Αναζητούν λύση για την καταπολέμηση του δάκου, ο οποίος έχει «φουντώσει» λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατούν. Οι διαδικασίες του Δημοσίου για την ανάδειξη εργολάβων για την καταπολέμηση του δάκου δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί και ο ένας αναρμόδιος πετάει το μπαλάκι στον άλλο…αναρμόδιο -τη μόνη δουλειά δηλαδή που ξέρουν να κάνουν με επιτυχία! Κάποιοι ελαιοπαραγωγοί αψηφώντας το οικονομικό κόστος προσανατολίζονται στο να ψεκάζουν μόνοι τους για να προστατέψουν την παραγωγή τους, αλλά δεν μπορούν να νιώθουν αισιόδοξοι για την καταπολέμηση του δάκου, ο οποίος ως γνωστόν δεν αντιμετωπίζεται με σημειακούς ψεκασμούς. Για όσους δεν έχουν ακόμα καταλάβει το μέγεθος του προβλήματος, να υπογραμμίσουμε ότι είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος να χαθεί η φετινή ελαιοπαραγωγή γιατί για μια ακόμα φορά δεν θα ξεκινήσουν έγκαιρα οι ψεκασμοί για τον δάκο! Είναι τραγικό, αποτελεί ντροπή για όποιον διαθέτει δημόσια θέση και δεν μπορεί να εξασφαλίσει αυτό το ελάχιστο για την τοπική οικονομία και τους πολίτες αυτής της περιοχής.
Η διερεύνηση του πώς και του γιατί συμβαίνει αυτό, έχει ενδιαφέρον περισσότερο για να καταδειχθεί η αναποτελεσματικότητα των διαδικασιών: Οταν πρέπει να γίνει διαγωνισμός με τις βαριές προβλέψεις και τη γραφειοκρατική ακαμψία του Δημοσίου, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες αλλά και το εξειδικευμένο αντικείμενο. Οταν η κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία εξαντλεί το γράμμα του νόμου, την τήρηση της τυπικής νομιμότητας, αδιαφορώντας για την ουσία και το επείγον του πράγματος. Οταν άλλος μοιράζει τα λεφτά (υπουργείο), άλλος υλοποιεί το έργο (Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση) και άλλος πληρώνει το κόστος (ελαιοπαραγωγοί) δύσκολα βρίσκεται κοινός τόπος συνεννόησης. Αποτέλεσμα, την πληρώνουν αυτοί που δεν ευθύνονται, δηλαδή οι παραγωγοί και συνολικά η τοπική οικονομία.
Οι διαδικασίες που ακολουθούνται είναι λάθος και αυτό φαίνεται από το αποτέλεσμα. Το ποιος ευθύνεται περισσότερο ή λιγότερο έχει αξία για τους εμπλεκόμενους, αλλά δεν είναι αυτό που απασχολεί τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Τι να τον κάνουν τον υπεύθυνο οι ελαιοπαραγωγοί αν για μια ακόμα χρονιά χάσουν το εισόδημά τους; Το ζήτημα είναι να «μπαλωθεί» η τρύπα με κάθε μέσο και τρόπο φέτος και να ξεκινήσει άμεσα ο σχεδιασμός για νέες διαδικασίες την επόμενη χρονιά. Η ψήφιση τροπολογίας μέσα στην εβδομάδα είναι μια κάποια λύση για να ξεκινήσουν ψεκασμοί όπου υπάρχει προσωρινός μειοδότης, αλλά πρέπει να βρεθεί ταυτόχρονα λύση και για τις περιοχές που δεν υπάρχει μειοδότης από τον διαγωνισμό, οι οποίες δεν είναι λίγες. Τι θα γίνει εκεί, θα χάσουν οι παραγωγοί το εισόδημά τους γιατί δεν υπάρχει ενδιαφέρον από εργολάβο για ψεκασμό;
Το Δημόσιο δεν μπορεί να κινηθεί ευέλικτα και πρακτικά και η περίπτωση της δακοκτονίας είναι ένα κλασικό παράδειγμα. Είναι προφανές ότι η διαδικασία πρέπει να αλλάξει γιατί το σημερινό σύστημα είναι απολύτως αποτυχημένο. Το ζήτημα της αποτελεσματικής καταπολέμησης του δάκου αλλά και άλλων ασθενειών που πλήττουν την ελαιοκαλλιέργεια θεωρούμε ότι πρέπει να εξεταστεί από μηδενική βάση. Δεν βλέπουμε το λόγο για τον οποίο τη δακοκτονία πρέπει να την πραγματοποιεί η Περιφέρεια υπό τις οδηγίες του υπουργείου και όχι οι δήμοι που είναι εγγύτερος θεσμός. Με βάση τις προσεγγίσεις των επιστημονικών φορέων και των ειδικών θα πρέπει να δομηθεί ένα νέο σχέδιο αντιμετώπισης των ασθενειών που πλήττουν την ελαιοπαραγωγή, που αποτελεί πλέον μονοκαλλιέργεια για ολόκληρη σχεδόν τη Μεσσηνία. Το επίπεδο θα πρέπει να είναι ο δήμος και οι διαγωνισμοί να διεξάγονται στα όρια των παλιών καποδιστριακών δήμων, οι οποίοι στη Μεσσηνία συγκροτούν κοινές ελαιοπαραγωγικές περιοχές. Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και οι «βαριές διοικητικές διαδικασίες» που ακολουθούνται δεν αποδίδουν. Το πέρασμα της αρμοδιότητας στους δήμους είναι μια λύση η οποία θα πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα.
Οι δήμοι για να αναλάβουν όμως τη διαδικασία χρειάζονται και την αντίστοιχη στελέχωση, για να μην έχουμε επανάληψη άλλης μιας φαρσοκωμωδίας, όπως αυτής των πολεοδομιών. Οι δημοτικές αρχές της Μεσσηνίας και ειδικότερα αυτές των αγροτικών δήμων θα πρέπει να σταματήσουν να κρύβονται πίσω από ψηφίσματα και από φιλικά κτυπήματα ενδιαφέροντος στην πλάτη. Χρειάζεται να βγουν μπροστά αναλαμβάνοντας δράση και ζητώντας τη δημιουργία αγροτικών διευθύνσεων στους δήμους τους, οι οποίες θα αναλάβουν τόσο διαδικαστικά ζητήματα, όπως η δακοκτονία, όσο και τη συνολική υποστήριξη της αγροτικής ανάπτυξης. Θεωρούμε ότι οι αγροτικές διευθύνσεις θα πρέπει να φύγουν από το επίπεδο περιφερειακής ενότητας και να περάσουν στο επίπεδο δήμου. Το επιτυχημένο παράδειγμα της Τριφυλίας πρέπει να αποτελέσει το μοντέλο ανάπτυξης νέων δημοτικών αγροτικών διευθύνσεων. Η ηγετική ομάδα της Περιφέρειας, όπως έχει γίνει σαφές το τελευταίο διάστημα, έχει άλλα σημαντικότερα ζητήματα να λύσει, όπως το να αλλάξει τις κλειδαριές στα γραφεία συσκέψεων, ενώ ταυτόχρονα ασχολείται με το ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόβλημα, οπότε είναι λογικό να μην βρίσκει χρόνο για επιτάχυνση των ψεκασμών δακοκτονίας! Σε κάθε περίπτωση όμως και ανεξαρτήτως από τις ειδικές συνθήκες της περιόδου, ο θεσμός ο οποίος είναι κοντύτερα στον αγρότη και τις ανάγκες του είναι ο δήμος και εκεί θα πρέπει να δομηθούν οι νέες δομές ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους.
panagopg@gmail.com