Το αντιπλημμυρικό της Καλαμάτας είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο σχεδιάζονται και υλοποιούνται τα δημόσια έργα. Κάποιοι σε ένα υπουργείο, αφού αποφασίσουν πρώτα ποιος θα κάνει το έργο, κάνουν μετά και μια μελέτη, την οποία επιβάλλουν ως μοναδική επιλογή στις τοπικές κοινωνίες. Η διαβούλευση και οι γνωμοδοτήσεις είναι απολύτως προσχηματικές, για να δείξουμε στους κουτόφραγκους ότι ακολουθούμε διαδικασίες. Κύριο μέλημα όλων είναι η τυπική νομιμοποίηση της διαδικασίας, μέσα από την οποία προέκυψε ο ανάδοχος. Το κλειδί δηλαδή είναι το ποιος θα «πρέπει» να κάνει το έργο. Αυτό είναι το βασικό.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση αποφάσισαν ότι θα δώσουν στους παραχωρησιούχους των αυτοκινητόδρομων με απευθείας ανάθεση την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων. Με τον τρόπο αυτό υποτίθεται ότι θα γίνονταν γρήγορα τα έργα -να σημειωθεί πάντως πως από όταν λήφθηκε η απόφαση έχουν περάσει 6 χρόνια και είμαστε ακόμα στη φάση της οριστικοποίησης των μελετών! Αφού αποφάσισαν από ποιον θα γίνει η δουλειά και έγραψαν δίπλα στο έργο και το αντίστοιχο ποσό, άρχισαν να ψάχνουν μετά το τι θα γίνει για να δικαιολογηθεί η σχετική δαπάνη. Στη συνέχεια απέκλεισαν κάθε λύση που θα έθετε υπό αμφισβήτηση την απευθείας ανάθεση, που έγινε στο όνομα της άμεσης εκτέλεσης των έργων. Είναι πλέον προφανές ότι βιάζονται να βάλουν μπουλντόζες στο ποτάμι, για να δικαιολογήσουν τον επείγοντα χαρακτήρα της απευθείας ανάθεσης.
Όσο και να αντιδράσουν αυτοί που βλέπουν αυτό που συμβαίνει, όσο και να φωνάξουν οι διάφοροι «γραφικοί», το έργο θα προχωρήσει. Βρίσκονται ή στήνονται οι χρήσιμοι πυλώνες, έτσι ώστε να θολώσουν τα νερά στα μάτια των πολιτών, προκειμένου να γίνει αυτό που έχει αποφασιστεί. Κάποιοι βέβαια θα πληρώσουν στο τέλος πολιτικά το μάρμαρο, αλλά όταν αυτό θα συμβεί, θα έχουν γίνει οι εκταμιεύσεις και θα έχει κινηθεί το χρήμα.
Η Καλαμάτα, όπως και κάθε περιοχή, χρειάζεται αντιπλημμυρική θωράκιση. Η κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον δεν αφήνουν περιθώρια για ολιγωρία. Το ποια όμως έργα θα γίνουν και πώς θα αξιοποιηθούν αποτελεσματικά οι διαθέσιμοι πόροι είναι τεράστιο ζήτημα. Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται αντιπλημμυρικά έργα, αλλά δεν γνωρίζουν όλα τα υπόλοιπα. Δεν ξέρουν δηλαδή αν είναι καλύτερο να γίνει το α’ ή το β’. Εννοείται ότι κάποια στιγμή θα καταλάβουν τι ακριβώς έχει παιχτεί και θα κατανοήσουν πλήρως το παιχνίδι, αλλά θα είναι επίσης κατόπιν των… εκταμιεύσεων.
Το τελευταίο διάστημα γίνεται μεγάλη συζήτηση για την αντιπλημμυρική θωράκιση της Αθήνας. Εκεί όλοι συμφωνούν ότι τα νερά πρέπει να συγκρατηθούν στο βουνό, γιατί είναι αδύνατον να ξηλωθεί ο Κηφισός και οι βασικοί οδικοί άξονες του λεκανοπεδίου. Άραγε στην Καλαμάτα γιατί προκρίνεται το ξήλωμα του Νέδοντα και το μπλοκάρισμα του κέντρου της πόλης και δεν ακολουθείται μοντέλο παρόμοιο με αυτό που προτείνεται στην Αθήνα; Είμαστε επαρχία και δεν καταλαβαίνουμε ή ξεγελιόμαστε ευκολότερα με χρωματιστές χάντρες;
Το ξήλωμα του Νέδοντα και ο αποκλεισμός του κέντρου θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την Καλαμάτα. Είναι καιρός οι επιχειρηματίες και οι κάτοικοι να αντιληφθούν ότι η συγκεκριμένη υπόθεση δεν είναι καλαμπούρι και δεν ισχύει το… σιγά μην γίνει! Φοβούμαστε ότι σύντομα θα βρεθούν όλοι προ δυσάρεστων εκπλήξεων και θα φτάσουμε στους πεφτοσυννεφάκηδες που θα μονολογούν πως… δεν γίνονται αυτά τα πράγματα! Μια χαρά γίνονται. Το οικονομικό αντικείμενο είναι μεγάλο και γκρεμίζει τα πάντα.
Η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες ημέρες όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και κινούνται στην κατεύθυνση να μαζευτεί η παρέμβαση σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Μακάρι να επικρατήσει η κοινή λογική και στο τέλος να περιοριστούν οι παρεμβάσεις σε συγκεκριμένα σημεία, χωρίς να διαλυθεί το σύμπαν, όπως προβλέπεται στην εγκεκριμένη μελέτη. Δεν γνωρίζουμε αν είναι εύκολο να βρεθεί η χρυσή τομή σε σχέση με την απορρόφηση των προϋπολογισμένων ποσών και του εκτελούμενου έργου. Το σίγουρο είναι ότι το ποσό που έχει εγγραφεί θα απορροφηθεί και ενδεχομένως θα αυξηθεί γιατί τα υλικά έχουν πλέον ανατιμηθεί. Τώρα αν από όλο αυτό προκύψει και αντιπλημμυρική θωράκιση, θα το διαπιστώσουμε στο μέλλον -ελπίζουμε όχι με δραματικό τρόπο.
panagopg@gmail.com
