Τα προϊόντα αυτά έχουν εδώ και χρόνια ουσιαστικά εγκαταλειφθεί και αντικατασταθεί από τη μονοκαλλιέργεια της ελιάς. Οι λόγοι της εγκατάλειψης της καλλιέργειας έχουν σχέση αφενός με τη διαχείριση του προϊόντος από τις δήθεν συνεταιριστικές οργανώσεις και αφετέρου με τη φύση των καλλιεργειών, οι οποίες απαιτούν συχνότερη παρουσία του παραγωγού απ' ό,τι οι ελιές, κάτι το οποίο λειτουργούσε αποτρεπτικά στη διατήρησή τους από απόσταση. Οι συγκεκριμένες καλλιέργειες, με λίγα λόγια, εγκαταλείφθηκαν γιατί ήταν οικονομικά ασύμφορες.
Υπάρχουν όμως ακόμα κάποιοι ελάχιστοι αγρότες που στρώνουν σταφίδες και σύκα στα αλώνια, οι οποίοι αυτήν την περίοδο της συγκομιδής κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα, μιας και έχουν διαρκώς στραμμένο το βλέμμα τους στον ουρανό φοβούμενοι τις καιρικές αλλαγές. Αυτοί οι άνθρωποι κρατούν ζωντανές τις μνήμες μιας άλλης εποχής. Δεν έχουν ανάγκη και χρόνο για νέες υποσχέσεις και «σωτήριες» λύσεις, έχουν χορτάσει ψεύτικα λόγια. Αντίθετα, χρειάζονται αλήθειες και ειλικρινές ενδιαφέρον που θα αποτυπωθεί σε προώθηση του προϊόντος, σε μια τιμή που θα ανταμείβει τουλάχιστον τα μεροκάματά τους. Η εγκατάλειψη των συγκεκριμένων προϊόντων ήταν το αποτέλεσμα μιας τραγικής διαχείρισης όλων όσοι με οποιονδήποτε τρόπο συμμετείχαν σε αυτήν.
Οι διαχρονικά κρατικοσυνεταιριστικές οργανώσεις μονοπωλιακού χαρακτήρα κατέστρεψαν τα συγκεκριμένα προϊόντα. Είναι λάθος να επικεντρώνουμε την κριτική μας σε πρόσωπα. Οποιος και αν ήταν και όποιο κόμμα και να είχε το πάνω χέρι, τα ίδια αποτελέσματα θα έφερνε. Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι όπου και σε οποιαδήποτε οικονομία ή κλάδο έχει εφαρμοστεί το μοντέλο της μονοπωλιακής κεντρικής διαχείρισης με κομματικο-κρατικο-συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά, το σύστημα χρεοκόπησε. Στο δικό μας ιδιότυπο μόρφωμα και χρεοκόπησαν και εγκαταλείφθηκαν τα προϊόντα. Εμειναν βέβαια τα ακίνητα τα οποία όπως και στη Ρωσία μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού πέρασαν στα χέρια των τελευταίων διαχειριστών δημιουργώντας τους περιβόητους «ολιγάρχες». Τηρουμένων των αναλογιών, το ίδιο συμβαίνει και στη δική μας περίπτωση. Κάποιοι θα συνεχίσουν να διαχειρίζονται μια τεράστια ακίνητη περιουσία, η οποία σταδιακά θα μείνει σε χέρια, αν όχι ενός, ελαχίστων. Οι ευθύνες των κυβερνήσεων αλλά και συνολικά του πολιτικού συστήματος, μιας και κανείς δεν έθετε το ζήτημα της κατάργησης του ιδιότυπου μονοπωλίου στη διαχείριση των προϊόντων, είναι τεράστιες. Και γιατί επέτρεψαν να συμβεί αυτό και γιατί δεν βάζουν ένα τέλος μέσα από την απελευθέρωση προϊόντων και διαδικασιών από κλειστά συστήματα διαχείρισης.
Το μοντέλο με μονοπωλιακές οργανώσεις διαχείρισης αγροτικών προϊόντων αντιλαμβανόμαστε πλέον όλοι ότι απέτυχε να στηρίξει προϊόντα και εισόδημα των παραγωγών. Αλήθεια, γιατί όλοι στη Μεσσηνία εδώ και χρόνια φυτεύουν ελιές και όχι συκιές; Γιατί υπάρχει ανάγκη να επιδοτήσει το κράτος τη φύτευση συκιών -οι οποίες έχουν και μικρότερο κόστος καλλιέργειας από τις ελιές- και δεν το κάνουν οι παραγωγοί μόνοι τους; Ποιος τους εμποδίζει; Δεν βλέπουν το συμφέρον τους ή μήπως θέλουν να απαλλαγούν από συγκεκριμένες διαδικασίες και πρακτικές; Ναι, να ενισχυθεί η συκοκαλλιέργεια αλλά να αφορά ολοκληρωμένες μονάδες νέων αγροτών, οι οποίες θα έχουν το δικό τους απεντομωτήριο και θα φτιάχνουν το δικό τους προϊόν. Ζούμε σε μια ελεύθερη οικονομία, όπου ο καθένας μπορεί να πάει το προϊόν του χωρίς καταναγκασμό όπου θέλει και να το αξιοποιήσει όπως αυτός νομίζει. Να δοθεί η δυνατότητα σε 10-20 νέους παραγωγούς να κάνουν τη δική τους ομάδα και να δοκιμάσουν καινούργια πράγματα στην αξιοποίηση του προϊόντος. Να δοθεί η ευκαιρία και σε νέα επιχειρηματικά σχήματα να αγοράσουν προϊόν και να δουν νέους τρόπους προώθησής του. Το παλιό στην παραγωγή και τη χώρα συνολικά έχει τελειώσει. Χρεοκόπησε μαζί με όλες τις πρακτικές του.
panagopg@gmail.com
