Στις κάλπες προσέρχονται από χθες τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ Μεσσηνίας προκειμένου να εκλέξουν τη νέα Νομαρχιακή Επιτροπή του κόμματος. Οι ψηφοφόροι -αντιπρόσωποι που έχουν δικαίωμα ψήφου είναι 173, οι υποψήφιοι 45, και 27 από αυτούς θα αποτελέσουν το νέο καθοδηγητικό όργανο του κόμματος στο νομό. Ο κάθε ψηφοφόρος μπορεί να βάλει στο ψηφοδέλτιο έως 8 σταυρούς. Αυτό που κυριαρχεί όταν το εκλογικό σώμα είναι μικρό είναι η κατευθυνόμενη σταυροδοσία. Η διαδικασία αυτή, με εκλογές μέσω αντιπροσώπων, είναι παραδοσιακή στα κόμματα της Αριστεράς και θεωρείται ότι ενισχύει την ύπαρξη οργανωμένων ομάδων – και κυρίως αυτών που στηρίζονται από την ηγεσία.
Γιατί άραγε δεν μπορούσαν να ψηφίσουν όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ στη Μεσσηνία για Νομαρχιακή Επιτροπή (τα οποία δεν είναι και τίποτα χιλιάδες), αλλά επιλέχτηκε η εκλογή μέσω αντιπροσώπων; Η απάντηση είναι προφανής: Έτσι μετριούνται καλύτερα τα κουκιά, προκειμένου να κατευθυνθεί και η τελευταία ψήφος σε κάθε ομάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ Μεσσηνίας έχει καταφέρει, διά της σιωπής των στελεχών, να μην μάθουμε ακόμα ποιοι είναι σε ποιες ομάδες και ποιοι στηρίζουν ποιους. Οι στοιχίσεις είναι βεβαίως γνωστές στους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» και θα τις μάθουμε κι όλοι οι υπόλοιποι μετά τις εκλογές, όταν θα συγκροτηθούν τα όργανα.
Οι διαδικασίες αυτές χαρακτηρίζονται κλειστές και αφορούν πάντα τον κομματικό μικρόκοσμο και όχι την κοινωνία. Στα μεγάλα κόμματα της Ευρώπης έχει γίνει τα τελευταία χρόνια μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να συμμετέχουν μαζικά οι ψηφοφόροι και να εκλέγονται από χιλιάδες μέλη οι ηγεσίες και τα κομματικά όργανα. Οι εκλογές μέσω αντιπροσώπων θεωρούνται ξεπερασμένο μοντέλο, γιατί δεν προωθούν τη συμμετοχή των πολιτών. Από την άλλη μεριά ακούγεται το επιχείρημα ότι, επειδή δεν υπάρχει κομματική κουλτούρα, ο απλός ψηφοφόρος δεν μπορεί να εκτιμήσει σωστά τις συνθήκες όπως πράττει ένα κομματικό στέλεχος. Μια αντίληψη γραφειοκρατίας και επετηρίδας δηλαδή, για το ποιος ξέρει και ποιος όχι – όπου βέβαια, το αν το στέλεχος έχει αισθητήριο ή απλώς υπηρετεί σκοπιμότητα παραμένει ζητούμενο.
Είναι αλήθεια ότι και το μοντέλο να εγγράφονται άνθρωποι μπροστά στην κάλπη και να ψηφίζουν, όπως εφαρμόστηκε από το ΠΑΣΟΚ στη δύση του, είναι επίσης αποτυχημένο. Το καλύτερο σύστημα είναι η εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους ένα μήνα πριν και η συμμετοχή όλων με καθολική ψηφοφορία. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ένα ανοιχτό σύστημα είναι προτιμότερο από την ψηφοφορία μέσω αντιπροσώπων. Ο «ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συνεργασία» άλλαξε τίτλο αλλά δεν άλλαξε πρακτικές σε ό,τι αφορά την εσωκομματική του λειτουργία. Είναι φανερό ότι οι παλιοί μηχανισμοί δίνουν μάχη για να κρατηθούν στη θέση τους και να κρατήσουν τα ηνία του κόμματος. Και μάλλον θα τα καταφέρουν, γιατί η ηγεσία επιθυμεί τη διατήρηση των υπαρχουσών ισορροπιών, καθώς φοβάται ότι αν χάσει το κόμμα θα χάσει και την εξουσία.
Οι κομματικές διαδικασίες μέχρι στιγμής δεν παίζουν ουσιαστικό ρόλο, γιατί δεν μπορούν να θέσουν ζητήματα που θα κινητοποιούν την τοπική κοινωνία. Δεν προτείνουν καινούργια πράγματα, δεν αναδεικνύουν πολιτικές. Βλέπουμε π.χ. ότι στα πολιτικά συμπεράσματα της τοπικής συνδιάσκεψης ΣΥΡΙΖΑ κυριαρχούν έργα που διακηρυκτικά είναι κοινός στόχος όλων των κόμματων. Ο τοπικός ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί δε ότι η κυβέρνησή του τα είχε όλα καλά καμωμένα στο Καλαμάτα - Ριζόμυλος, στο Καλό Νερό - Τσάκωνα, στο Αεροδρόμιο και στα υπόλοιπα τοπικά έργα, και η κακή ΝΔ δεν τα υλοποιεί σωστά. Υποστηρίζουν δηλαδή ότι η καταδίκη που υπέστησαν στην κάλπη οφείλεται σε παρανόηση των πολιτών: Οι πολίτες φταίνε, που δεν είδαν τα έργα που προχωρούσαν! Όταν δεν μπορείς να αντιληφθείς τα λάθη σου κάνοντας αυτοκριτική και θέτοντας νέες βάσεις, δεν σε ακούει κανένας. Δεν είναι στραβός ο γιαλός, εσύ στραβά αρμενίζεις και ψάχνεις διαρκώς για συνωμοσίες και… παρανοήσεις.
Αυτό είναι και το βασικό πρόβλημα συνολικά της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχουν αντιληφθεί τι πήγε στραβά στην κυβερνητική τους θητεία και την υπερασπίζονται εμμονικά και άκριτα. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας στα μάτια της κοινής γνώμης δεν είναι καινούργιοι. Είναι παλιοί και καταδικασμένοι στην κάλπη. Για να ανανεώσουν την εμπιστοσύνη, πρέπει να στείλουν μήνυμα στην κοινωνία ότι έλαβαν το δικό της μήνυμα, κατάλαβαν τα λάθη τους και έμαθαν. Οσο δεν το κάνουν αυτό τόσο θα θυμώνουν ακόμα περισσότερο τους… παραπλανημένους ψηφοφόρους.
Η ΝΔ πήρε τις εκλογές με νέο αρχηγό. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί με τον ίδιο να δομήσει νέο αφήγημα, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο, για να μην πούμε αδύνατο. Παρουσιάστηκε προχθές ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα για τον τομέα της δημόσιας υγείας, το οποίο χάθηκε μέσα στην αστοχία Δρίτσα για τον Κουφοντίνα. Αλλά και πάλι, ποιος θα πιστέψει κάποιον ο οποίος είχε υποσχεθεί τόσα… φοβερά πράγματα στο παρελθόν και έφτασε να κάνει το «όχι» του δημοψηφίσματος «ναι», υπογράφοντας νέο μνημόνιο με… νταούλια και ζουρνάδες; Οι πολίτες τούς θεωρούν αναξιόπιστους. Αυτό το χάσμα αξιοπιστίας δεν μπορεί να καλυφθεί.
Η αναξιοπιστία είναι το βασικό πολιτικό πρόβλημα της παρούσας ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία επιπρόσθετα δεν μπορεί να ενοποιήσει και να εκφράσει τις υπόλοιπες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς. Έχουμε και παλιότερα υποστηρίξει ότι οι σημερινές ηγεσίες ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ δεν μπορούν να ενοποιήσουν το χώρο της Κεντροαριστεράς όπως έκανε παλιά το ΠΑΣΟΚ. Τα κόμματα και οι κινήσεις στο χώρο της Κεντροαριστεράς θα πρέπει να ανακαλύψουν ξανά τον εαυτό τους για να μπορέσουν να κυριαρχήσουν πολιτικά και εκλογικά, κι αυτό δεν πρόκειται να γίνει με εκλογές δι’ αντιπροσώπων.
panagopg@gmail.com
