Η αρχή από το απλούστερον: Οι διαγραμμίσεις των διαβάσεων στην πόλη. Και μάλιστα σε ορισμένους κρίσιμους χώρους, όπου είναι απολύτως αναγκαίες. Δεν γνωρίζω αν οι άρχοντες επιχειρούν ποτέ να κάνουν αυτό που κάνουν οι... αρχόμενοι καθημερινά. Μια βόλτα στην παραλιακή το πρωί για παράδειγμα, για να διαπιστώσουν ότι ουσιαστικά δεν διακρίνεται σε κανένα σημείο διαγράμμιση διαβάσεων πεζών. Εχουν ξεθωριάσει μέχρις εξαφανίσεως και με τη βοήθεια του ήλιου που κάνει το οδόστρωμα να... γυαλίζει, δεν φαίνεται απολύτως τίποτε. Δεν είναι λίγες οι φορές που αγανακτεί ο πολίτης όταν διαπιστώνει ότι στη διάβαση ελάχιστοι είναι εκείνοι που σταματούν. Αν όμως αποφασίσει να κυκλοφορήσει με το αυτοκίνητο παριστάνοντας τον... επισκέπτη, θα διαπιστώσει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις αδίκως παρασημοφορούνται με μούτζα οι τυπικά παραβάτες. Αυτό ασφαλώς δεν αποτελεί άλλοθι, πλην όμως για πολλούς λειτουργεί και ως τέτοιο. Οπως αρχικά σημείωσα, η ιστορία δεν αφορά μόνο στην παραλιακή, όπου εκ των πραγμάτων συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού και κυκλοφορούν τα περισσότερα αυτοκίνητα. Αλλά και σε πολλά ακόμη σημεία, όπου θα πρέπει να θεωρούνται απολύτως αναγκαίες. Αν προσέξει κάποιος θα αναρωτηθεί γιατί δεν υπάρχουν διαβάσεις για την πρόσβαση των πολιτών σε χώρους όπως είναι τα πάρκα, από όλες τις πλευρές του. Ενώ έχουν γίνει αόρατες σε σημεία από τα οποία διέρχεται πλήθος κόσμου περί το κέντρο της πόλης. Αναρωτιέται λοιπόν κανένας πόσο δύσκολο και πόσο κοστοβόρο είναι το έργο της διαγράμμισης στους δρόμους της πόλης. Και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία κυκλοφορεί ένα πλήθος επισκεπτών που δεν είναι υποχρεωμένοι να... μυρίσουν τα νύχια τους για να εντοπίσουν τη διάβαση. Τώρα θα μου πείτε ότι αυτά είναι λεπτομέρειες όταν οι άρχοντες φροντίζουν για το όνειρό (τους) περί την Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Αν πραγματοποιηθεί, θα... γυαλίσουν τα πάντα, υπομονή μέχρι τότε...
Τώρα θα μου πείτε και αν υπάρχουν διαγραμμίσεις... σιγά τον πολυέλαιο. Αμα γκαζώσει ο άλλος άντε να σταματήσει. Και ως γνωστόν πλείστοι όσοι των οδηγών δεν κοιτάζουν το δρόμο για τις διαβάσεις αλλά το... χρώμα του φαναριού για να περάσουν. Κατεβαίνει την Αρτέμιδος και αντί να κόβει προκειμένου να μην πάρει μπάλα κανέναν πεζό στη διάβαση της ΔΕΗ, πατάει γκάζι για να προλάβει το ελάχιστο πράσινο που ανάβει. Σταματάς λοιπόν εσύ για να περάσει ο πεζός και έρχεται πίσω σου ο άλλος για να τραβήξει ένα στουκάρισμα και να σε στείλει στα συνεργεία και τις ασφαλιστικές. Αν δηλαδή δεν συμβεί και τίποτε το χειρότερο και αντί για καλό προκαλέσεις κακό από την... τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Γιατί εκεί που σταματάς για να περάσει ο πεζός, ξεμπουκάρει το μηχανάκι και προσπερνάει από δεξιά ή αριστερά -ανάλογα πώς τον βολεύει- με κίνδυνο να στείλει... αδιάβαστο τον πεζό. Για τη διάβαση πριν τα φανάρια της Αριστομένους δεν το συζητούμε, αν έχει πράσινο θα πρέπει να κάνεις δέηση για να περάσεις. Η παραβίαση της διάβασης θεωρείται αυτονόητο δικαίωμα, ειδικά των επαγγελματιών που βιάζονται λες και δεν προλαβαίνουν τη δουλειά που έχει πέσει και θα χάσουν καμιά κούρσα. Ασφαλώς η κυκλοφοριακή αγωγή δεν αποκτάται διά της επιφοιτήσεως, αλλά υπάρχουν κάποια μέτρα τα οποία μπορούν τουλάχιστον να περιορίσουν τους κινδύνους επιτυγχάνοντας υψηλότερο ποσοστό συμμόρφωσης. Και το απλούστερο είναι τα "μάτια της γάτας" αρκετά πριν τις διαβάσεις (ή και τα επικίνδυνα STOP) για να κοπανάνε οι οδηγοί και να προειδοποιούνται ότι κάτι θα πρέπει να προσέξουν... ό,τι κι αν είναι αυτό. Κάποτε είχαν τοποθετηθεί πριν τις διαβάσεις των ποδηλατοδρόμων αλλά αν ψάξεις σήμερα, δύσκολα θα... εντοπίσεις σε καλή κατάσταση προειδοποιητικά εμπόδια. Ούτε σε σημεία του αστικού δικτύου που θα έπρεπε να απαγορεύεται... διά ροπάλου η προσπέραση δεν έχουν τοποθετηθεί. Αλλά είπαμε, αυτά είναι λεπτομέρειες με τις οποίες ασχολούνται οι... κουτόφραγκοι στις χώρες τους.
Τώρα τα γκάζια είναι μια άλλη θλιβερή ιστορία, αυτή της απουσίας ουσιαστικής αστυνόμευσης στους δρόμους της πόλης. Και με αυτό δεν εννοούμε βεβαίως ένα... σύνταγμα αστυνομικών ακροβολισμένο στους δρόμους για να γράφει παραβάσεις. Εννοούμε ένα σύστημα αυτόματης καταγραφής της ταχύτητας (νεοελληνικώς... ραντάρ) σε ορισμένους δρόμους, όπου πλείστοι όσοι οδηγοί δοκιμάζουν τα γκάζια και την τύχη τους. Ας παρατηρήσει κάποιος δρόμους, όπως η Αρτέμιδος, η Κρήτης, η Βασ. Γεωργίου αλλά και πιο “εσωτερικούς” δρόμους, όπως η Φαρών, η Ακρίτα και η Ναυαρίνου όταν είναι “ανοιχτοί” και θα διαπιστώσει ότι σε πλείστες όσες περιπτώσεις το τυπικό όριο των 50 χιλιομέτρων ουκ ολίγοι το γράφουν εις τα παλαιότερα των υποδημάτων τους προσπερνώντας από δεξιά και αριστερά ανάλογα με το πώς τους βολεύει. Σε ορισμένες περιπτώσεις πάνε με τις πάντες βάζοντας σε κίνδυνο όχι μόνο τη ζωή τους αλλά και των ανυποψίαστων που πηγαίνουν στη δουλειά τους. Βεβαίως εν Ελλάδι το σύστημα κατά βάση λειτουργεί με... σκιάχτρα, τα οποία όμως παίρνουν χαμπάρι οι έχοντες αδυναμία με τις υψηλές ταχύτητες και τα γράφουν εις τα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Γιατί οι περισσότερες προειδοποιήσεις συνήθως είναι ψεύτικες (“η ταχύτητα ελέγχεται με ραντάρ”) ή απλώς... προειδοποιήσεις -σαν αυτή στην Κρήτης για παράδειγμα, λες και εκείνος που έχει πιάσει 100 (και βάλε σε ορισμένες περιπτώσεις), θα... σκιαχτεί και θα κόψει για να κατέβει στα 50 χιλιόμετρα. Τώρα θα μου πείτε ότι αυτά έχουν κόστος αλλά η οδική ασφάλεια δεν είναι ανέξοδη και συνήθως... επιδοτείται από τους παραβάτες και τα πρόστιμα. Οταν στις ευρωπαϊκές πόλεις το όριο κατεβαίνει στα 30 χιλιόμετρα σε πολλές περιπτώσεις για λόγους ασφαλείας, ο έλεγχος ταχύτητας στους δρόμους είναι αυτονόητη υποχρέωση εκείνων που διαχειρίζονται τις τοπικές υποθέσεις. Το ποιος έχει την ευθύνη για τα όσα συμβαίνουν, ας το λύσουν οι ίδιοι.
Τα όσα συμβαίνουν στους δρόμους, σταδιακά και συνεχώς πιο έντονα μεταφέρονται στα... πεζοδρόμια. Ο λόγος για τα ποδήλατα βεβαίως καθώς το μέσο δεν κάνει τον οδηγό αλλά ο οδηγός το... μέσο. Τα περιστατικά πυκνώνουν διαρκώς, ήδη καταγράφονται ατυχήματα και η διαπίστωση είναι ότι αντί για λύση στο πρόβλημα της κυκλοφορίας, το ποδήλατο κινδυνεύει να αποτελέσει ένα ακόμη πρόβλημα για την πόλη. Σε πολλές περιπτώσεις ο χαρακτηρισμός “βέλος” ανταποκρίνεται στην ταχύτητα που αναπτύσσουν και μάλιστα χωρίς να γίνονται αντιληπτά, καθώς δεν έχουν... μηχανή για να κάνει θόρυβο. Από ορισμένους μικρότερους ποδηλάτες χρησιμοποιούνται ως μηχανάκια (άνευ μηχανής) με σούζες ανάμεσα σε πεζούς, ακόμη και στον παραλιακό πεζόδρομο. Είμαι από εκείνους που πρωτοστάτησαν στη δημιουργία του ποδηλατόδρομου, με πολλές ενστάσεις που είχαν να κάνουν με τη χάραξη και τη (μη) ολοκλήρωσή του μέχρι το “Φιλοξένια”. Ποδηλάτης ο ίδιος -μέχρι που το απαγόρευσαν... τα γόνατα- από τους παλιότερους στην Καλαμάτα, αντιλαμβάνομαι πλήρως και την ευχαρίστηση και τη σημασία της άσκησης και κυρίως το σημαντικό ρόλο του μέσου στις μετακινήσεις σε μια πόλη σχεδόν επίπεδη. Και επιμένω στην ανάγκη να δοθεί χώρος για το ποδήλατο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο ποδηλάτης δικαιούται να κάνει κατάχρηση αυτής της δυνατότητας συμπεριφερόμενος ως γκαζάκιας ή σουζάκιας στην άσφαλτο. Οσο ο ίδιος απαιτεί να γίνει σεβαστό το δικαίωμά του, άλλο τόσο θα πρέπει να σέβεται και τις ρυθμίσεις -ουκ ολίγοι πλέον βαράνε ορθοπεταλιά στο κόκκινο- αλλά και το δικαίωμα των πεζών να κυκλοφορούν ασφαλώς. Πέρα από την “αγωγή” φυσικά υπάρχει και το ζήτημα των υποδομών. Οσο ο δήμος “ποιεί την νήσσαν” και δεν οριοθετεί έστω και με πρόχειρα μέσα πεζόδρομο στη Ναυαρίνου για παράδειγμα, όλο και περισσότερο θα έρχεται κοντά το ατύχημα. Για τους καθημερινούς καβγάδες ούτε λόγος, έχει γίνει το... ψωμοτύρι της παραλιακής. Και φυσικά χωρίς συνδετήριες διαδρομές από την περιφέρεια προς τον κεντρικό πεζόδρομο, όλοι θα κινδυνεύουν να γίνουν θύτες ή θύματα αναλόγως του... μέσου με το οποίο κυκλοφορούν.
ΥΓ.: Τώρα πώς γίνεται οι “Ευρωπαίοι” να γίνονται “Βαλκάνιοι” όταν φθάνουν στην Ελλάδα, είναι φαινόμενο υπό ψυχολογική διερεύνηση. Για να μην έχουμε την εντύπωση ότι φταίει μόνο η έλλειψη “κυκλοφοριακής αγωγής” (που ξεκινάει από το σπίτι) και καθόλου η έλλειψη κανόνων, η παραβίαση των οποίων έχει σοβαρές συνέπειες στη χώρα προέλευσης. Να δείτε κάτι... Γερμανούς με... γκάζια στην Κρήτη και θα καταλάβετε πως μας έχουν... πάρει χαμπάρι και ξεδίνουν.
