Θεωρητικά η Πελοπόννησος θα έπρεπε να είχε ανησυχήσει από την εποχή της μεγάλης εσωτερικής μετανάστευσης στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όταν χιλιάδες νέοι Μοραΐτες πήγαν στην Αττική για να εργαστούν αντί να διεκδικήσουν επενδύσεις στον τόπο τους. Η Πελοπόννησος όμως μάλλον χάρηκε που απαλλάχτηκε από τον μισό πληθυσμό της, αφού μεταξύ άλλων η παραμονή όλων των baby boomers στον Μοριά θα έθετε σε κίνδυνο το προκαπιταλιστικό μοντέλο της αυτάρκειας και της αυτοκατανάλωσης, το οποίο διατήρησε ζωντανά τα χωριά και εμπόδισε τη δημιουργία ενός μεγάλου κέντρου στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Από τότε και μετά η κατακερματισμένη οικιστικά Πελοπόννησος ζει με το όνειρο να γίνει προάστιο του μητροπολιτικού κέντρου της Αττικής πιστεύοντας ότι το ισοζύγιο εισροών - εκροών θα είναι θετικό για τον Μοριά. Η πίστη αυτή εδράζεται κυρίως στη συναισθηματική σχέση των Πελοποννησίων της Αττικής με τον τόπο καταγωγής τους, η οποία τις περισσότερες φορές εκφράζεται με την απαρίθμηση των αναξιοποίητων δυνατοτήτων του «ευλογημένου τόπου». Στην πραγματικότητα όμως ακόμα και τις ημέρες των παχιών αγελάδων οι εκροές ήταν πάντα μεγαλύτερες από τις εισροές, αφού οι νοσταλγοί έρχονταν πάντα με άδεια χέρια στον Μοριά και έφευγαν με γεμάτο… πορτμπαγκάζ.
Σε κάθε περίπτωση οι υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις για την τουριστική ανάπτυξη της Πελοποννήσου μέσω της οδικής σύνδεσης με την Αττική όχι μόνο αποδείχθηκαν φενάκη, αλλά έθεσαν κιόλας ανυπέρβλητα (μέχρι τώρα) εμπόδια για την αεροπορική σύνδεση του Μοριά με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Παρά τη διάψευση εκείνων των προβλέψεων, η υπανάπτυκτη τουριστικά Πελοπόννησος αρχίζει να καλλιεργεί νέες αυταπάτες για τη σχέση της με την Αττική, πιστεύοντας μεταξύ άλλων ότι θα αποσπάσει από τη μητρόπολη παραγωγικούς συντελεστές και χρηματικούς πόρους για την ανάσχεση της δημογραφικής συρρίκνωσης της υπαίθρου. Αν δεν έτρεφε αυταπάτες θα αντίκριζε κατάματα τους κινδύνους που συνεπάγεται για την Πελοπόννησο η επικείμενη τουριστική ανάπτυξη της Αττικής. Μόνο ένας τυφλός δεν βλέπει ότι μόνο η Αθηναϊκή Ριβιέρα και οι επενδύσεις στο Ελληνικό θα προσελκύσουν σύντομα διπλάσιους ταξιδιώτες από τα 6,4 εκ. ταξιδιώτες που αφίχθηκαν το 2019 στο «Ελ. Βενιζέλος». Αναλογισμένη ότι η Κωνσταντινούπολη φιλοξένησε πέρυσι 16 εκ. ταξιδιώτες, η Πελοπόννησος θα πρέπει να αναρωτηθεί πού θα αναζητήσει παραγωγικούς συντελεστές η Αττική για να ικανοποιήσει τις άμεσες ανάγκες τους.
Προσωπικά εκτιμώ ότι η Αττική όχι μόνο θα αναζητήσει στη γειτονική Πελοπόννησο παραγωγικούς συντελεστές, αλλά και ότι θα τους αποσπάσει και πανεύκολα επειδή θα εκμεταλλευτεί τις οικονομίες κλίμακας και τον αέρα ελευθερίας που πνέει μόνο στις μητροπόλεις και έλκει όσους ασφυκτιούν στα χωριά και τα μικρά αστικά κέντρα.
ΙΣΘΜΟΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ.ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI
Θανάσης Λαγός
