Κυριακή, 07 Απριλίου 2019 17:07

Οι αιχμές του δόρατος που έγιναν βαρίδια

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(6 ψήφοι)
Οι αιχμές του δόρατος που έγιναν βαρίδια

 

Οι περισσότεροι Ελληνες, 9 χρόνια μετά την άτυπη χρεοκοπία του 2010 και τη μείωση του ΑΕΠ κατά 25%, αφενός αρνούνται να παραδεχτούν τις δικές τους ευθύνες και αφετέρου συνεχίζουν να αναζητούν τον χαρισματικό ηγέτη που θα μοιράζει επιδοτήσεις και διακοποδάνεια όπως τον "παλιό καλό καιρό".

Ουσιαστικά ακόμα και σήμερα οι περισσότεροι Ελληνες αρνούνται να παραδεχτούν ότι το 2010, μαζί με την ελληνική οικονομία, χρεοκόπησε και το μοντέλο προστατευτισμού και διανομής δανείων κι επιδοτήσεων, στο οποίο βασίστηκε το ελληνικό μεταπολεμικό θαύμα και η ευημερία των τελευταίων δεκαετιών.

Στην πραγματικότητα, τόσο η ανάπτυξη των δεκαετιών του 1950 και 1960 όσο και η μεταπολιτευτική ευημερία δεν οφείλονταν στις καινοτόμες επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων (ιδιωτικών και δημόσιων) αλλά στις εισροές από τη Δύση, οι οποίες μεταπολεμικά έδωσαν μια πρώτη ώθηση στην ελληνική οικονομία και μεταπολιτευτικά συνέβαλαν τα μέγιστα στη βελτίωση της ευημερίας, ενώ την ίδια περίοδο χανόταν η μάχη του ανταγωνισμού. Αιχμές του δόρατος αυτής της πραγματικά αξιοθαύμαστης πορείας της Ελλάδας από την αγροτική οικονομία προς την παγκόσμια ελίτ της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπήρξαν το κράτος και οι προστατευόμενες από τον ανταγωνισμό (με δασμούς ή με προνόμια) ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Με το πέρασμα του χρόνου όμως οι αιχμές του δόρατος έγιναν ασήκωτα βαρίδια για την οικονομία, καθώς δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες του διεθνούς ανταγωνισμού. Για παράδειγμα: Η μονοπωλιακή κρατική ΔΕΗ που ιδρύθηκε το 1952 συνέβαλε τα μέγιστα στον εξηλεκτρισμό της Ελλάδας, καθώς οι 385 ιδιωτικές εταιρείες που λειτουργούσαν μέχρι τότε δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν να «φωτίσουν» το 45% της ελληνικής επικράτειας. Μεταπολιτευτικά όμως η ΔΕΗ εξελίχθηκε σε βαρίδι για την ελληνική οικονομία, καθώς οι κυβερνήσεις διόριζαν σε αυτήν ολοένα και περισσότερους ψηφοφόρους.

Ετσι σταδιακά το κόστος παραγωγής αυξήθηκε και το ηλεκτρικό ρεύμα ακρίβυνε, αν και η Ελλάδα είναι πλούσια σε ενεργειακούς πόρους. Το ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα δεν πλήττει όμως μόνο τα νοικοκυριά: Συντελεί και στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων, καθώς η ακριβή ενέργεια αυξάνει το κόστος παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών.

Σε έναν ιδανικό κόσμο οι κυβερνήσεις θα σταματούσαν γρήγορα τους διορισμούς στη ΔΕΗ, καθώς η μείωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων καθιστά αρνητικό και το ισοζύγιο της αγοράς εργασίας. Με άλλα λόγια: Σε έναν ιδανικό κόσμο οι πολιτικοί θα αγνοούσαν το κοντόφθαλμο εκλογικό τους συμφέρον και θα έκαναν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να μειωθεί το ενεργειακό κόστος, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων αλλά και οι θέσεις εργασίας.

Στον πραγματικό κόσμο όμως, οι πολιτικοί που θα βάλουν τους μεσο-μακροπρόθεσμους οικονομικούς στόχους πάνω από το άμεσο πολιτικό κόστος μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού - ενώ ακόμα λιγότεροι έχουν τη δύναμη που απαιτείται για να συγκρουστούν με τις ισχυρές ομάδες πίεσης που δημιουργούν τα μονοπώλια. Δεν είναι όμως μόνο τα κρατικά μονοπώλια που από αιχμές του αναπτυξιακού δόρατος μετατράπηκαν σε οικονομικά βαρίδια. Είναι και οι περισσότερες ελληνικές ιδιωτικές επιχειρήσεις, που ιδρύθηκαν και συνεχίζουν να λειτουργούν σε συνθήκες ακραίου προστατευτισμού και παροχής προνομίων.

Για παράδειγμα: Το ελληνικό κράτος διένειμε τις άδειες μεταφορών εξασφαλίζοντας προνόμια στους κατόχους τους. Θα ήταν τουλάχιστον... προκατειλημμένος κανείς εάν αμφισβητούσε το έργο των ιδιωτικών μεταφορικών εταιρειών τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όταν υπό αντίξοες συνθήκες συνέδεσαν τα χωριά και τις πόλεις της Ελλάδας. Στη συνέχεια όμως, ακολουθώντας την πεπατημένη των κρατικών επιχειρήσεων, μετατράπηκαν κι αυτές σε βαρίδια για την ελληνική οικονομία καθώς ενδιαφέρονταν μόνο για τη διατήρηση των προνομίων τους, αδιαφορώντας πλήρως για τον εκσυγχρονισμό τους και κυρίως για την επέκτασή τους σε άλλες αγορές.

Ετσι φτάσαμε σήμερα η μεταφορά ενός αντικειμένου από την Αθήνα στην Καλαμάτα να κοστίζει περισσότερο από όσο κοστίζει η μεταφορά του από τη Σαγκάη στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα. Γενικότερα, οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους μόνο για προνόμια, επιδοτήσεις και δάνεια. Οι επιχειρηματίες -όπως και οι υπόλοιποι Ελληνες- δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι η εποχή των εισροών από τη Δύση πέρασε ανεπιστρεπτί και η Ελλάδα είναι καταδικασμένη να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Ρουμανία και η Πολωνία, που τα χρόνια του "ψυχρού πολέμου" ήταν εκτός αγορών.

Σε έναν ιδανικό κόσμο, μετά την άτυπη χρεοκοπία του 2010 κοινωνικοί εταίροι και πολιτικοί θα υπέγραφαν ένα νέο συμβόλαιο, απελευθερώνοντας την οικονομία από τα βαρίδια του παρελθόντος. Στον πραγματικό κόσμο όμως φταίνε μόνο οι... άλλοι - οπότε οι πολιτικοί συνεχίζουν να διορίζουν και οι επιχειρήσεις να ανταγωνίζονται μονάχα για προνόμια, δανεικά κι επιδοτήσεις.

Τελευταία τροποποίηση στις Κυριακή, 07 Απριλίου 2019 00:12
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Λαϊκισμός και ανομία Σιωπούν για να εκλεγούν »

NEWSLETTER