Ανεξάρτητα βέβαια από τις φαντασιώσεις και τις... αυταπάτες, η επιστροφή στις προβληματικές επιχειρήσεις που συντηρούνταν με δανεικά και επιδοτήσεις από την “επάρατη Δύση” είναι ανέφικτη, καθώς η αναζήτηση νέων χρηματοδοτών το 2015 απέδειξε ότι δεν υπάρχουν πρόθυμες χώρες: Ακόμα και η Κίνα ή η Ρωσία προτιμούν να πωλούν προϊόντα στην Ευρώπη, παρά να συγκρουστούν μαζί της για χάρη της Ελλάδας.
Την πραγματικότητα αυτή την αντιλήφθηκε έστω και την τελευταία στιγμή (μετά ή πριν το δημοψήφισμα δεν έχει καμία σημασία) ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που αναγκάστηκε να κάνει ό,τι και οι προκάτοχοί του για να κερδίσει χρόνο παραμονής στην εξουσία - ελπίζοντας στο μεταξύ να αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων στη διεθνή σκακιέρα και να βρεθεί ένας νέος ή παλιός χρηματοδότης για την ελληνική οικονομία.
Ακόμα όμως και μετά τη στροφή 180 μοιρών του κ. Τσίπρα, οι περισσότεροι Ελληνες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι “πάλι με χρόνια, με καιρούς” θα αποκτήσουμε έναν τεράστιο δημόσιο τομέα, γιατί δεν είναι θέλημα Θεού η πόλη να ιδιωτεύσει... Γι' αυτό εξακολουθούμε να διαβάζουμε και ν' ακούμε πολλά για την ανάγκη κατάρτισης ενός σχεδίου (κεντρικού εννοείται, που προφανώς θα εκπονηθεί από όσους οδήγησαν την ελληνική οικονομία στη χρεοκοπία) για την έξοδο από την ύφεση, αλλά και εκπόνησης μελετών διά πάσαν νόσον η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με την κυρίαρχη αυτή αντίληψη, η έξοδος από την κρίση θα οφείλεται σε ένα “σοφό κεντρικό σχέδιο” (προφανώς εξίσου σοφό με αυτά που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία) και όχι στην προσπάθεια εκατομμυρίων ανθρώπων που προσπαθούν να βελτιώσουν το βιοτικό τους επίπεδο ενώ οι σοφοί του κράτους τούς εμποδίζουν με κάθε τρόπο.
Σε τοπικό επίπεδο, η ομαδική αυτή φαντασίωση αναζητά “πάνσοφους άρχοντες” που θα εκπονήσουν ένα στρατηγικό αναπτυξιακό σχέδιο για τη δημιουργία καινοτόμων επιχειρήσεων (το πώς θα αναπτυχθούν καινοτομίες χωρίς έρευνα, το ξέρει μόνο ένας… Θεός που δεν θέλει η πόλη να ιδιωτεύσει), οι οποίες θα αποδίδουν σε φόρους όσα απαιτούνται ώστε οι δήμοι να παραμείνουν "η μεγαλύτερη επιχείρηση σε κάθε νομό".
Η ίδια φαντασίωση θέλει τα τοπικά προϊόντα να παράγονται από πάμφθηνα ξένα χέρια και να πουλιούνται πανάκριβα στους κουτόφραγκους, οι οποίοι δεν έχουν πού αλλού να πάνε γιατί ο… Θεός (που δεν θέλει η πόλη να ιδιωτεύσει) προίκισε μονάχα τον “ευλογημένο τόπο” με φυσικές ομορφιές, άριστο κλίμα και εύφορη γη.
Την ίδια ώρα, όποιος τολμήσει να πει ότι με φαντασιώσεις και κεντρικούς σχεδιασμούς η ελληνική οικονομία δεν βγαίνει από το τούνελ της ύφεσης ούτε στον 22ο αιώνα, θα κατηγορηθεί από δεξιούς κι αριστερούς οπαδούς της θεωρίας του κεντρικού σχεδιασμού που χρεοκόπησε την ελληνική οικονομία, για νεοφιλελεύθερες απόψεις που θα... χρεοκοπήσουν την ελληνική οικονομία. Οι οπαδοί του κεντρικού σχεδιασμού δεν θέλουν άλλωστε να καταλάβουν ότι ο πούρος οικονομικός φιλελευθερισμός μάς έχει αφήσει χρόνους ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα - γιατί έτσι θ' αναγκαστούν να παραδεχτούν ότι και το πτώμα του κεντρικού σχεδιασμού που περιφέρουν ως λύση άφησε την τελευταία του πνοή το 1989, κάτω απ' τα ερείπια του τείχους του Βερολίνου. Βροντοφωνάζουν λοιπόν σε κάθε ευκαιρία “ένας είναι ο εχθρός, ο φιλελευθερισμός” για να κρύψουν με τις κραυγές τους το πτώμα του αποτυχημένου κεντρικού σχεδιασμού.
Σε ένα… παράλληλο σύμπαν, που δεν τρέφει αυταπάτες, όλοι έχουν παραδεχτεί τους διαφορετικούς ρόλους του κράτους και των επιχειρήσεων στη σύγχρονη οικονομική δραστηριότητα, και σχεδόν κανένας δεν αμφισβητεί τη πρωτοκαθεδρία του ιδιωτικού τομέα στην παραγωγική διαδικασία, ή του κράτους στον έλεγχο της νομιμότητας και την αναδιανομή του εισοδήματος. Στο ίδιο αυτό παράλληλο σύμπαν, το κράτος δεν βάζει τρικλοποδιές στον ιδιωτικό τομέα, αλλά τον βοηθάει στην παραγωγική διαδικασία, ώστε να έχει το ίδιο περισσότερο πλούτο να διανείμει στα φτωχότερα οικονομικά στρώματα.
Στο ελληνικό σύμπαν όμως, συνεχίζεται η περιφορά του πτώματος του κεντρικού σχεδιασμού και η αναζήτηση ενός άξιου “πατερούλη”. Και όπως φαίνεται θα συνεχιστεί μέχρι… τελικής πτώσεως με ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr