Ο Βασίλης Κοσμόπουλος συμμετείχε τρεις φορές στις δημοτικές εκλογές της Καλαμάτας ως επικεφαλής υπερκομματικής παράταξης. Τις δύο δεν κατάφερε να περάσει στη δεύτερη Κυριακή χάνοντας από τους συνδυασμούς που στήριζαν τα παραδοσιακά κόμματα του μεταπολιτευτικού δικομματισμού. Το 2019 λόγω της πολυδιάσπασης των κομματικών δυνάμεων και κυρίως του χώρου της Ν.Δ. έφτασε πολύ κοντά να εκλεγεί δήμαρχος Καλαμάτας. Δεν τα κατάφερε, γιατί δεν είχε αφενός κομματική στήριξη -οι δυνάμεις της Ν.Δ. μαζεύτηκαν στην επαναληπτική κάλπη- και αφετέρου στρατηγική δεύτερης Κυριακής.
Η ελλειμματική εκλογική στρατηγική είναι το μεγάλο πρόβλημα των συνδυασμών που δεν έχουν κομματική στήριξη, δηλαδή την τεχνογνωσία των εκλογών. Ο Βασίλης Κοσμόπουλος και μια σειρά στελεχών που πλαισίωναν τον συνδυασμό του, μπορεί να είχαν τεχνοκρατική επάρκεια και προτάσεις για πολλά πράγματα, αλλά δεν το ήξεραν και δεν κατάφεραν να το μάθουν το άθλημα της πολιτικής. Τα κόμματα και τα στελέχη τους μπορεί να υποτιμώνται αλλά ξέρουν να γεμίζουν την κάλπη, να φέρνουν δηλαδή αποτέλεσμα και αυτό είναι που έχει τελικά σημασία. Το να ασχολείσαι με τα σημαντικά και να απευθύνεσαι σε ένα κοινό που έχει συγκεκριμένες προσλαμβάνουσες, δεν αρκεί. Για να πάρεις εκλογές χρειάζεται να συνομιλήσεις με όλο τον κόσμο και αυτό το επιτυγχάνουν μόνο οι μηχανισμοί των κομμάτων.
Η περίπτωση Κοσμόπουλου και στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις που συμμετείχε, αποδεικνύει ότι σε δήμους μεγέθους της Καλαμάτας τα κόμματα είναι ο ισχυρός παράγοντας που κρίνει τις εκλογές. Τα ακομμάτιστα σχήματα είναι ωραία για θεωρητικές συζητήσεις, αλλά δεν έχουν τύχη στην εκλογική μάχη. Τα κόμματα είναι στοιχείο της δημοκρατίας και ορθά παίζουν ρόλο σε πολιτικούς θεσμούς. Μπορεί να έχει υποχωρήσει η οργανωτική τους επάρκεια σε σχέση με το παρελθόν, αλλά παραμένουν ισχυρά.
Οι καταστάσεις μελών που προσέρχονται στις εκλογές για αρχηγό κόμματος, το μητρώο «πελατών» βουλευτών και πολιτευτών, τα αιτήματα και οι εξυπηρετήσεις κάθε είδους δομούν ένα σημαντικό εργαλείο για την εκλογική επικράτηση. Υπάρχει δηλαδή ένας κομματικός κατάλογος ονομάτων, στον οποίο κάποιος μπορεί να απευθυνθεί, να πιέσει και να ζητήσει τη στράτευση. Και αυτό αντιλαμβάνεται ο καθένας που έχει κάνει εκλογές πόσο σημαντικό είναι. Οι Περιφέρειες και οι μεγάλοι δήμοι είναι θεσμοί με πολιτική βαρύτητα και ο ρόλος των κομμάτων είναι εξ ορισμού σημαντικός. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. σε δήμους και Περιφέρειες οι συνδυασμοί καταρτίζονται με πολιτικά χαρακτηριστικά.
Η υποψηφιότητα του Βασίλη Τζαμουράνη κινήθηκε περίπου στα ίδια με αυτήν του Κοσμόπουλου. Τόσο στις εκλογές του 2019 όσο και στις πρόσφατες υπήρχε το άγχος της καταχώρισης του υπερκομματικού συνδυασμού και δόθηκε έμφαση στο τεχνοκρατικό προφίλ. Η ισορροπία μεταξύ των διαφορετικών κομματικών αποχρώσεων των μετεχόντων στον συνδυασμό και ο διαρκής ακήρυχτος πόλεμος στην Κεντροαριστερά έφθειρε και δεν δημιουργούσε δυναμική. Η τήρηση ισορροπιών μοιραία οδηγεί σε καμπάνια χωρίς γωνίες. Απονευρώνει την πολιτική αντιπαράθεση και δίνει πλεονέκτημα σε αυτόν που διαθέτει την ώθηση του κομματικού μηχανισμού.
Το κόμμα της Ν.Δ. έχει ισχυρή βάση στο Δήμο Καλαμάτας και δεν πρόκειται να χάσει αν δεν ανατραπούν οι πολιτικοί συσχετισμοί. Χρειάζεται, δηλαδή, συνδυασμός που θα στηρίζεται από ένα ισχυρό κόμμα, ο οποίος θα καταφέρει ταυτόχρονα να συσπειρώσει όλες τις άλλες δυνάμεις σε ένα μέτωπο με πολιτικά χαρακτηριστικά. Στο Δήμο Καλαμάτας θα έχουμε ξανά πραγματική μάχη όταν αποκατασταθούν οι ισορροπίες στο κομματικό επίπεδο. Όταν δηλαδή απέναντι στη Ν.Δ. υπάρξει κόμμα που θα δείξει δυναμική και θα διεκδικεί εξουσία, θα μπορέσει να υπάρξει και συνδυασμός που θα σταθεί με αξιώσεις απέναντι στο σύστημα που διοικεί το Δήμο Καλαμάτας από το 2006.
Οι εκλογές σε δήμους, όπως της Καλαμάτας, είναι πολιτική μάχη και δίνεται από πολιτικά πρόσωπα με ξεκάθαρο προσανατολισμό. Η κομματική ταύτιση και προέλευση δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα -αυτό φάνηκε και πρόσφατα στις περιπτώσεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Καλές οι προτάσεις για το παραλιακό μέτωπο και το ποτάμι, αλλά οι ψηφοφόροι ενδιαφέρονται, καλώς ή κακώς, και για άλλα «ταπεινά» πράγματα. Όποιος δεν απαντά με θετικό τρόπο στο σύνολο των προσδοκιών των ψηφοφόρων, χάνει τις εκλογικές μάχες. Δεν γνωρίζουμε αν οι ψηφοφόροι είναι σοφοί, αλλά είναι βέβαιο ότι ψηφίζουν με βάση αυτό που αντιλαμβάνονται ως συμφέρον, το οποίο συνήθως είναι ατομικό, όπως και η ψήφος.
panagopg@gmail.com
