Στην Ελλάδα, η υψηλή δημοτικότητα των αυταρχικών ηγεσιών προφανώς συνδέεται άρρηκτα με τον δεξιό και αριστερό αντιδυτικισμό, που ανέκαθεν είχε στραμμένο το βλέμμα προς την Ανατολή, αναζητώντας εναλλακτικά συστήματα διακυβέρνησης. Η χαμηλή, ωστόσο, δημοτικότητα της δυτικής δημοκρατίας εδράζεται κυρίως στην αναποτελεσματικότητα του κράτους και των υπερκρατικών θεσμών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ και ο ΟΗΕ. Πάνω στην ίδια αναποτελεσματικότητα εδράζεται και η άνοδος των υπερδεξιών πολιτικών (Ντόναλντ Τραμπ, Τζόρτζια Μελόνι, Μαρίν Λε Πεν, Νάιτζελ Φάρατζ κ.ά.), οι οποίοι υπόσχονται να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα του κράτους καταργώντας τους μηχανισμούς ελέγχου και ισορροπίας («checks and balances»), που εμποδίζουν την άσκηση ανεξέλεγκτης εξουσίας.
Στην Ελλάδα, απλώς δεν έχει αναδειχθεί ακόμη ο επικεφαλής της «αυταρχικής πτέρυγας», που θα ζητήσει «λευκή επιταγή» από το εκλογικό σώμα για να αλλάξει τα πάντα με συνοπτικές διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, και ανεξάρτητα από τους πολιτικούς που την εκμεταλλεύονται, η αναποτελεσματικότητα του ελληνικού κράτους είναι υπαρκτή και αδιαμφισβήτητη. Ποιος, άραγε, θα χαρακτήριζε αποτελεσματικό ένα κράτος, που χρειάζεται δύο ή τρία χρόνια για να αλλάξει τα πλακάκια στην αυλή μιας εκκλησίας; Ποιος θα χαρακτήριζε αποτελεσματικό ένα κράτος, που κατασκευάζει φράγμα χωρίς αρδευτικό δίκτυο; Ποιος θα χαρακτήριζε αποτελεσματικό ένα κράτος, που δεν έχει ολοκληρώσει το τμήμα Τζάνε - Καλαμάκι, μήκους 7 χιλιομέτρων, το οποίο ξεκίνησε το 2013 με αρχική προθεσμία υλοποίησης την 15η Μαΐου 2015; Ποιος θα χαρακτήριζε αποτελεσματικό ένα κράτος, που δεν διαθέτει αξιόπιστη δημόσια συγκοινωνία στην Καλαμάτα και στη Μεσσηνία;
Οι απαντήσεις είναι αυτονόητες και τις γνωρίζουν όλοι. Το ελληνικό κράτος είναι αναποτελεσματικό, διότι υπηρετεί τις ανάγκες της παρεοκρατίας, αγνοώντας επιδεικτικά την ελληνική κοινωνία - και κυρίως όσους δεν εντάσσονται στα πελατειακά δίκτυα που πλαισιώνουν την τοπική και κεντρική εξουσία. Ανοίγοντας παρένθεση, αξίζει να επισημάνουμε ότι πράγματι σε πολλές δυτικές χώρες η αναποτελεσματικότητα είναι προϊόν της υπερμεγέθυνσης του κράτους, η οποία με τη σειρά της οφείλεται στην εγγενή μεγεθυντική τάση όλων των οργανισμών. Στην Ελλάδα, όμως, ακόμα και η μεγέθυνση του κράτους είναι προϊόν κυρίως των πελατειακών σχέσεων· και γι’ αυτό ο γραφειοκρατικός μηχανισμός υπηρετεί απρόσκοπτα τις παρέες που ροκανίζουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα και το δημόσιο χρήμα.
Οι ίδιες αυτές παρέες πολιτικών, επιχειρηματιών και γραφειοκρατών, προσεχώς, για να διατηρήσουν τα προνόμιά τους, θα στοιχηθούν πίσω από έναν «αυταρχικό ηγέτη», που θα ζητήσει λευκή επιταγή για να καταργήσει τους μηχανισμούς ελέγχου και ισορροπίας («checks and balances») που εμποδίζουν την άσκηση ανεξέλεγκτης εξουσίας. Όπως και μετά τη χρεοκοπία -όταν εκείνοι που ευθύνονταν για αυτήν τα φόρτωσαν όλα στο «μνημόνιο»- έτσι και τώρα, αυτοί που ευθύνονται για την αναποτελεσματικότητα του κράτους είναι έτοιμοι να τα φορτώσουν όλα στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Το έχουμε ξαναδεί το έργο.
