Η συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο για τη διαχείριση των σκουπιδιών επιβεβαίωσε όσα ήταν ήδη γνωστά. Δεν υπάρχει καθαρό σχέδιο για την επίλυση του προβλήματος. Υπάρχουν σκόρπιες ιδέες και διακήρυξη καλών προθέσεων, οι οποίες όμως δεν καταλήγουν σε συγκεκριμένη πρόταση επίλυσης του προβλήματος. Οι αποσπασματικές προτάσεις οδηγούν βέβαια στη γέννηση νέων κωλυμάτων και αδιεξόδων. Οπως πολλές φορές έχουμε τονίσει, όλα αυτά συμβαίνουν γιατί το πρόβλημα προσεγγίζεται με όρους επικοινωνίας. Το πρώτο μέλημα του κάθε παράγοντα εδώ και χρόνια είναι να μην χρεωθεί πολιτικά τη λύση, η οποία προϋποθέτει την εξεύρεση χώρου εγκατάστασης της μονάδας. Το αγκάθι στην αντιμετώπιση του προβλήματος των σκουπιδιών είναι η εξεύρεση χώρου και η αδυναμία του πολιτικού προσωπικού να αναλάβει την ευθύνη και το κόστος που αυτή συνεπάγεται. Οι πολιτικοί, με άλλα λόγια, και στο πρόβλημα των σκουπιδιών κρύβονται, μεταθέτοντας τη λύση ο ένας στον άλλο, και όλοι μαζί στο μέλλον, γιατί δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας η οποία δίκαια ή άδικα θα θεωρήσει ότι μεταβάλλεται σε χαβούζα.
Ο Πέτρος Τατούλης δείχνει, δυστυχώς, ότι ακολουθεί και αυτός την πεπατημένη των προκατόχων του. Με εισηγήσεις γενικές και αόριστες, με «μεγαλοπρεπείς» προσεγγίσεις, με ολίγη από θεωρία συνωμοσίας δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα. Ο Πέτρος Τατούλης είπε τη μισή αλήθεια στο Περιφερειακό Συμβούλιο υποστηρίζοντας ότι «το πρόβλημα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων αποτυπώνει με την μεγαλύτερη δυνατή αδρότητα την πολιτική και κοινωνική παθογένεια της ελληνικής πραγματικότητας. Το ζήτημα ποτέ κανείς δεν θέλησε να το λύσει διότι χρηματοδοτούσε ανέκαθεν μια μαύρη οικονομία που δεν επέτρεπε την προσέγγιση της επίλυσης του προβλήματος με καθαρούς – πάνω από το τραπέζι- κανόνες. Η μη επίλυση του προβλήματος αποτελεί ευθύνη των πολιτικών, των κυβερνήσεων και της αυτοδιοίκησης. Η μέχρι τώρα αποτυχία επίλυσής του οφείλεται στη συντήρηση της μαύρης οικονομίας και στην απουσία προτάσεων για ένα σύγχρονο μοντέλο. Χωρίς τη γνώση των προηγούμενων αποτυχιών δεν μπορούμε να οδηγηθούμε σε προτάσεις που θα παρέχουν εφικτά αποτελέσματα».
Για την άλλη μισή αλήθεια, που αφορά το βασικό ζήτημα δηλαδή τη χωροθέτηση των μονάδων, η τοποθέτηση του περιφερειάρχη είναι εξόχως αποκαλυπτική: «Θα επιτευχθεί συναίνεση, από τη στιγμή που σε έναν μήνα περίπου θα βγουν σε διαβούλευση τα σχέδια των τευχών δημοπράτησης και όλα τα επιμέρους στοιχεία του σχεδιασμού της αιρετής Περιφέρειας….» «…Το ζήτημα της χωροθεσίας αποτελεί, όπως γνωρίζετε, αρμοδιότητα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Οσον αφορά τη χωροθέτηση θα υλοποιηθεί είτε με νομοθετική ρύθμιση είτε με διαδικασίες fast track». Σε ελεύθερη μετάφραση «άρες-μάρες κουκουνάρες» και η μπάλα στην εξέδρα για μεταβίβαση της ευθύνης σε άλλους. Αυτή ήταν και διαχρονικά η πάγια τακτική των αυτοδιοικητικών παραγόντων. Από την εποχή των ΧΥΤΑ και των ΧΥΤΥ ζητούσαν από τους άλλους να βρουν χώρο για τα σκουπίδια τους, και αυτοί στέκονταν στο πλευρό των διαμαρτυρόμενων, που βέβαια δεν ήθελαν τα σκουπίδια στην περιοχή τους. Αυτή ήταν η παθογένεια που σωστά καταγγέλλεται παραπάνω, και βέβαια αυτή η παθογένεια οδηγούσε στις λύσεις κάτω από το τραπέζι και τη μαύρη οικονομία των εργολάβων απόκρυψης των σκουπιδιών.
Oπως πολλές φορές έχουμε σημειώσει το τελευταίο διάστημα, το θέμα της διαχείρισης των σκουπιδιών αποτελεί όνειδος για την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει πλέον χρόνος για πειραματισμούς και νέους κύκλους μεταβίβασης των ευθυνών. Αυτό όσο συντομότερα το κατανοήσουν όλοι, τόσο πιο γρήγορα θα καταλήξουν στις αναγκαίες και χρήσιμες αποφάσεις. Οι υπεύθυνοι της Περιφέρειας ας αφήσουν κατά μέρους τους θολούς διαγωνισμούς, τις μεγαλοστομίες και τον αυτοθαυμασμό τους και ας πράξουν τα αυτονόητα. Εναν διεθνή διαγωνισμό για την επιλογή της φθηνότερης και οικολογικότερης μεθόδου επεξεργασίας και μιας μελέτης με την ευθύνη των επιστημονικών φορέων της περιοχής (π.χ. ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕ ) για την επιλογή του καταλληλότερου χώρου. Η σύνδεση και των δυο θεμάτων εκτός από παράδοξη επιλογή οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέο αδιέξοδο.
Εχουμε χορτάσει από διαχείριση αποτυχιών με ή χωρίς δόλο. Τα σκουπίδια έχουν ήδη στοιχίσει ακριβά στους πολίτες και είναι καιρός εκτός από την πολιτική εξουσία με το συγκεκριμένο ζήτημα να ασχοληθούν και οι άλλες εξουσίες. Οι δεματοποιητές και οι διάφορες πειραματικές μέθοδοι που ασκήθηκαν στην περιοχή έχουν ήδη στοιχίσει ακριβά και έχουν συμβάλει όπως κατήγγειλε και ο περιφερειάρχης στη μαύρη οικονομία των σκουπιδιών. Οι αστοχίες στοιχίζουν, και το λογαριασμό τον πληρώνουν έμμεσα ή άμεσα πάντα οι πολίτες. Στην Καλαμάτα το επόμενο διάστημα θα φτάσει στα σπίτια των κατοίκων η λυπητερή όλων όσων έγιναν ή δεν έγιναν όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τζάμπα δεν υπάρχει ούτε στα σκουπίδια. Αντίθετα, όλοι μας πληρώνουμε και μάλιστα πολύ ακριβά τις μεγάλες ιδέες και τις αστοχίες ενός πολιτικού προσωπικού που ξέρει μόνο να επικοινωνεί τα λάθη του. Βασικά φροντίζει να στέλνει τον λογαριασμό στους πολίτες μετά την απομάκρυνση από το ταμείο της κάλπης.
Υ.Γ. Η περιβαλλοντική προμελέτη για το δρόμο Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη κατατέθηκε προχθές για έγκριση στην Περιφέρεια. Η προμελέτη αυτή εξετάζει δυο σενάρια χάραξης. Για όσους δεν κατάλαβαν είμαστε ακόμα στο στάδιο της προμελέτης για την εξεύρεση της βέλτιστης χάραξης. Θέλουμε δηλαδή ακόμα κάνα δυο χρόνια, αν όλα πάνε καλά και με γρήγορους ρυθμούς, για να ολοκληρωθούν οι μελέτες προκειμένου να φτάσουμε σε διαδικασία δημοπράτησης. Με αυτούς τους ρυθμούς είναι προφανές ότι δεν προλαβαίνουμε την ένταξη του συγκεκριμένου έργου στο ΕΣΠΑ. Με βάση λοιπόν αυτή την πραγματικότητα ορισμένοι που είχαν χρόνια την ευθύνη για τα έργα στο νομό, καλό θα ήταν να σιωπήσουν από ντροπή. Οι άλλοι ας αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα κινούμενοι έξω από το συνηθισμένο και το γραφειοκρατικό, αν θεωρούν ότι η κατασκευή του συγκεκριμένου δρόμου έχει κομβική σημασία για την ανάπτυξη του νομού.
panagopg@gmail.com
Του Γιώργου Παναγόπουλου