Δεν θα κουραστώ όμως να υπενθυμίζω ότι όλοι οι πρωθυπουργοί της κρίσης, από τη θέση της αντιπολίτευσης πριν κατακτήσουν την εξουσία, αφενός υποσχέθηκαν εύκολες λύσεις και αφετέρου στοχοποίησαν όσους τόλμησαν να υποστηρίξουν με σθένος ότι η έξοδος από την κρίση απαιτεί θυσίες, κι ότι όποιος ισχυρίζεται το αντίθετο είναι είτε λαϊκιστής είτε ανόητος.
Πρώτος επέλεξε την εύκολη λύση του «στρίβειν διά των εκλογών», προκειμένου να μη λάβει τα αναγκαία δημοσιονομικά μέτρα, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Τον εύκολο δρόμο προς την εξουσία ακολούθησε ο διάδοχός του Γιώργος Παπανδρέου με το προεκλογικό «λεφτά υπάρχουν», που έκλεινε το μάτι στους ψηφοφόρους αφήνοντας υποσχέσεις για συνέχιση του πάρτι. Το μάτι στους ψηφοφόρους έκλεισε από το Ζάππειο και ο Αντώνης Σαμαράς, πριν διαπιστώσει ως πρωθυπουργός ότι η εφαρμογή του μνημονίου είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να οδηγήσει σε έξοδο από την κρίση και από το... μνημόνιο. Στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, χωρίς καθόλου να παραδειγματιστεί από την πρόσκρουση των προκατόχων του στην πραγματικότητα, πλειοδότησε απλώς με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης - με το οποίο υποσχόταν (τι άλλο;) επιστροφή στο παρελθόν. Μετά από ένα ολόκληρο εξάμηνο «διαπραγματεύσεων» και με κόστος πολλά δισεκατομμύρια ευρώ, αντιλήφθηκε τελικά κι αυτός ότι... «Αριστερή πολιτική είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας και οι επενδύσεις».
Δυστυχώς όμως για όλους μας, δεξιά και αριστερά της κυβέρνησης βρίσκονται ακόμα πολλά κόμματα που είναι έτοιμα να κατακτήσουν την εξουσία διαλαλώντας με τη σειρά τους ότι υπάρχει εύκολος δρόμος εξόδου από την κρίση και ότι δεν χρειάζονται επενδύσεις, αλλά επιστροφή στη... δραχμή. Μεταξύ αυτών που ονειρεύονται να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του Αλέξη Τσίπρα είναι οι πρώην σύντροφοί του στην κυβέρνηση, οι οποίοι άλλαξαν πλεύση και μετά τη διάσπαση ανακάλυψαν την ενότητα... και την ασύγκριτη δύναμη της δραχμής.
Δεξιά της κυβέρνησης, πρώην συναγωνιστές του Πάνου Καμμένου ονειρεύονται να μπουν στο Μαξίμου και να εθνικοποιήσουν όσες επιχειρήσεις ιδιωτικοποίησε η Αριστερά. Επιπλέον οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων, που εγκαταλείπουν καθημερινώς τα δύο κυβερνητικά κόμματα όπως εγκατέλειψαν νωρίτερα το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία, αναζητούν νέους σωτήρες σε πολιτικούς σχηματισμούς που υπόσχονται περισσότερο κράτος.
Κακά τα ψέματα: Οι περισσότεροι Ελληνες πιστεύουν -και μάλιστα ανεπιφύλακτα- ότι το κράτος, και όχι οι ιδιωτικές επενδύσεις, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Η αντίληψη αυτή δεν έγινε κυρίαρχη ξαφνικά, ούτε δημιουργήθηκε -σύμφωνα με έναν ακόμα πολιτικό μύθο- στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Είναι αποτέλεσμα της λειτουργίας του μετεμφυλιακού πανίσχυρου κράτους της Δεξιάς, που κυριάρχησε όχι μόνο στη πολιτική, αλλά και στην οικονομική ζωή.
Το μετεμφυλιακό κράτος με τα χρήματα της Δύσης διόριζε στο Δημόσιο, έδινε δάνεια στους αγρότες, επιδοτούσε τους επιχειρηματίες και συνεργαζόταν με τους εργολάβους. Ο οικονομικός ρόλος του μετεμφυλιακού κράτους έγινε ακόμα πιο έντονος μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση του 1973 (το κρίσιμο αυτό σημείο καμπής πολλοί το συγχέουν, εσκεμμένα ή μη, με τη μεταπολίτευση) που δημιούργησε δεκάδες προβληματικές επιχειρήσεις καθώς η αύξηση του ενεργειακού κόστους τις έθεσε εκτός ανταγωνισμού. Οι κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης απλώς επέλεξαν να κρατικοποιήσουν αυτές τις προβληματικές επιχειρήσεις και να τις κράτησαν ζωντανές με... θαλασσοδάνεια από τις τράπεζες που βρίσκονταν υπό άμεσο ή έμμεσο κρατικό έλεγχο.
Ετσι, καθώς οι κρατικές και ημικρατικές τράπεζες δανειοδοτούσαν τις κρατικές επιχειρήσεις και τον κρατικοδίαιτες ιδιωτικές επιχειρήσεις, δημιουργήθηκε -και όχι άδικα- στους Ελληνες η αντίληψη για τον κυρίαρχο ρόλο του κράτους στην οικονομική ζωή. Γι' αυτό από τότε που ξέσπασε η κρίση μέχρι σήμερα, οι Ελληνες δεν μπορούν και δεν θέλουν να πιστέψουν ότι τελείωσαν οι μέρες της κυριαρχίας του κράτους στην οικονομική ζωή, αφού τελείωσαν τα δανεικά που έρρεαν μέχρι τότε από τη Δύση. Γι' αυτό επίσης, από τότε που ξέσπασε η κρίση μέχρι σήμερα, όσοι τρέφονται από το δημόσιο ταμείο κάνουν ό,τι μπορούν για να υποκαταστήσουν τα δανεικά αυτά με... φόρους: Θέλουν να διατηρήσουν ζωντανό το μετεμφυλιακό κράτος - πατερούλη, το οποίο δημιουργήθηκε ως ανάχωμα για τον κομμουνιστικό κίνδυνο και κατέληξε λάφυρο στα χέρια των νεοκομμουνιστών που έτρεφαν αυταπάτες για το πώς παράγεται ο πλούτος.
Τελικώς, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, αφού ελάχιστοι είναι αυτοί που πιστεύουν πραγματικά πως χρειάζεται ένα τσουνάμι επενδύσεων ώστε να πάρει μπροστά η οικονομία, το μετεμφυλιακό κράτος και η συνδεδεμένη με αυτό οικονομική δραστηριότητα θα καταρρεύσουν με πάταγο, και μάλιστα για τους ίδιους λόγους που κατέρρευσαν οι κρατικές οικονομίες του υπαρκτού σοσιαλισμού: Επειδή το κράτος, όχι μόνο δεν μπορεί να παράγει πλούτο, αλλά αντιθέτως η εμπλοκή του στην παραγωγική διαδικασία οδηγεί αργά ή γρήγορα σε συρρίκνωση του ΑΕΠ. Αλλη μια τραγική ειρωνεία για το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς, που δημιουργήθηκε για να αναχαιτίσει τον κομμουνιστικό κίνδυνο... είναι ότι τελικώς θα καταρρεύσει με τον ίδιο τρόπο που κατέρρευσε και ο εχθρός του.
Μένει μόνο να δούμε αν θα καταρρεύσει στα χέρια πρώην ή νυν κουμουνιστών. Δεν αποκλείεται βέβαια το τελευταίο καρφί στο φέρετρο να το βάλουν οι εθνικοσοσιαλιστές, έτσι ώστε πολιτικά ο κύκλος να κλείσει ακριβώς στο σημείο απ' το οποίο ξεκίνησε.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
