Με την ανακοίνωση των βαθμολογιών στα μαθήματα των πανελλαδικών εξετάσεων ολοκληρώνεται ο αγώνας άλλης μιας φουρνιάς μαθητών, που από την πρώτη μέρα που μπήκαν στο σχολείο ζούσαν για τις συγκεκριμένες εξετάσεις. Όλο το σχολείο, ακόμα και από το νηπιαγωγείο, είναι προσανατολισμένο σε αυτές τις εξετάσεις και την είσοδο στο πανεπιστήμιο. Αυτό γίνεται γιατί υπάρχει ακόμα η αντίληψη ότι χωρίς είσοδο σε ένα καλό πανεπιστημιακό τμήμα ένας νέος δεν έχει μέλλον στο εργασιακό περιβάλλον. Η μεταπολιτευτική κοινωνική κινητικότητα ήταν συνδεδεμένη με τις σπουδές σε ένα πανεπιστημιακό τμήμα. Ο νέος δικηγόρος, γιατρός, μηχανικός, οικονομολόγος, γεωπόνος και πολλές ακόμα ειδικότητες είχε εξασφαλισμένη επαγγελματική αποκατάσταση είτε ως ελεύθερος επαγγελματίας είτε μέσω του Δημοσίου.

Η είσοδος στο πανεπιστήμιο για κάθε παιδί, ανεξαρτήτως της προέλευσης και των δυνατοτήτων των γονιών, το ανέβαζε οικονομικά και κοινωνικά. Έτσι ήταν και αυτό συνέβαινε για πολλά χρόνια Αυτό δυστυχώς πλέον δεν συμβαίνει. Οι σπουδές δεν αρκούν για να αλλάξει κάποιο παιδί «ταχύτητα» και να κατακτήσει ένα καλύτερο επίπεδο από αυτό των γονιών του. Τα περισσότερα νέα παιδιά σήμερα είναι ευχαριστημένα αν καταφέρουν να διατηρήσουν το οικονομικό και κοινωνικό κεκτημένο των γονιών τους. Ο κύκλος της διαρκούς ανόδου και της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου έχει σταματήσει. Οι συνθήκες έχουν αλλάξει και αυτά που εξελίσσονταν με ένα συγκεκριμένο τρόπο στο παρελθόν, έχουν μεταβληθεί.

Οι πανελλαδικές εξετάσεις δεν έχουν πλέον την αίγλη και τη σημασία του παρελθόντος. Παραμένουν όμως μια σημαντική στιγμή για χιλιάδες νέους. Ακόμα και η χαμηλή προσδοκία της συντήρησης των κεκτημένων περνά από την πόρτα του πανεπιστημίου. Είναι ταυτόχρονα ο μόνος τρόπος για να καταλήξει κάποιος με αξιώσεις σε κάποια άλλη χώρα του κόσμου. Τα πράγματα όμως αλλάζουν και θα μεταβληθούν ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια, με τη δυνατότητα για σπουδές σε ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα. Όλα δείχνουν ότι σύντομα οι πανελλαδικές θα πάψουν να έχουν τη σημασία που είχαν, μιας και οι επιλογές των αποφοίτων του λυκείου θα είναι περισσότερες και μέσω διαφορετικών καναλιών. Έχει φτάσει η στιγμή που η εκπαίδευση θα απαλλαγεί από τον βραχνά των πανελλαδικών εξετάσεων. Μένει να δούμε το πώς θα μπορέσει να δώσει τα πραγματικά εφόδια γνώσης που έχουν ανάγκη οι νέοι, για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου, της τεχνητής νοημοσύνης και της κινητικότητας σε όλο τον πλανήτη.

panagopg@gmail.com