Πρώτα από όλα όμως, για να μην συζητάμε ανούσια, θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο των πόλεων είναι επιτυχημένο και ότι δεν υπάρχει λόγος να μην αντιγράψουμε τα βασικά του στοιχεία. Βεβαίως ο καθένας είναι ελεύθερος όχι μόνο να πιστεύει ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο είναι… καπιταλιστικό, αλλά και ότι θα πρέπει να αναζητηθεί ένα καινούργιο που να συνδυάζει εναλλακτικά πειραματικά στοιχεία με στοιχεία από τη δεσποτική Ανατολή ή την εξωτική Νότια Αμερική. Αρκεί όμως να το πει εγκαίρως, για να μην συζητάμε άδικα ψάχνοντας στην Ευρώπη ασιατικές πόλεις και αφρικανικά χωριά.
Προσωπικά δεν θα είχα καμία αντίρρηση να συζητήσουμε μεταξύ μπίρας και τσίπουρου όλες τις εναλλακτικές προτάσεις όχι μόνο για τη διακυβέρνηση ενός δήμου, αλλά και όλες τις πιθανές καλλιέργειες που μπορούν να γίνουν στα πάρκα μιας πόλης για να προσελκύσουν επισκέπτες. Αρνούμαι όμως να συζητήσω με όσους θαυμάζουν τις ευρωπαϊκές πόλεις αλλά απορρίπτουν το μοντέλο διοίκησης και οικονομίας που δημιούργησε αυτά τα αστικά κέντρα. Αρνούμαι επίσης να συζητήσω με όλους εκείνους που ενώ δηλώνουν ότι αγαπούν την παράδοση, όταν τους λες να διατηρήσουν το παραδοσιακό σπίτι τους στο χωριό όπως τα διατηρούν στην Τοσκάνη, πρώτα σου λένε “αυτά στην Ελλάδα δεν γίνονται”, μετά το γκρεμίζουν και στη συνέχεια φτιάχνουν στη θέση του μια τσιμεντένια αηδία για να γελάνε οι επόμενες γενιές. Τέλος, αρνούμαι να συζητήσω με όσους πιστεύουν ότι οι ελληνικοί δήμοι θα πετύχουν εκεί που απέτυχε η… Σοβιετική Ενωση παράγοντας προϊόντα και υπηρεσίες στη θέση των ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Τι μένει λοιπόν να συζητήσουμε εκτός από το ποιος είναι… ικανότερος δήμαρχος; Καταρχάς πρέπει να συζητήσουμε έστω και για μια φορά σοβαρά έχοντας γνώμονα το οικονομικό και κοινωνικό κόστος, αν θέλουμε ένα μεγάλο αστικό κέντρο ή πολλούς οικισμούς σε κάθε νομό. Πρέπει δηλαδή να συζητήσουμε πόσο κοστίζει η διατήρηση δεκάδων οικισμών και ποιος πληρώνει τελικώς τη μεταφορά των μαθητών από τις εκτός σχεδίου οικοδομές στα σχολεία των αστικών κέντρων. Αν και εφόσον καταλήξουμε κάπου -που πολύ αμφιβάλλω- θα πρέπει στη συνέχεια να αποφασίσουμε για το είδος των οικισμών που θέλουμε και πώς θα μετακινούμαστε σ' αυτούς. Προσωπικά προτιμώ οι οικισμοί να έχουν πεζόδρομους και πεζοδρόμια χωρίς εμπόδια, πολλά δέντρα και η μετακίνηση να γίνεται με δημόσια μέσα μεταφοράς φιλικά προς το περιβάλλον. Πιστεύω όμως ότι ακόμα και σήμερα πολλοί συμπολίτες μας (για πολλούς και διάφορους λόγους που είναι δύσκολο να αναλυθούν σε αυτό το άρθρο), ενώ βρίζουν το καπιταλιστικό σύστημα από το πρωί έως το βράδυ θέλουν να πηγαίνουν στην καφετέρια με το αυτοκίνητό τους και να το σταθμεύουν δίπλα στο τραπέζι τους για να το θαυμάζουν. Πιστεύω επίσης ότι άλλοι τόσοι θέλουν να βγάλουν εμπορεύματα στα πεζοδρόμια, τραπεζάκια στις πλατείες, ξαπλώστρες στην παραλία, αλλά περιμένουν κάποιον υποψήφιο για να τους κλείσει το μάτι προκειμένου να ξεκινήσουν και αυτοί την κατάληψη του δημόσιου χώρου.
Με απλά λόγια: Εκτιμώ ότι και σε αυτές τις αυτοδιοικητικές εκλογές, με όποιο σύστημα και αν γίνουν, δεν θα συζητήσουμε καθόλου για τα μεγάλα θέματα, όχι μόνο για να μην χαλάσουμε τις καρδιές μας αλλά και γιατί δεν έχουμε μάθει να συζητάμε πάνω σε μια πολιτική ή οικονομική βάση. Θα πάρουμε λοιπόν για μια ακόμα φορά το… ικανόμετρο και θα πάμε στην κάλπη μετρώντας σκιές.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
