Σε δήμους και σε νομαρχίες έχουν γεμίσει πολλές ντουλάπες και φωριαμοί με μελέτες, οι οποίες πληρώθηκαν αδρά και ουδέποτε εφαρμόστηκαν. Υπάρχουν βεβαίως και μελέτες που μόλις πήγαν να εφαρμοστούν διαπιστώθηκαν τραγικές ελλείψεις και τεράστια προβλήματα. Οι αναπτυξιακές εταιρείες, ενώ στη θεωρία είναι χρήσιμο εργαλείο για την τοπική αυτοδιοίκηση, στις περισσότερες των περιπτώσεων μετατράπηκαν σε μηχανισμό αδιαφάνειας και παράκαμψης των διαδικασιών του δημόσιου λογιστικού. Να το πούμε διαφορετικά, στο όνομα των γρήγορων διαδικασιών και της αποτελεσματικότητας είχαμε πάρτι αδιαφάνειας και προχειροδουλειάς.
Το σύστημα παραγωγής μελετών είναι κρίσιμο για την πορεία υλοποίησης των δημοσίων έργων. Οι βιαστικές μελέτες για να ενταχθεί ένα έργο σε πρόγραμμα χρηματοδότησης είναι η αρχή του κακού. Η κακή μελέτη είναι το όχημα των καθυστερήσεων και της παράτασης των έργων. Οι μελέτες «φασόν» για ένταξη σε προγράμματα πληρώνονται αδρά και καταλήγουν σε ντουλάπες περιμένοντας χρηματοδότηση. Το δημόσιο λογιστικό και ο δρόμος των κανονικών αναθέσεων είναι όντως χρονοβόρος, αλλά διασφαλίζει τη διαφάνεια και εξασφαλίζει σε ικανοποιητικό βαθμό την ποιότητα.
Η αντιπολίτευση στο Δήμο Καλαμάτας έχει αναδείξει το τελευταίο διάστημα το ζήτημα των μελετών. Τα προβλήματα που εντοπίστηκαν στη μελέτη των αναπλάσεων, αλλά και η διαδικασία που ακολουθήθηκε, βρέθηκαν δικαίως στο στόχαστρο. Οι διορθώσεις στο παρά πέντε μπορεί να έσωσαν τα προσχήματα, αλλά είναι φανερό πως αν υπάρξει χρηματοδότηση θα χρειαστεί έλεγχος και επικαιροποίηση. Η πρόθεση της δημοτικής αρχής για δημιουργία «αναπτυξιακής», προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα δομή μέσα στο δήμο ώστε να τρέξουν αναθέσεις σε μελέτες, αλλά και για επίβλεψη σε έργα, είναι ξεκάθαρη προσπάθεια να παρακαμφθεί η λειτουργία του δημόσιου λογιστικού.
Οι αργές και δυσκίνητες διαδικασίες του Δημοσίου αντί να διορθώνονται παρακάμπτονται μέσα από «εταιρείες» και προγραμματικές συμβάσεις. Το Δημόσιο υποτίθεται ότι ακολουθεί διαδικασίες ελέγχου και διαφάνειας και αναρτά τα πάντα στη «Διαύγεια» και τις άλλες διαδικτυακές πλατφόρμες και δίπλα έχει στηθεί ένα παρασύστημα, όπου γίνεται νομότυπα τρελό πάρτι απευθείας αναθέσεων σε ημετέρους. Η υποκρισία περισσεύει. Τελικά γίνονται διαγωνισμοί για τη λουκουμόσκονη, αλλά τα λουκούμια τα έχουν φάει με… προγραμματική.
panagopg@gmail.com