Από εκεί και πέρα δεν είμαι ειδικός να αποφανθώ αν έχουν δίκιο όσοι συνδέουν το όνομα της Καλαμάτας με τη δωρική προφορά του «καλαμίτη» και τα τοπωνύμια Καλάμι, Καλαμίτσι και Αντικάλαμος. Είμαι όμως απολύτως βέβαιος ότι οι περισσότεροι Καλαματιανοί μισούν τους… καλαμιώνες, που όπως είπαμε δεν αποκλείεται να έδωσαν το όνομα στην πόλη που κατοικούν.
Πριν οι Καλαματιανοί επιχειρήσουν να εξαφανίσουν τους καλαμιώνες από την Καλαμάτα, το καλάμι για πολλούς αιώνες στη Μεσσηνία ήταν μεταξύ άλλων ένα πολύτιμο δομικό υλικό, με το οποίο κατασκευάζονταν τα ταβάνια και οι μεσοτοιχίες των σπιτιών και φυσικά δεκάδες σταφιδόσπιτα, που στέγασαν τους μόχθους και τις αγωνίες των σταφιδοκαλλιεργητών. Εννοείται ότι με δεμένα καλάμια κατασκευάζονταν τα σκίαστρα στις αυλές και ότι οι καλύτεροι φράχτες ήταν από ξερά καλάμια και φραγκοσυκιές. Τα χρόνια όμως πέρασαν και το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε σε βαθμό που να μην είναι αναγκαία η διαμονή σε καλαμένια σταφιδόσπιτα. Όπως φαίνεται όμως οι Μεσσήνιοι δεν ξεπέρασαν ποτέ τις τραυματικές εμπειρίες από τα χρόνια της φτώχειας και για αυτό έβαλαν σκοπό να εξαφανίσουν ό,τι τους θυμίζει τα… καλαμένια χρόνια. Για αυτό όχι μόνο καταστρέφουν τους καλαμιώνες, αλλά και δεν θέλουν να βλέπουν κοντά στο σπίτι τους κουμαριά, σκίνο και οποιοδήποτε άλλο φυτό τούς θυμίζει το αγροτοκτηνοτροφικό παρελθόν τους. Για τους ίδιους λόγους φυτεύουν στον κήπο τους μόνο εξωτικά φυτά από τη μακρινή Ανατολή και τη Νότια Αμερική και φτιάχνουν σκίαστρα από αλουμίνιο ή… μπαμπού.
Ειλικρινά δεν περιμένω να δω καλαμιώνα σε πλατεία της Καλαμάτας, όπως είδα στο κέντρο της Βιέννης.(φωτό)
Ούτε περιμένω να γίνουν πλούσιοι οι Μεσσήνιοι νοικιάζοντας πολυτελή καλαμόσπιτα σε Ευρωπαίους που κάνουν διακοπές σε Glamping. Σε κάθε περίπτωση δεν περιμένω από τον μέσο Μεσσήνιο να χρησιμοποιήσει ως δομικό υλικό το καλάμι, όπως το χρησιμοποιούν στις πολυτελείς κατοικίες τους στη Μεσσηνία πολλοί πλούσιοι «κουτόφραγκοι», που σέβονται το περιβάλλον και την παράδοση του τόπου που κατοικούν ή κάνουν διακοπές. Θα ήθελα όμως κάποια στιγμή οι Μεσσήνιοι να αποσυνδεθούν από τα τραύματα του παρελθόντος και να συνδεθούν πάλι με τη φύση της Μεσσηνίας. Και αν συμβεί αυτό θα μείνουν τουλάχιστον οι καλαμιώνες στα ρέματα για να φωλιάζουν τα κοτσύφια. Αν δούμε και κουμαριές στα πάρκα της Καλαμάτας… ίσως να συζητήσουμε και για τον χρόνο που εξαφανίστηκαν τα μαστιχόδεντρα από τη Μεσσηνία και οι μουριές από τον Μοριά.
Θανάσης Λαγός
