Με άλλα λόγια: Η απλή αναλογική στην αυτοδιοίκηση έχει οδηγήσει σε κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων, αντί να οδηγήσει σε προεκλογικές συνεργασίες. Μένει να δούμε αν με τη σειρά του ο κατακερματισμός αυτός θα οδηγήσει μετεκλογικά σε αναγκαστικές συνεργασίες ή σε εκβιασμούς, συνδιαλλαγές κάτω από το τραπέζι και τελικώς σε ακυβερνησία.
Εννοείται ότι, με τη σειρά της, τυχόν ακυβερνησία θα οδηγήσει μαθηματικά σε ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του δημάρχου και του περιφερειάρχη, σε βάρος των συμβουλίων, προκειμένου να λειτουργήσουν οι δήμοι και οι περιφέρειες. Ετσι, για μια ακόμα φορά θα επιβεβαιωθεί ότι ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις... και ότι η άκριτη υιοθέτηση καινοτόμων προτάσεων δεν αποτελεί πανάκεια.
Σε κάθε περίπτωση, οι πολιτικές συνεργασίες δεν θα επιτευχθούν ούτε "με ένα νόμο μέρα μεσημέρι", ούτε επειδή η οικονομική κρίση τις έχει καταστήσει αναγκαίες. Θα επιτευχθούν μόνο αν αλλάξει η γενικότερη νοοτροπία των πολιτών, με καθιέρωση κανόνων αξιοκρατίας και διαφάνειας. Μόνο έτσι θα γκρεμιστεί το τείχος καχυποψίας που εμποδίζει τις συνεργασίες, όχι μόνο στην πολιτική, αλλά και στην οικονομική και κοινωνική ζωή.
Αλήθεια, πόσες συνεργασίες επιχειρήσεων έγιναν μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης; Ελάχιστες, γιατί ο ένας επιχειρηματίας υποπτεύεται τον άλλο ότι του ζητεί συνεργασία με μοναδικό στόχο να του σκάψει το λάκκο. Η καχυποψία αυτή κάθε άλλο παρά αβάσιμη είναι, αφού ο μέσος Ελληνας έχει εκπαιδευτεί να διεκδικεί το μερίδιο του διπλανού του και όχι να παράγει ο ίδιος νέο πλούτο.
Στην περίπτωση των οικονομικών συνεργασιών λοιπόν, οι περισσότεροι επιχειρηματίες βλέπουν πράγματι μια ευκαιρία να διεκδικήσουν το μερίδιο του ανταγωνιστή τους, και όχι την ανάγκη να αυξήσουν το συνολικό μερίδιό τους στην αγορά. Αν στο παζλ προστεθεί και το ενδοεπιχειρησιακό έλλειμμα αξιοκρατικών κανόνων, γίνεται κατανοητό ότι οι εταιρικές συνεργασίες καθίστανται ανέφικτες καθώς η κάθε φατρία θα προωθεί τα δικά της μέλη, σε βάρος της αναπτυξιακής προοπτικής.
Η καχυποψία καθιστά επίσης ανέφικτη την ουσιαστική συνεργασία μεταξύ εργοδοσίας και εργαζόμενων, αφού η μια πλευρά υποψιάζεται την άλλη ότι θα την εκμεταλλευτεί στυγνά προκειμένου να επιτύχει τους οικονομικούς της στόχους. Δυστυχώς και αυτή η καχυποψία εδράζεται σε πραγματικά περιστατικά, αφού οι περισσότεροι εργοδότες επιχειρούν να βγάλουν από τη μύγα ξίγκι, ενώ από τη άλλη πλευρά οι περισσότεροι συνδικαλιστές θέτουν το κοντόφθαλμο συμφέρον πάνω από το κοινό καλό.
Σε κοινωνικό επίπεδο, αρκεί κάποιος να παρατηρήσει τις σχέσεις των πολιτιστικών συλλόγων, για να αντιληφθεί ότι η συνεργασία παραμένει ζητούμενο ακόμα και μεταξύ των ανθρώπων που παράγουν πολιτισμό.
Σε τοπικό επίπεδο, το ένα χωριό μισεί το άλλο, και όλοι μαζί οι χωριάτες τους "πρωτευουσιάνους που τους πίνουν το αίμα".
Πώς θα υπάρξει λοιπόν πολιτική συνεργασία, σε μια χώρα όπου βασιλεύουν η καχυποψία και το έλλειμμα αξιοκρατικών κανόνων; Πώς θα γίνει η επιλογή των αξιών και ικανών, όταν η κάθε φατρία θεωρεί τα μέλη της καλύτερα από όλους τους υπόλοιπους; Πάντως, όχι μόνο με ένα νόμο και μάλιστα εκλογικό.
Η απλή αναλογική σε καθεστώς καχυποψίας και αναξιοκρατίας οδηγεί απλώς σε περαιτέρω κατακερματισμό, που με τη σειρά του εντείνει τον φαύλο κύκλο της συνδιαλλαγής, της καχυποψίας, της αναξιοκρατίας και, τελικά, της περαιτέρω ενίσχυσης του ισχυρότερου.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
