ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ

Την Κυριακή το απόγευμα ένα ατελείωτο καραβάνι αυτοκινήτων έμπαινε στην Καλαμάτα. Οχήματα κάθε είδους φορτωμένα με ανθρώπους, ελιές, πανιά και σκάλες, πιστοποιούσαν ότι βρισκόμαστε στην καρδιά του λιομαζώματος. Η συνολική εικόνα στην ύπαιθρο της Μεσσηνίας αυτή την περίοδο αποτυπώνει ότι η ελαιοκαλλιέργεια αφορά τους πάντες. Αλλος λίγο άλλος πολύ, σχεδόν όλοι έχουν ένα επιπρόσθετο εισόδημα από την παραγωγή ελαιολάδου. Το σίγουρο είναι ότι η εξέλιξη της τιμής στο συγκεκριμένο προϊόν αφορά τους πάντες, είτε άμεσα είτε έμμεσα.

Η χρονιά φέτος στην ελαιοπαραγωγή έχει ιδιαιτερότητες: Υπάρχει καλή ποιότητα ελαιολάδου αλλά έχουμε ιδιαίτερα χαμηλή τιμή. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η ποιότητα δεν θα διατηρηθεί αν το λιομάζωμα δεν ολοκληρωθεί μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο, γιατί σε πολλά κτήματα με την ωρίμανση του καρπού παρατηρείται προσβολή από γλοιοσπόριο. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα άσχημη στην παραγωγή ελιών Καλαμών· εδώ έχουμε καθυστέρηση στην ωρίμανση, προβλήματα με γλοιοσπόριο, αλλά και ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Υπάρχει λοιπόν ένα πλέγμα παραγόντων που κατατάσσουν τη φετινή χρονιά σε αυτές που οι παραγωγοί ονομάζουν «κακές χρονιές».

Το γιατί έχουμε χαμηλές τιμές σε ελαιόλαδο και ελιές έχει πολλές φορές αναλυθεί και όπως έχουμε επισημάνει, η λύση είναι πολυσύνθετη. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι η εμπορική τιμή στο ελαιόλαδο αφορά περισσότερο τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γιατί αυτοί είναι που πωλούν το προϊόν απευθείας στο εμπόριο. Οι ετεροαπασχολούμενοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία το πουλούν τενεκέ - τενεκέ σε φίλους και γνωστούς, κερδίζοντας και σε τιμή αλλά και σε φορολογική επιβάρυνση. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς διδακτορικό στην οικονομία για να κατανοήσει ότι μια αγορά που λειτουργεί με όρους μαύρης οικονομίας δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί ποτέ. Οι διαφορετικές πρακτικές δημιουργούν ανισότητες και δεν βοηθούν στην επίτευξη μιας ολοκληρωμένης λύσης. Οταν υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και συμφέροντα είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιδιωχθεί μία ολοκληρωμένη λύση και αυτό δημιουργεί προβλήματα στην καλλιέργεια, στη συγκομιδή και την εμπορία του προϊόντος. Το να μπει μια τάξη σε όλο αυτό που συμβαίνει με την παράλληλη αγορά ελαιολάδου είναι δύσκολο, αλλά αν επιδιωχθεί, θα αποδειχθεί μακροπρόθεσμα πολλαπλώς ωφέλιμο για όλους.

panagopg@gmail.com