Γι' αυτό δεν προκαλεί σε κανέναν εντύπωση που ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου πανηγυρίζει για τη μελλοντική εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο νέο οικόπεδο της ελληνικής ΑΟΖ, στη Νότια Πελοπόννησο λέγοντας: “Το συγκεκριμένο οικόπεδο ανήκει κατά κύριο λόγο στην εδαφική αρμοδιότητα της Πελοποννήσου, γεγονός το οποίο συνεπάγεται την ιδιαίτερη οικονομική της ενίσχυση, δεδομένου ότι το 5% των εσόδων του Ελληνικού Δημοσίου θα κατανέμεται στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Γίνεται αντιληπτό ότι, αν από την αξιοποίηση ενός μικρομεσαίου οικοπέδου, όπως του Πατραϊκού Κόλπου, το εκτιμώμενο όφελος είναι 40 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, τότε η αξιοποίηση ενός διπλάσιου σε δυναμικότητα οικοπέδου στα νότια της Πελοποννήσου θα αποφέρει τουλάχιστον το διπλάσιο όφελος ετησίως για την Περιφέρεια Πελοποννήσου”.
Θα μου πείτε: Είναι κακό που ο κ. Τατούλης πανηγυρίζει επειδή η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα αποκτήσει στο μέλλον έσοδα 80 εκατομμυρίων ευρώ από υδρογονάνθρακες; Φυσικά και δεν είναι κακό να πανηγυρίζει για τα έσοδα. Θα πανηγύριζα μάλιστα και εγώ μαζί του αν ξεκινούσε από αύριο το πρωί διάλογο με τους πολίτες για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των μελλοντικών εσόδων από τα πετρέλαια. Βέβαια για να ξεκινήσει ο διάλογος θα πρέπει πρώτα από όλα να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι μιας περιοχής μπορεί να είναι ταυτόχρονα ευχή και κατάρα. Η ευχή πιάνει τόπο αν οι πολίτες αξιοποιήσουν σωστά τους πόρους αφήνοντας στην άκρη τα κοντόφθαλμα μικροσυμφέροντα. Αντίθετα οι πόροι θα μετατραπούν σε κατάρα αν μια επιχειρηματική, θρησκευτική ή πολιτική ομάδα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τα έσοδα, με κύριο γνώμονα τη διατήρηση της κυριαρχίας της. Ειδικά τα έσοδα από την πώληση πετρελαίου μπορεί να τα εκμεταλλευτεί μια διεφθαρμένη άρχουσα τάξη ή ένα ολιγαρχικό καθεστώς για να εξαγοράσει την παραμονή του στην εξουσία. Μια ματιά στις περισσότερες αραβικές χώρες και στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Αφρικής και Νότιας Αμερικής θα πείσει και τον πιο δύσπιστο πολίτη για την κατάρα των πλούσιων πόρων. Αντιθέτως μια ανάγνωση και μόνο των οικονομικών στοιχείων για τη Νορβηγία αρκεί για να καταλάβουμε πως το πετρέλαιο είναι ευλογία για τις χώρες που θα αξιοποιήσουν τα έσοδα από την πώλησή του.
Επιστρέφοντας στα μελλοντικά έσοδα που θα έχει η Περιφέρεια Πελοποννήσου από τους υδρογονάνθρακες, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αξιοποιηθούν και ακόμα περισσότεροι για να “εξαγοραστούν” ψήφοι με σπατάλη δεκάδων εκατομμυρίων σε εκατοντάδες μικροέργα ή επιδόματα. Για παράδειγμα, υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα ταμείο αξιοποίησης των εσόδων στο πρότυπο της Νορβηγίας, αλλά υπάρχει και το ενδεχόμενο τα χρήματα να ξοδεύονται σε ανούσια έργα και αναπλάσεις που ωφελούν μόνο τους εργολάβους. Πέρα λοιπόν από τα πανηγύρια για τα πετρέλαια υπάρχει ένα μεγάλο στοίχημα για την αξιοποίηση των πόρων από τα πετρέλαια που αφορά όχι μόνο τους πολιτικούς αλλά κυρίως τους πολίτες. Στο χέρι των πολιτών είναι να κερδηθεί το στοίχημα και να μην χαθεί μια ακόμα ευκαιρία.
Υ.Γ. Προσωπικά πάντως δεν θα πόνταρα ούτε μισό ευρώ στην πιθανότητα δημιουργίας ενός ταμείου στο πρότυπο της Νορβηγίας. Αντιθέτως δεν θα δίσταζα να ποντάρω σε πιθανή αύξηση της σπατάλης των εσόδων από τον μαύρο χρυσό.
Θανάσης Λαγός
