Ο κατακερματισμός αυτός οφείλεται κυρίως στο ότι η πολιτική ελίτ δεν μπορεί να αντισταθεί στις σειρήνες του τοπικισμού, που εμποδίζουν τη δημιουργία πολυδύναμων νοσοκομείων τα οποία θα προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες. Σε κάθε περίπτωση όμως, η πολυδιάσπαση των υγειονομικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Πελοποννήσου σε 9 νοσοκομεία, 20 κέντρα υγείας και 167 περιφερειακά ιατρεία έχει αποδειχθεί αναποτελεσματική και συνεχίζει να οδηγεί χιλιάδες ασφαλισμένους κάθε μήνα στην… Αττική. Υπενθυμίζουμε ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με την απογραφή του 2021, έχει πληθυσμό 539.535 κατοίκους, που ισοδυναμεί με τον πληθυσμό ενός και μόνο ευρωπαϊκού αστικού κέντρου μετρίου μεγέθους, το οποίο συνήθως εξυπηρετείται από ένα πολυδύναμο νοσοκομείο.
Ασφαλώς, ο υγειονομικός χάρτης της Περιφέρειας Πελοποννήσου δεν μπορεί να σχεδιαστεί αγνοώντας τον οικιστικό κατακερματισμό και τη γήρανση του πληθυσμού. Δεν πρέπει όμως να σχεδιαστεί ούτε με τη λογική που απέτρεψε τον αστικό μετασχηματισμό της Πελοποννήσου, ούτε πάνω στους πυλώνες του τοπικισμού και της κομματοκρατίας, που οδηγούν σε ακριβές υπηρεσίες χαμηλής ποιότητας. Μέχρι τώρα, ο συνδυασμός τοπικισμού και κομματοκρατίας εμποδίζει την πραγματική αποκέντρωση, συγκεντρώνοντας στην Αττική τις δομές και τις υπηρεσίες που εξυπηρετούν τους πολίτες, ενώ την ίδια ώρα οι αποκεντρωμένες μονάδες λειτουργούν πολλές φορές ως διαμετακομιστικά κέντρα.
Γι’ αυτό, το πρώτο βήμα για την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας θα γίνει όταν οι Περιφέρειες αναλάβουν πλήρως και αποκλειστικώς την αρμοδιότητα της Δευτεροβάθμιας Υγείας, και οι δήμοι μέσω διαδημοτικών συνεργασιών την Πρωτοβάθμια Υγεία. Ειδικά στον Μοριά είναι αναγκαία η διοικητική ενοποίηση της τριχοτομημένης Πελοποννήσου, προκειμένου να αξιοποιηθούν οι μονάδες της Πάτρας, που μπορούν και πρέπει να αναδειχθούν σε πυλώνες του περιφερειακού συστήματος υγείας. Παραδόξως πώς, το υπερσυγκεντρωτικό κράτος οδηγεί αποδεδειγμένα σε περαιτέρω κατακερματισμό των υπηρεσιών, εδραιώνοντας την εξουσία του πάνω στην πολυδιάσπαση που επιφέρουν οι τοπικισμοί και η κομματοκρατία -τα οποία υπηρετούν μεταξύ άλλων οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που επαιτούν χρήματα (επειδή δεν έχουν δικούς τους πόρους) στους διαδρόμους των υπουργείων.
Θανάσης Λαγός
