Η πραγματικότητα αυτή δεν μπορεί να ξεπεραστεί με ωραιοποιήσεις και με αντιρατσιστικές εξυπνάδες. Ο ρατσισμός φουντώνει όταν κλείνουμε τα μάτια στα πραγματικά προβλήματα, προσπαθώντας να τα υποβαθμίσουμε ή να τα δικαιολογήσουμε. Το πρόβλημα είναι υπαρκτό και δυσχεραίνει εδώ και πολλά χρόνια τη ζωή των κατοίκων της Μεσσηνίας. Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών έφεραν στην επιφάνεια αυτά που συνέβαιναν καθημερινά με μικρότερη ένταση και όλοι τα γνώριζαν, απλώς έλπιζαν να μη σκάσει η βόμβα στα χέρια τους.
Ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας, μετά τη συνάντησή του στην Τρίπολη με τον αστυνομικό περιφερειακό διευθυντή Παναγιώτη Πούπουζα, σε ανακοίνωσή του ανέδειξε την πολιτική διάσταση του προβλήματος θεωρώντας επαρκή την αστυνομική αντιμετώπισή του. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, η Αστυνομία κάνει καλά τη δουλειά της αλλά οι κλέφτες είναι κλέφτες γιατί δεν έχουν ενταχθεί κοινωνικά. Κάποιος δηλαδή κλέβει γιατί αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο έχει μεγαλώσει και έχει μάθει να λειτουργεί, οπότε όση Αστυνομία και να έχεις αυτός θα συνεχίσει να κλέβει, άρα χρειάζεται να τον μάθουμε να μην κλέβει. Το συγκεκριμένο σχήμα θεωρητικά είναι σωστό, αλλά ο πολίτης βιώνει μια καθημερινότητα που δεν του επιτρέπει να περιμένει... πότε θα μάθει ο κλέφτης να μην κλέβει. Ο πολίτης νιώθει απροστάτευτος από το κράτος, το οποίο ως μηχανισμό καταστολής έχει την Αστυνομία, η οποία οφείλει να αποκαταστήσει το αίσθημα ασφάλειας.
Ο Παναγιώτης Νίκας προχώρησε και σε μια άλλη ενδιαφέρουσα διαπίστωση σε σχέση με τη διόγκωση του προβλήματος, που αφορούσε τις «κουμπαριές» και τα νταραβέρια τοπικών πολιτικών προσώπων με Ρομά, υπονοώντας συναλλαγή με αντάλλαγμα ψήφους. Δεν είναι θεωρία που ακούγεται για πρώτη φορά, και ο περιφερειάρχης προφανώς γνωρίζει συμπεριφορές μιας και παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στα τοπικά πολιτικά δρώμενα τα τελευταία 20 χρόνια. Το ερώτημα όμως είναι: Ωραίες οι γενικές διαπιστώσεις, αλλά γιατί τόσα χρόνια δεν είχαν γίνει συγκεκριμένες καταγγελίες; Εμείς δεν γνωρίζουμε ποιος και σε ποιο βαθμό καλύπτει, και με ποιον τρόπο, Ρομά με αντάλλαγμα ψήφους, αλλά γνωρίζουμε ποιοι ήταν αυτοί που εκλέγονταν όλα αυτά τα χρόνια σε θέσεις ευθύνης. Οι έχοντες εξουσία στο τοπικό επίπεδο έχουν προφανώς και τις μεγαλύτερες ευθύνες για την πολιτική ανοχή σε συγκεκριμένες συμπεριφορές, που διόγκωσε το πρόβλημα.
Οι πολιτικές ευθύνες είναι προφανείς, όπως και η αδυναμία του κράτους και των οργάνων του να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας. Αν οι τοπικοί πολιτικοί παράγοντες έκαναν μια φορά τα στραβά μάτια για τους Ρομά, πόσες φορές άραγε να έχουν κάνει το ίδιο για τις κραυγαλέες αδυναμίες των κρατικών μηχανισμών που δραστηριοποιούνται τόσο στην καταστολή όσο και στην ένταξη της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας; Η αναζήτηση και ο καταλογισμός ευθυνών είναι ένα ωραίο γαϊτανάκι που πάντα καταλήγει στο γνωστό τραγούδι «δεν φταίμε εμείς, δεν φταίτε εσείς, φταίει ο Χατζηπετρής». Η ουσία όμως είναι ότι υπάρχει πρόβλημα και χρειάζεται να αντιμετωπιστεί. Και για την επίλυση του προβλήματος δεν αρκούν πλέον οι γενικές διαπιστώσεις ούτε οι γενικόλογες προτάσεις: Χρειάζεται συγκεκριμένη και καθορισμένη δράση, με στόχους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους.
Εδώ που έχουμε φτάσει, χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα τα οποία να δώσουν άμεσα αποτελέσματα, τόσο στην εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας στους πολίτες όσο και στην επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης. Εχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στην ανάγκη ελέγχου των άσκοπων μετακινήσεων, που μπορεί να ξεκινήσει με απλούς τροχονομικούς ελέγχους. Τα αυτοκίνητα με εμφανή προβλήματα, που ασκόπως κινούνται σε πόλεις και χωριά, θα πρέπει να ελέγχονται συστηματικά και αυστηρά – ένα μέτρο που θα αποσύρει από οδικό δίκτυο της Μεσσηνίας αυτοκίνητα που κακώς κυκλοφορούν. Η τοποθέτηση καμερών ασφαλείας στο οδικό δίκτυο «για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας» θα αποτελέσει ένα ακόμα μέτρο περιορισμού των άσκοπων μετακινήσεων, αλλά και εντοπισμού παράνομων δραστηριοτήτων. Η υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των ανήλικων Ρομά, όπως και η επιδότηση της εργασίας κι όχι της απορίας, αποτελούν ασφαλή τρόπο για ένταξη και επίλυση του προβλήματος σε βάθος χρόνου.
Το τι πρέπει να γίνει έχει αναλυτικά αναφερθεί πολλές φορές, από ειδικούς και μη. Εχουν κατατεθεί προτάσεις με πολύ συγκεκριμένα βήματα και μέτρα, τα οποία αν εφαρμοστούν μπορούν να δρομολογήσουν λύσεις αντιμετώπισης του προβλήματος. Οσο όμως δεν γίνεται τίποτα, τόσο αυξάνεται η ανασφάλεια των πολιτών, τόσο φουντώνει ο ρατσισμός, και οι Ρομά γκετοποιούνται με αποτέλεσμα να βυθίζονται βαθύτερα στην παρανομία. Είναι καιρός να σταματήσουν οι διαπιστώσεις και ο κατευνασμός, και να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης τόσο τοπικά όσο και εθνικά, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ένα κοινωνικό πρόβλημα που έχει φτάσει στο απροχώρητο.
