στοιχειώδη συρραφή. Ο καθένας μπορεί να φαντασθεί τι θα γίνει τώρα, όταν ήδη υπάρχει η βασική υποδομή για το χωροταξικό και κάποιοι ιδιώτες θα αναλάβουν να την… αναθεωρήσουν.
Η διαμάχη για το ποιος θα προκηρύξει την αναθεώρηση με επισπεύδουσα την Περιφέρεια Πελοποννήσου, είναι άνευ σημασίας για τους πολίτες. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι ο σκοπός, το περιεχόμενο και η κατεύθυνση της αναθεώρησης. Συζητούμε ουσιαστικά για έναν χωροταξικό σχεδιασμό ο οποίος υπάρχει μόνον στα χαρτιά και… αυτοαναθεωρείται ανάλογα με τις συνθήκες. Αν για παράδειγμα αύριο με βάση τις οικονομικές εξελίξεις ακυρωθεί η κατασκευή του δρόμου Πύργος-Τσακώνα ή Λεύκτρο-Σπάρτη, αυτομάτως αλλάζουν τα δεδομένα καθώς οικονομία και υποδομές κάνουν τη δική τους χωροταξία. Εχοντας ένα πλήθος ζητημάτων ανοικτό στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, θα πρέπει να δούμε ανάλογο αριθμό σεναρίων αναθεώρησης αν θέλουμε να συζητούμε επί πραγματικών δεδομένων και όχι για γραμμές και… χρώματα πάνω στο χάρτη. Και φυσικά χωροταξικός σχεδιασμός σημαίνει πρωτίστως υποδομές στήριξης για τις οποίες θα πρέπει να εγγυηθεί η Πολιτεία.
Από εκεί και ύστερα υπάρχουν μια σειρά ζητήματα που θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπιστούν σε εθνικό επίπεδο και στη συνέχεια σε περιφερειακό. Είναι αυτά που σχετίζονται με τα "ειδικά χωροταξικά", όπως αυτά για τον τουρισμό ή τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παρουσιάζοντας τη θέση για αναθεώρηση των περιφερειακών χωροταξικών ο κ. Σηφουνάκης μίλησε για "πολιτικές δεσμεύσεις" τις οποίες είχε αναλάβει το ΠΑΣΟΚ σχετικά με το θέμα αυτό. Και φυσικά η έκφραση αυτή δεν αποτελεί παρά… προπέτασμα καπνού καθώς το κυβερνητικό κόμμα έχει πετάξει στο καλάθι των αχρήστων τις προεκλογικές του δεσμεύσεις, ειδικά στα ζητήματα χωροταξίας καθώς κατηγορούσε τη Νέα Δημοκρατία ότι "παραδίδει τις καλύτερες περιοχές της χώρας στα μεγάλα κατασκευαστικά συμφέροντα". Και τώρα την υπερφαλαγγίζει προσπαθώντας να πουλήσει ακόμη και τα φιλέτα του Δημοσίου και μάλιστα με ταχύτητα… fast track.
Είναι προφανές ότι δεν είναι δυνατόν να συνταχθεί περιφερειακό χωροταξικό όταν εκκρεμούν τα ειδικά χωροταξικά και μάλιστα σε περιοχές όπως η Πελοπόννησος που παρουσιάζεται ως "Ριβιέρα" για τον τουρισμό, ενώ παράλληλα εξελίσσονται επιχειρήσεις… κατάληψης των βουνών από ανεμογεννήτριες χωρίς σχέδιο και όπου οι επενδυτές (με ή χωρίς εισαγωγικά) βρουν… μπόσικες τις αντιδράσεις.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο όφειλε να έχει γνώμη για τον υφιστάμενο σχεδιασμό και θέσεις για τα στοιχεία που ενδεχομένως θα πρέπει να αλλάξουν. Και υπάρχει εκείνο το επιστημονικό δυναμικό που είναι σε θέση να φέρει σε πέρας αυτή την αποστολή. Η περί την αρμοδιότητα για την προκήρυξη της μελέτης διαμάχη, είναι πέρα από την ουσία της υπόθεσης.

belias@internet.gr